شکوه اتحاد امت اسلامی در راهپیمایی اربعین حسینی از منظر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی

پس از رحلت پيامبر صلى الله عليه و آله، كم كم قوميت‏گرايى رخ نمايى كرد،^[1] و اين نقیصه مخصوصاً در مناطق تحت نفوذ معاويه به وضوح ديده مى‏ شد. تعصبات قومى فراگیر شد^[2] و اتحاد و يكپارچگى و وحدت‏ به ‏تدريج از ميان مسلمانان رخت بربست و ديگر خبرى از آن جامعه متحد و يكپارچه نبود. لیکن امام حسين‏ عليه السلام قيام كرد تا دوباره همه مسلمانان را متحد نماید.^[3]

اینگونه است که هر ساله مراسم راهپیمایی اربعین باشکوه‌تر از هر سال برگزار می‌شود و شعاع اربعین به خارج از مرزهای جهان تشیع رسیده است تا جایی که شاهدیم اهل سنت و حتی غیر مسلمانان و مسیحیان نیز اربعین حسینی در کربلای معلی هستند.^[4]

حصول این مسأله نشان می ­دهد عزاداری برای امام حسین علیه السلام دارای ظرفیت­ های زیاد، و از جمله سرمایه هایی است که می شود با آن همه کار کرد و مشکلات را رفع ساخت البته به شرطی که از این سرمایه ارزشمند به درستی استفاده شود.^[5]

حال با این تفاسیر باید اذعان نمود مجالس امام حسین علیه السلام عامل وحدت است زیرا بسیاری از گروه ها و جناح ها چه در داخل مکتب تشیع و چه در میان فرقه ها و ادیان دیگر در مجلس عزاداری امام حسین علیه السلام شرکت می کنند.^[6]

به تعبیر امام خمينى قدس سره بنيانگذار نظام جمهورى اسلامى که فرمودند:«همه ما بايد بدانيم آنچه موجب وحدت‏ بين مسلمين است، اين مراسم سياسى، مراسم عزادارى ائمه اطهار عليهم السلام به ويژه سيد مظلومان و سرور شهيدان حضرت اباعبدالله الحسين‏ عليه السلام است كه حافظ مليت مسلمين به ويژه شيعيان ائمه اثنى‏ عشر عليهم صلوات الله و سلم مى‏ باشد».^[7]،^[8]

اینچنین است که دشمنان اسلام، به علت بهره مندی مجالس عزاداری امام حسین علیه السلام ازآثار مهم دینی و به دلیل حضور باشکوه اقشار مختلف مردم در مراسم سوگواری سالار شهیدان، به دنبال  نفوذ و کم رنگ ساختن آن هستند تا این سرمایه عظیم را از ما بگیرند، چرا که جریان کربلا یک مساله تاریخ ساز است که همیشه در مقابل توطئه های دشمنان استوار بوده و خواهد ماند.^[9]

راهپیمایی عظیم اربعین؛ تجلی عزت و عظمت اسلام و مسلمین

باید توجه داشت که ما در زمانی هستیم که دشمنان می خواهند همه اسلام را از بین ببرند و هدف دشمنان از جمله اسرائیل، امریکا و داعش تنها شیعیان نیستند بلکه هدف آنها نابودی اسلام و مسلمین است،^[10]لذا تبلیغات سوء علیه اسلام و مکتب شیعه، از هر زمانی بیشتر است که متاسفانه برخلاف عقاید و اخلاق، چند هزار شبکه فاسد و مفسد در حال تبلیغ علیه اسلام هستند.^[11]

از سوی دیگر باید دانست امام حسين‏ عليه السلام با هدف احياى‏ دين خدا قيام و حركت خويش را آغاز كرد^[12] و آمادگى خويش را براى شهادت در طريق مبارزه با باطل و احياى‏ اسلام اعلام نمود،^[13] که در اين راه موفقيت بزرگى نصيب آن حضرت شد، هر چند آن حضرت و ياران باوفايش به شهادت رسيدند، ولى تكانى به افكار خفته مسلمين دادند و لرزه بر اندام حكومت جباران افكندند، در نتيجه اسلام را زنده ساختند و از اضمحلال دستاوردهاى نهضت نبوى صلى الله عليه و آله جلوگيرى كردند و مسلمانان را از حيرت و گمراهى نجات دادند.^[14]

لذا در زيارت معروف اربعين مى‏ خوانيم:«وبذل مهجته فيك ليستنقذ عبادك من الجهالة وحيرة الضلالة؛ او (حسين) خون پاكش را در راه تو نثار كرد، تا بندگانت را از جهالت و حيرت گمراهى نجات دهد».^[15]

آری شهادت امام حسين‏ عليه السلام و ياران پاكبازش، به احياى‏ مكتب محمدى صلى الله عليه و آله كمك كرد و خون پاك اباعبدالله عليه السلام درخت اسلام را آبيارى نمود و به رشد و بالندگى امت اسلامى و بيدارى مسلمانان انجاميد.^[16]

حال با این تفاسیر باید گفت راهپیمایی عظیم و پرشور اربعین حسینی تبلیغاتی پرشور، پرفایده و ریشه دار برای عالم اسلام و تشیع است به طوری که آنهایی که بیرون نشسته اند این واقعه عظیم را برای اسلام می دانند و کسانی که در متن کار هستند این حرکت عظیم را برای شیعه قلمداد می کنند، لیکن هر دوی برداشت ها برای عزت و عظمت اسلام می باشد.^[17]

