از مسائل سؤال برانگيز در تاريخ اسلام، داستان سقيفه بنىساعده و خليفهاى بود كه در آن مكان انتخاب شد.
اذهان جستجوگر پيوسته از خود مىپرسند كه آيا خلافت مسلمين قاعدهاى دارد يا خير؟ آيا طبق ميزان روشن و قانون معيّنى بايد براى مسلمانان خليفه برگزيد و يا انتخاب خليفه از روش مشخّصى پيروى نمىكند؟ آيا انتخاب خليفه پس از رسول خدا صلّی الله علیه وآله بايد با نصّ و معرّفى آن حضرت باشد و يا به انتخاب مردم؟
اگر انتخاب با اجماع مسلمين و يا اهل حلّ و عقد، يعنى خبرگان امّت است؛ كدام خبرگان؟ و آيا مىشود اين شيوه را با تهديد و زور اِعمال كرد؟
هر كدام از سؤالات فوق بحثهاى مشروحى را مىطلبد كه بايد جداگانه مورد بحث قرار گيرد. ولى آنچه که فعلا مورد توجّه است، نگاهى به شيوه انتخاب خليفه اوّل و ارزيابى مشروعيت چنين انتخابى است.
آيا حقيقتآ سقيفه بنىساعده صلاحيت براى انتخاب خليفه را داشته و مانند مجالس مشورتى امروز مكانى براى انتخاب حاكم بوده كه نخبگان امّت در آنجا اجتماع كرده و با مشورت و رايزنى و سپس با رأىگيرى خليفهاى را براى رهبرى امت برگزينند و يا آنچه در آنجا اتفاق افتاد، حادثهاى ناگهانى و بدون تأمّل بوده است؟
جهت دستیابی به پاسخ این سوالات می توانید کتاب «مسائل سؤال برانگیز در تاریخ اسلام 5. مشروعیّت سقیفه؟!» را مطالعه نمایید.