باسمه تعالی
محضر مبارک مرجع بزگوار جهان تشیع حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سلام علیکم
اخیرا سندی تحت عنوان "سند تحول پشتیبان مربوط به اساسنامه راهبردی ستاد هماهنگی کانون های فرهنگی هنری مساجد کشور" در راستای تقویت جایگاه کانون های فرهنگی مساجد تدوین شده است. این سند هم اکنون مراحل تصویب را می گذراند. در این سند موارد قابل تاملی وجود دارد که برخی از آنها به استحضار می رسد:
- در این سند کمترین توجه به نقش امام مسجد شده است و از طریق تقویت جایگاه قانونی و گسیل امکانات دولتی به کانون های مساجد و داشتن اختیار قانونیِ در اختیار گرفتن زمام امور مالی، وام ها، امکانات و کمکهای مردمی مانند وقف، نذورات .... به سلب تدریجی اختیار از روحانیت و حوزه های علمیه در امور مساجد می انجامد. از آنجا که امام مسجد دارای اختیارات قانونی در این کانون نمی باشد و مسئول کانون، زیر مجموعه وزارت ارشاد بوده و ترکیب ستاد عالی نیز عمدتا دولتی می باشد، عملا جایگاه امام مسجد به جایگاهی تشریفاتی و منفعل تبدیل می شود. کنترل دولتی بر مساجد از طریق در اختیار گرفتن زمام همه امور مسجد به دولتی شدن نهاد مسجد می انجامد.
- در این سند، کانون ها موظف به جذب منابع غیر دولتی و کاهش سهم بودجه های دولتی اختصاص داده شده به مساجد به میزان سالیانه ده درصد شده اند. بدین ترتیب دولت به تدریج سهم خود را در تخصیص بودجه برای امور مساجد کاهش می دهد. (برنامه 6 – سند پشتیبان)
- در این سند از بسیج، هیئات مذهبی، دارالقرآن و ... به عنوان نهادهای موازی یاد شده و خواهان برنامه ریزی برای تعیین تکلیف و مرزبندی با این نهادهاست. حال اینکه در این سند اختیارات بیش از اندازه ای برای کانون پیش بینی شده که به انحصارگرایی کانون منجر خواهد شد.
- این سند خواستار تصویب قانونی جایگاه مدیر مسئول کانون به سمت دبیری در شورای فرهنگی مسجد است که این امر به دولتی شدن مسجد می انجامد. (برنامه 2 - سند پشتیبان)
- امکان سوء استفاده های سیاسی از طریق شبکه سازی دولتی و آموزش های مداوم نیروهای کانون و نیز مدیریت سیاسی مردم از طریق این کانون ها در زمان انتخابات و پیش بینی نشدن سازو کاری برای جلوگیری از سوء استفاده دولتها در این زمینه، از دیگر موارد ابهام این سند است.
- عدم تعیین مرجع تولید محتوا برای استفاده در شبکه کانون های مساجد.
- عدم مرزبندی دقیق نسبت به مفاهیم تداعی کننده اسناد بین المللی نظیر 2030، مانند زبان جهانی، همزیستی اجتماعی، ایجاد محوریت برای جلب کثرات اجتماعی و ...
- در این سند، یکی از عوامل عدم حضور بدنه اجتماعی مجاور در مسجد، "سیاست زدگی مدیریت مساجد" ذکر شده است. (برنامه 4 - سند پشتیبان) با توجه به عدم تبیین دقیق این عبارت، خطر لاییک شدن مساجد در دراز مدت و از دست دادن وجهه و صبغه انقلابی، با مشارکت دادن افراد زاویه دار با اسلام ناب و انقلاب در مدیریت مساجد وجود دارد.
- در این سند دولت در خدمت مسجد نیست بلکه همه کاره اداره آن می باشد.
مستدعی است نظر مبارک خود را در این رابطه مرقوم فرمایید. با تشکر
پاسخ معظم له:
باسمه تعالی
در مذهب شیعه مساجد همیشه مردمی بوده، امام جماعت و هیئت امناء از سوی مردم انتخاب می شده و لازم است همچنان مردمی بماند و هیچ کس حق مخالفت با این کار را ندارد، دولتی کردن مساجد بر خلاف مصلحت مسلمین است و باید از آن به شدت اجتناب شود.
همیشه موفق باشید
1397/03/17
