مؤلفه‌های همبستگی با مردم فلسطین از منظر معظم‌له

در عصری زندگى می‌‌كنيم كه رژیم صهیونیستی با كمك آمريكا پيوسته مردم مظلوم فلسطين را به خاك‌‌وخون می‌‌كشد؛[1] رژیمی نامشروع كه غاصبانه بر فلسطین مسلط شده[2] و به دور از انسانيت، هر روز جنايت تازه اى در فلسطين اشغالى می‌‌آفريند؛ جناياتى كه قلم از بيان آن شرم دارد و انسان طاقت ديدن و شنيدن آن را ندارد![3]

در این بین، ضرورت همبستگی مردم جهان با مردم مظلوم فلسطین انکارناپذیر است و به مثابه سرمايه‌ای انساني است كه آحاد مردم به يكديگر دارند؛[4] زیرا جوامع بشری نمى توانند بدون حفظ اصول اتحاد و همبستگى به زندگى خود ادامه دهند، نه «زندگى» آبرومندى خواهند داشت و نه «مرگ باشرافتى»![5]

لذا هر مؤلفه‌ای كه اين اعتماد و همبستگى را تقويت كند، مايه سعادت و پيشرفت جهان خواهد شد و هر مسئله‌اي که به آن لطمه وارد كند، عامل شكست و بدبختى است.[6]

اسرائیل؛ مهد تروریسم دولتی جهان

در دنياى امروز «مبارزه با تروريسم» به صورت بسيار گسترده دنبال می‌‌شود؛ كلمه حقّى كه غالبا بر زبان زمامداران ظالم و ستمگر عصر ما جارى می‌‌شود، ولى از آن اراده باطل می‌‌كنند و هر كدام مهارت بيشترى در تحريف حقايق و توجيهات شيطنت‌آميز داشته باشند، در رسيدن به مقاصد نامشروعشان موفّق ترند و اين‌جاست كه بايد به مردم آگاهى لازم را داد و سطح فرهنگ عمومى را بالا برد تا حاكمان ظالم و گروه‌هاى تبهكار نتوانند سخن حق بگويند و از آن اراده باطل كنند و پايه هاى حكومت‌هاى خودكامه را از اين طريق محكم سازند.[7]

ضرورت این مهم آن‌گاه اشکارتر می‌شود که بدانیم متأسّفانه تبليغات سوء آمريكايى ها، و به‌ويژه صهيونيست ها، نام اسلام را در اذهان بسيارى از مردم جهان ، با خشونت توأم کرده و بهانه و دستاويزى به دست مخالفان اسلام داده تا در بسيارى از كشورها، مسلمانان را «جماعتى آدمكش» معرّفى كنند؛ در حالى كه اسلام پيام آور صلح، عدالت و محبّت است.[8]

متأسفانه اين حربه در طول تاريخ مورد استفاده جبّاران و ظالمان بوده و در عصر ما نيز در مقياس وسيعى به كار گرفته می‌‌شود. اكنون آزادي‌خواهان گوشه و كنار جهان را به اتّهام تروريسم نشانه می‌‌روند، تا شايد جلوى نشر آزادى را سد كنند. اسرائيل غاصب كه بزرگ‌ترين تروريست دولتى جهان شناخته می‌شود، در نظر زورمداران دنيا تروريست نيست، امّا مردم مظلوم و بى دفاع فلسطين كه براى دفاع از كشور و حيثيت خود تلاش می‌‌كنند، تروريست ناميده می‌‌شوند![9]

از سوی دیگر آمريكا و اسرائیل جنايتكار، با سوار شدن بر اين موج، در سراسر جهان به تاخت‌‌وتاز مشغولند و هيچ اعتنايى به مصوّبات و قطعنامه هاى شوراى امنيّت و سازمان ملل هم نمى كنند و صريحاً می‌‌گويند:[10]هر كارى كه منافع ما را تضمين كند، انجام می‌‌دهيم؛ هرچند سازمان ملل مخالفت كند! منافع ما مشخّص می‌‌كند كه چه گروه‌هايى در جهان تروريست شمرده می‌‌شوند، و چه گروه‌هايى از فهرست تروريسم خارج هستند! منافع ما مشخّص می‌‌كند كه چه كشورهايى محور شرارت هستند و چه كشورهايى نيستند! حال آن‌که خود بزرگ‌ترین مروج تروریسم و خشونت، و محور شرارت در جهان به شمار می آیند.[11]

