آیتالله العظمی مکارم شیرازی در دیداری که جمعی از اعضای شورای عالی و مدرسان حوزه علمیه خراسان و مسؤلان ارشد «شبکه اجتهاد» با ایشان داشتند، نسبت به آینده حوزه علمیه، ارتباط علمی با اهلسنت، استقلال حوزه و آسیبهای پیشرو و احیای موقوفات حوزه گفتگو کردند.
لزوم ارتباطات علمی با اهلسنت و تبیین اصول مذهب شیعه
آیتالله العظمی مکارم شیرازی در ابتدا با اشاره به اهمیت و ارتباط علمی با اهل سنت اظهار داشتند: شکی نیست برخی از علمای اهل سنت درباره تشیع از دور قضاوت میکنند، اگر در ارتباطات ببینند ما چه میگوییم و مطالب را درک کنند، قطعاً نگاهشان تغییر پیدا میکند. به عنوان نمونه در کتاب «الفقه علی المذاهب الاربعة» که شش عالم اهل سنت بغداد نوشتهاند، وقتی به مسئله ازدواج دختران شیعه با اهل سنت میرسند، میگویند جایز نیست؛ برای اینکه شیعیان بعد از نماز سهمرتبه «خان الامین» میگویند! شش عالم سنی آن هم در شهر بغدادی که پُر ارتباط هستند، این حرف عجیب را میزنند. ما توضیح ندادهایم و بسیاری از بدبینیها برحسب بیاطلاعیها است. اگر اطلاع صحیح از فقه و آرای فقهای شیعه داشته باشند، هرگز این بدبینیها رُخ نخواهد داد. بنابراین ما حتماً باید اصول مذهب شیعه را بازگو کنیم. بهطور مثال فتوای عدم اهانت به مقدسات اهل سنت در حد وسیع انتشار یابد تا به گوش همگان برسد.
ایشان در ادامه آینده حوزه علمیه را خوب ارزیابی کرد و گفت: مدیران حوزه تصمیم دارند کارهای مهمی انجام دهند، اگر برنامههایی که روی کاغذ میآورند در عمل محقق شود، آینده حوزه بهتر خواهد شد؛ منتهی مشروط به پیادهسازی دقیق برنامهها است.
ابزار لازم برای پیشرفت حوزه فراهم است
آیتالله العظمی مکارم شیرازی با بیان اینکه «اکنون ابزار لازم برای پیشرفت حوزه بیشتر است»، آینده حوزه علمیه را بهتر دانست و افزودند: در حال حاضر درسها، کتابهای جدید و پژوهشگاههای مجهز برای پیشرفت حوزه فراهم است، مشروط بر اینکه حوزویان جذب فرهنگ دانشگاهی نشوند و متولیان، سنتهای حوزه علمیه را حفظ نمایند.
معظمله تأکید کردند: میگویم سنت حوزه این است که درس را برای علم میخوانیم، اما فرهنگ دانشگاه غیر از این است و نگاه به آینده شغلی دارند. طلاب نباید درس را برای گرفتن پست و مقام فرا گیرند و جذب فرهنگ دانشگاه نشوند.
آسیبها رفع شود، وضع حوزه بهتر هم خواهد شد
ایشان در ادامه سخنان خود به برخی از آسیبهای پیشروی حوزه علمیه اشاره داشت و ابراز نمودند: بعضی از افراد به شاگردان خود پول میدهند، این خلاف سنت حوزه است. سنت حوزه این است که مُحصل استاد را به عنوان بهترین فرد برای تدریس انتخاب میکند؛ بنابراین اگر مسئله مالی و دیگر آسیبها رفع شود، وضع حوزه بهتر هم خواهد شد.
آیتالله العظمی مکارم شیرازی در بخش دیگری از سخنان خود به استقلال حوزه و نهاد روحانیت پرداخت و فرمودند: وابستگی به پول دولت مشکلاتی را آفریده است، دولتها آن مقدار سهم بودجه را تخصیص نمیدهند و این باعث شده است بسیاری از دستگاهها با مشکلاتی مواجه شوند تا جایی که برخی از مؤسسات و تشکیلات حوزوی وابسته به بودجه، تعداد زیادی از نیروهای علمی خود را مرخص کرده است.
سعی کردیم هرگز از دولتها کمکی نگیریم
ایشان ادامه دادند: وابستگی امکان انتقاد را از بین میبرد؛ ما سعی کردیم هرگز از دولتها کمکی نگیریم. در شیراز زمانی که میخواستیم ساخت مجموعهی خاتمالانبیاء آغاز کنیم، استاندار بیان کرد که ۱۰ میلیارد کمک میکند؛ بعد از مدتی برای استاندار نامه نوشتم «نظر بر اینکه دولت در مضیقه مالی است مبلغ را دریافت نمیکنیم». لذا اگر وابسته شویم خطرات زیاد وجود دارد. میدانم بعضی از آقایان از دولت کمک میگیرند و انتقادی هم از آنان نمیبینیم!
تأکید بر احیاء موقوفات حوزوه جهت استقلال مالی
معظمله در پایان با تأکید به احیاء موقوفات حوزوی جهت استقلال مالی حوزه، اظهار داشتند: اخیراً خبر دادند که بناست موقوفات مربوط به حوزهها احیا بشود و این نهادها به خود حوزه واگذار شود، اگر این کار صورت پذیرد حوزهها به لحاظ مالی بینیاز میشوند. اکنون حوزهها نیازمند هستند؛ درآمد حوزهها نسبت به هزینهها کمتر است. در این راه امید است و باید جدی پیگیری کرد تا موقوفات حوزه از سوی نهادهای مربوطه آزاد شوند تا جایی که برخی مشکلات قانونی را از طریق مجلس پیگیری کرد.
گفتنی است، ثبتنام ورودی حوزه علمیه، وضعیت معیشتی طلاب، مشاغل طلاب و اقدامات لازم برای حل این بحران، از جمله محورهای گفتگوی این دیدار بود که در پایان پیشنهاد شد تا اداره موقوفات حوزوی به مرکز خدمات حوزه علمیه واگذار شود که با تایید آیتالله العظمی مکارم شیرازی همراه بود