همبستگی با مردم فلسطین به مثابۀ فطرت

ترك ظلم و فساد و اداى حقوق مردم و رعايت عدالت در فطرت انسان‌ها از روز نخست بوده است؛[12] لذا هركس با فطرت خود درك می‌‌كند كه در مقابل تهاجم دشمن بايد از خود دفاع كند و این امر با فطرت اجتماعى بودن انسان هماهنگ است؛ چرا که «حُسن عدل و قبح ظلم » از فطريات است.[13] عشق به عدالت، جهانى است؛ زيرا همه مردم دنيا با تمام اختلاف هايى كه دارند، بدون استثنا، به صلح و عدالت عشق می‌‌ورزند. ما همه فرياد می‌‌زنيم و در اين راه تلاش می‌‌كنيم و صلح و عدالت جهانى را با تمام وجود خود می‌‌طلبيم.[14]

اين‌جاست كه می‌‌گوييم فطرت و نهاد عدالت طلب آدمى به او نهيب می‌‌زند كه باید برای تحقق عدالت در اقصی نقاط جهان، به‌ویژه فلسطین تلاش کرد و بساط ظلم و ستم و خودكامگى را برچيد.[15]

این مسئله مهم، انتظار عمومى همه اديان و مذاهب بزرگ جهانى است. تقريباً در همه اديان فصلى جالب در اين زمينه به چشم می‌‌خورد و مسئله ظلم‌ستیزی و حمایت از مظلومان عالم، براى مرهم نهادن بر زخم هاى جانكاه بشريّت، تنها در ميان مسلمانان نيست؛ بلكه اسناد و مدارك موجود نشان می‌‌دهد، اين يك اعتقاد عمومى و قديمى است كه در ميان همه اقوام و مذاهب شرق و غرب بوده است.[16]

لذا هیچ یک از ادیان توحیدی و غیرتوحیدی نمى پسندند كه گروهى بر گروه ديگر ظلم كنند و ما فقط نظاره گر باشيم؛ بلكه به ما دستور می‌‌دهد به يارى مظلوم بشتابيم.[17]

بر همين اساس، معتقديم كه تمام كشورهاى جهان، به هر شكل ممكن، بايد به فلسطين مظلوم كمك كنند و شرّ اسرائيل غاصب و ظالم كه هر روز ظلم و جنايت تازه اى می‌‌آفريند و عرصه را بر مسلمانان مظلوم آن ديار تنگ كرده، برطرف کنند؛ وگرنه بدون شك در پيشگاه خداوند مسئوليّتى بس سنگين خواهند داشت.[18]

واقعیت اين است که امروز انزوای امریکا و اسرائیل، بیش از هر زمان دیگری در جهان قابل‌مشاهده بوده و می‌توان این انزوا را حتی در شورای امنیت نیز آشکارا دید؛[19] چرا که همبستگی فراگیر با ملت فلسطین اجازه نمی‌دهد ظلم اسرائیل به فلسطینیان خاموش شده و عامل روشنگری در دنیا می‌شود.[20]

آری، اتحاد فطری مردم در حمایت از مردم مظلوم فلسطین، عامل بازگشت آن سرزمین مقدس به صاحبان حقیقی‌اش خواهد شد که البته تحقق عینی این مهم در میان توده‌های مردم جهان قابل‌تقدیر است.[21]

حقوق همبستگی و جهان‌شمولی آرمان فلسطین

اجتماع از نظر جامعه شناسى و حقوقى و مفاهيم انسانى، تنها به معنای اجتماع مكانى و زمانى افراد گرد هم نيست؛ بلكه روح اجتماع همان پيوندهاى فكرى و اخلاقى و معنوى است كه سرچشمه تعاون و همكارى و همگرایی و همبستگی در مسير مواهب مشترك و براى رسيدن به مواهب حيات می‌‌باشد.[22]

لذا مردمى كه بخل سراسر وجودشان را فراگرفته و همه چيز را براى لذّت شخصى خود می‌‌طلبند، به شدت در برابر ظلم آسيب پذيرند چرا كه هر فردى در آن جامعه تنهاست و ايستادن افراد تنها در مقابل مشكلات، بسيار دشوار است؛ در حالى كه اگر روح همبستگى و سخاوت و فتوّت در ميان آنها حاكم باشد، هر فردى به زمين اُفتد، ديگران به يارى او می‌‌شتابند و در چنين جامعه اى هيچ‌كس خود را تنها نمى بيند و در برابر هجوم مشكلات زانو نمى زند.[23]

در اجتماع انسانى نيز اگر فقط به گرد آمدن افراد در کنار هم، بدون هيچ گونه تفاهم و تعاون و همبستگى و روابط اخلاقى و معنوى، قناعت شود، هيچ يك از منافع اجتماعي به دست نخواهد آمد؛ يعنى اصولًا اجتماعى وجود نخواهد داشت.[24]به اين ترتيب مسلّم است اگر دو نفر با اهتمام به حقوق يکديگر گرد هم آيند، اجتماعى تشكيل مي دهند و اگر ميليون‌ها نفر بدون رعایت وحدت و انسجام گرد هم جمع شوند، اجتماعى وجود نخواهد داشت![25]

حال وقتی شاهدیم اسرائيل با چراغ سبز آمریکا، مسلمانان مظلوم فلسطين را به خاک‌وخون می‌کشد؛ و تأسف‌آورتر این‌که برخی دولت‌های غربی نیز از طریق حمایت همه‌جانبه از جنایت‌های اسرائیل در مسير جاهل نگه داشتن مردم جهان تلاش می‌‌كنند،[26] راهى جز اين نمی‌ماند كه مقياس‌هاى كوچك سياسى و اقتصادى و فرهنگى و نظامى در جوامع بشری، به مقياس‌هاى بزرگ‌تر و گسترده‌ترى كه قادر به مقاومت در برابر فشار ظالمان باشد، تبديل گردد و این‌گونه آحاد مردم با همبستگى هر چه بيشتر با ملت مظلوم فلسطین، به وحدتي فراگیر دست یابند و سرانجام همه در مقابله با ظلم و خشونت و کشتار به پا خیزند.[27]

آرى، نخستين گام را بايد از اين‌جا برداشت. به همين دليل بايد به جاى ناسيوناليست‌ هاى قومي و نژادي كه مليّت و وطن‌دوست را تنها در مرزهاى يك كشور كوچك يا يك نژاد جست‌وجو می‌‌كنند، ناسيوناليسم جهانی جانشين گردد و مردم جهان [28]سراسر جهان را وطن خود بدانند و این‌گونه از آرمان مردم فلسطین دفاع كنند و از هيچ نوع كوشش و فداكارى مضايقه ننمايند.[29]

بنی‌آدم اعضای یکدیگرند

بی‌ترديد حقوقى كه جوامع بشری به رعايت آن موظفند، بسيار گسترده و گوناگون است؛ زیرا انسان به عنوان عضوي از هر اجتماع، تا آن جا اهميّت دارد كه چيزى با خون و جان او برابرى نمى كند.[30]

لذا با توجّه به همبستگى افراد و اعضاى جامعه انسانى، فقدان يك فرد، روى همه اجتماع اثر می‌‌گذارد و فرد به اين صورت، عين اجتماع می‌‌شود؛ همان‌گونه که قرآن مجيد می‌‌فرمايد: «مَنْ قَتَلَ نَفْسَاً بِغَيْرِ نَفْسٍ أَوْ فَسَادٍ فِى الْأَرْضِ فَكَأَنَّما قَتَلَ الناَّسَ جِمِيعاً وَ مَنْ احيَاهَا فَكَأَنَّمَا أَحْيَا النَّاسَ جَمِيعاً؛[31] هركس انسانى را بدون ارتكاب قتل يا فتنه و فسادى در روى زمين، به قتل برساند، چنان است كه گويى همه مردم را كشته و هركس انسانى را از مرگ رهايى بخشد، چنان است كه گويى همه مردم را زنده كرده است».[32]

بنابراين اصل مهم اسلامى، همۀ آزادی‌خواهان جهان از هر نژاد و قبيله و زبان، با يكديگر احساس عميق برادرى می‌‌كنند؛ هرچند يكى در شرق جهان زندگى كند و ديگرى در غرب.^[33]

حال وقتی می‌بینیم اسرائيل با پشتيبانى آمريك ، دستان پلیدش به خون مردم فلسطین آلوده است و این رژیم جنایتکار مسلمانان فلسطين را از وطنشان آواره كرده، [34] محکومیت این رژیم کودک‌کش و حمایت از مردم مظلوم فلسطین از سوی آزادی‌خواهان جهان، علاقه و پيوند و همبستگى میان ملت‌ها را در جهان تقویت می‌کند و صحنه اى است از تحقق عينى اين قانون مهم اسلامى؛^[35] چرا که مردم جهان در حکم يك خانواده‌اند،که نه‌تنها در لفظ و در شعار، بلكه در عمل و تعهدهاى متقابل نيز همه خواهر و برادرند.^[36]

چنین است که پيامبر اسلام (صلّى الله عليه و آله) فرمود: «افراد باايمان همچون اعضاى يك پيكرند؛ هنگامى كه عضوى از آن به درد آمد، تمام اعضا به خاطر آن ناراحت می‌‌شوند».[37] سخنور نامى «سعدى شيرازى» در شعر معروفش از همين حديث نبوى الهام گرفته است:[38]

بنى‌آدم اعضاى يكديگرند                كه در آفرينش ز يك گوهرند

چه عضوى به‌درد آورد روزگار            دگر عضوها را نماند قرار[39]

آری، در همبستگی با مردم فلسطین و دیگر مظلومان جهان، مسئله نژاد، رنگ پوست و منطقه جغرافيايى مطرح نبوده و همه جوامع انسانى بر اساس يك همبستگى معنوى(خدامحوری) و ايدئولوژى مشترك (حمایت از مظلوم) می‌‌توانند جبهه واحدى براي مبارزه با رژیم صهیونیستی در سراسر كره زمين به وجود آورند.[40]

حمایت از مردم فلسطین؛ زبان بین‌المللی در عدالت‌خواهی

مهم ترين جامعه انسانى را عدالت اجتماعى تشكيل می‌‌دهد؛[41]همان‌گونه که عالم بزرگ آفرينش با عدالت برپاست و جامعه بشرى نيز بدون آن پابرجا نخواهد ماند.[42] اين امر مهم، يكى از جامع ترين برنامه هاى اجتماعى بشر است كه هر گاه جامه عمل به خود بپوشد، امنيت و آرامش بر او حكمفرما می‌‌شود. ^[43]

از سوی دیگر باید دانست که اجراى عدالت و ظلم‌ستيزى می‌‌تواند راه‌گشاى تمام امّت ها گردد.[44] لذا گسترۀ تحقق عدالت نیز همه انسان ها را شامل می‌‌شود؛ يعنى اصول عدالت را بايد در مورد همه افراد بشر اجرا كرد و دوست و دشمن و خويش و بيگانه در اين امر يكسانند؛[45] زیرا بدون اقامه قسط و عدالت اجتماعى هرگز جامعه بشرى به اهداف نهايى خود يعنى تكامل معنوى نخواهد رسيد.[46]

در این میان همبستگی با ملت مظلوم فلسطین در واقع يادآورى مسائل فطرى است، تا فطرت فراموش‌شده هر انسان را بيدار نموده و عدالت‌خواهی را كه در^[47] اعماق جان انسان شناخته شده است، دوباره براى بشر بشناساند و از این رهگذر، جوامع بشری روح عدالت‌خواهى و تقوا را كه در درون جان انسان است، به خاطر بياورند.^[48]

هم‌چنین باید دانست جمعيّتى كه در يك صف قرار می‌‌گيرند و در يك جبهه قرار دارند، ناگزيرند زبان واحدى داشته باشند كه به وسيله آن تفاهم كنند؛ يعنى علاوه بر زبان مادرى و محلّى، يك زبان عمومى و جهانى هم داشته باشند و وحدت جمعيّت بدون اين قسمت كامل نيست.[49]

امروز عدّه اى از متفكّران معتقدند تا دنيا به صورت يك كشور درنيايد، مردم جهان روى سعادت را نخواهند ديد و براى اين‌كه اين امر جامه عمل به خود بپوشد، نقشه هايى طرح كرده اند؛ لکن ما معتقديم که برخی وقایع جهان‌شمول، هم‌چون روز جهانی حمایت از مردم مظلوم فلسطین به نوبۀ خود موجد يك زبان بين المللى و جهانى است و تمام مردم جهان می‌‌توانند آن را همچون يك زبان بين المللى بشناسند و از آن براي تفاهم و همبستگى در ظلم‌ستیزی و اجرای عدالت استفاده كنند.[50]

برپایی جنبش بین‌المللی تحریم کالاهای اسرائیلی

مصارفى كه سبب تقويت دشمن می‌‌شود، طبق آموزه هاى دینی و انسانی مجاز نيست. بنابراين آزادی‌خواهان جهان در قالب ایجاد جنبش‌های تحریم کالا، باید از استفاده از فرآورده ها و توليداتى كه سبب رونق چرخه هاى اقتصادى دشمنان و ايجاد بستر مناسب براي سلطه اقتصادى و فرهنگى آنان می‌‌گردد، خودداري کنند.[51]

لذا در اين عصر مصرف اجناسى كه سبب تقويت اسرائيل و شركت هاى وابسته به محافل صهيونيستي می‌‌شود، مجاز نيست؛ چرا كه تقويت آنان، تضعيف جبهه عدالت‌خواهان جهان و ترويج ظلم و ستم در جهان است.[52]

حتی اگر روشن شود كه كالاهاى اسرائيلى را به نام كشورهاى ديگر، مثل تركيّه و قبرس به كشورهاى اسلامى وارد می‌‌كنند تا خريداران متوجّه نشوند كه اين كالاها اسرائيلى است، در اين فرض نیز خريد اين كالاها جايز نيست و مسلمانان و غیرمسلمانان بايد از هر كارى كه باعث تقويت دشمنان اخلاق و انسانیت می‌‌شود، بپرهيزند.[53]

سخن آخر: ضرورت برپایی نشست رهبران ادیان در محکومیت شناسایی بیت‌المقدس به عنوان پایتخت اسرائیل

مى دانيم صهيونيست  ها^[54] شمار اندکی از یهودیان جهان را تشکیل می دهند؛ ولى اين عده اندک به سرزمين‌هايى كه ادعا می‌‌كردند، قانع نيستند و نقشه توسعه طلبى از نيل تا فرات را در انديشه می‌‌پرورانند. آنها بيت المقدس [55] و مسجدالاقصى محل معراج پيامبر (صلی الله علیه وآله)، الخليل محل تولد حضرت ابراهيم (عليه‌السلام)، بيت‌اللحم محل تولد حضرت عيسى (عليه‌‌السلام)، غزّه محل دفن هاشم بن عبدمناف، يكى از اجداد پيامبر (صلى الله عليه وآله) و بسيارى از اماكن مقدس را اشغال كردند و اخیراً اعلام کرده‌اند که بیت‌المقدس را پایتخت اسرائیل قرار خواهند داد.[56]

بيت‌المقدسى كه كانون انبيا و اولياي الهى است و هيچ منطقه اى از جهان مثل شام و فلسطين پيامبرپرور نبود؛ بيت‌المقدسى كه ارض مقدسه و مباركه بود و به تعبیر قرآن کریم «ادْخُلُوا الْارْضَ الْمُقَدَّسَةَ الَّتِى كَتَبَ اللهُ لَكُمْ؛ داخل شويد زمين مقدسى را كه براى شما خداوند مقرّر فرمود»^[57] و «إِلَى الْمَسْجِدِ الْاقْصَا الَّذِي بَارَكْنَا حَوْلَهُ؛ مسجد‌الاقصايى كه پيرامون و اطرافش را مبارك و پرنعمت ساختيم».[58]

بيت‌المقدسى كه به گواهى تاريخ، مهد پيامبران الهى و سرزمين ظهور اديان بزرگ، و در طول تاريخ، قرن‌ها مركز توحيد و خداپرستى و نشر تعليمات انبيا بوده و به همين سبب «سرزمين مقدس» نام گرفته است.[59]

اکنون با توجّه به وضعيّت مسلمانان فلسطين ، وظيفه پیروان ادیان توحیدی در محکومیت شناسایی قدس به عنوان پایتخت اسرائیل امری آشکار است؛ زیرا مسئله فلسطين يك مسئله كاملًا جدّى، و انتفاضه در شكل اخير آن، از هر زمان پرشورتر است و شرايط بين‌المللى و كشورهاى اسلامى نيز با گذشته تفاوت بسيار دارند.[60]

 به همين دليل بايد اقدامات جدّى‌تری به‌ویژه از سوی جناب پاپ و رهبران دیگر ادیان توحیدی در محکومیت اقدام شنیع رژیم صهیونیستی صورت گيرد. از آن‌‌جاکه اقدامات پراكنده مخصوصاً در زمان ما، نتيجه بخش نيست، بايد يك برنامه ريزى حساب‌شده با حضور نمايندگان ادیان و مذاهب مختلف جهان انجام گيرد و به دنبال آن، حمايت‌هاى گوناگون از فلسطينى هايى كه همه‌روزه آماج حملات دشمنان بى رحم و وحشى قرار دارند، صورت پذيرد. تشكيل چنين جلسه اى را براى برنامه ريزى، واجب و لازم می‌‌دانيم.[61]

این نشست می‌‌تواند در قالب يك كنگره بین‌المللی موجب همبستگى پیروان ادیان توحیدی با مردم فلسطین شده و قشرهاى مختلف جوامع بشری را در مقابله با سیاست‌های ظالمانۀ آمریکا و اسراییل، فشرده تر و متّحدتر ساخته و مبادلات فكرى و انسانى را در ميان آنان تسريع كند.[62]

پژوهش، تهیه و تنظیم: معاونت تحریریه خبر پایگاه اطلاع رسانی

دفتر حضرت آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی www.makarem.ir