 هم چنین باید تأکید کرد جمعیت ۲۰ میلیونی و بی‌نظیر اربعین حسینی،  عظمت مکتب اهل بیت علیه السلام را نشان می‌دهد، چه دشمنان بخواهند و چه نخواهند این مکتب پخش می‌شود و جاذبه برای اسلام و مکتب اهل بیت علیه السلام ایجاد می‌کند.^[18]

از این رو اربعین به سرمایه‌ای عظیم و بسیار مهمی برای اسلام و پیروان مکتب اهل بیت علیه السلام تبدیل شده است، زیرا کسی برای این تجمع تبلیغ نکرده، بلکه به صورت خودجوش این گونه شده است، که از جهات گوناگونی باید مورد توجه قرار گیرد.^[19]

 لزوم احترام به مقدسات اهل سنت در راهپیمایی اربعین

در طول تاریخ، عوامل استکبار با سیاست های شیطانی در راستای  ایجاد تفرقه در جهان اسلام و تضعیف کشورهای اسلامی از نظر منابع اقتصادی، فرهنگی و سیاسی و سیطرۀ روز افزون بر آن ها حرکت کردند.^[20]

اگر نگاهی به کشورهای اسلامی از جمله سوریه، عراق، یمن، بحرین و دیگر کشورهای اسلامی بیندازیم به عمق توطئه دشمن پی می بریم که در چنین شرایطی وحدت میان مسلمانان با هر مذهب و آیینی ضروری است.^[21]

در تبیین این مسأله باید گفت اسلام دین رحمت و محبت است،^[22] لذا بسیاری از آموزه های قرآنی و روایی درباره اتحاد و وحدت بین مسلمانان منحصر است که باید آن را مورد توجه قرار داد.^[23]

از این رو بین ما و سایر مذاهب برادری برقرار است، و اشتراکات زیاد و اختلافات کم است،^[24] که مهمترین قدر مشترک بین دو مذهب، محبت اهل بیت علیهم السلام است؛ محبت به اهل بیت عصمت و طهارت علیهم السلام که فقط مختص به شیعه نیست و همه مذاهب، اهل بیت علیهم السلام را دوست دارند^[25] اگر چه دشمن از این محبت و وحدت می سوزد و وقتی وحدت را می بیند تن او به لرزه می افتد.^[26]

اینگونه است که از اهل سنت افراد فراوانی در پیاده روی اربعین شرکت می کنند، لذا باید از اقدامات اختلاف انگيز و اهانت به مقدسات مذاهب اسلامي پرهیز شود^[27] ؛ زیرا در غیر این صورت چیزی که رمز وحدت است رمز عدم وحدت خواهد شد.^[28]

نباید فراموش نمود که  در راهپیمایی عظیم اربعین حسینی، افراد باید از گفتن مطالب و شعارهایی که موجب اهانت به مذاهب دیگر می‌شود، خودداری کنند. کشور عراق ترکیبی از مردم شیعه و سنی است و مردم اهل‌سنت هم در زیارت اربعین شرکت می‌کنند، لذا باید بر روی مساله توهین نکردن به مقدسات مذاهب دیگر در سخنرانی‌ها در زیارت اربعین تأکید شود، چراکه موجب پراکندگی امت اسلام می شود.^[29]

 بدیهی است تحقق این مهم، موجب همدلی و وحدت بیش از پیش مسلمین می شود، البته باید در این زمینه فرهنگ‌سازی صورت گیرد.^[30]

اینجانب بارها گفته ام و فتوا داده ام که به زبان های مختلف نیز ترجمه شده؛ اهانت به مقدسات اهل سنت و صحابه شرعاً جایز نیست.^[31]بدین ترتیب راه روشن را به همگان نشان داده ایم و همه را به این راه راست می خوانیم.^[32]

آری ما به مقدسات اهل سنت احترام می گذاریم و اگر کسانی به مقدسات اهل سنت اهانت می کنند، ربطی به شیعیان ندارند.^[33]

راهپیمایی میلیونی اربعین؛ خنجری در قلب وهابیت تکفیری

امروزه دنیای اسلام و جهان بشریت با مشکل تکفیری‌ها روبرو است. شاید مشکل‌ترین مشکل دنیای امروز همین تکفیری‌ها باشند. اینها چهار مشکل عظیم برای عالم اسلام فراهم کرده‌اند.[34]

اولاً به‌راه‌انداختن قتل و کشتار و برادرکشی و خون‌ریزی‌های بسیار سنگدلانه. کارهایی که شاید در تاریخ هم سابقه نداشته و تاریخ اسلام از آن مبرّاست.[35]

مشکل دوم تخریب است. بخش عمده‌ای از جهان اسلام در حال تخریب است و سوریه و یمن بخش‌هایی از عراق تبدیل به ویرانه شده است. شاید پنجاه سال وقت لازم است تا این ویرانه‌ها آباد بشود و این کشورها به حالت اول خودشان برگردند.[36]

بلای سوم ایجاد اختلاف است. اینها بذر عداوت و نفاق و دشمنی را در دنیای اسلام و کشورهای اسلامی پاشیده‌اند و همه جا اختلاف ایجاد کرده‌اند. نه فقط بین شیعه و سنی. حتی سنی‌ها را هم قبول ندارند و می‌گویند هر کسی که وهابی نیست، کافر است و خون و اموالش مباح است و ناموسش را هم ممکن است اسیر کنند و بفروشند.[37]اینچنین است که در عراق بیشترین تخریب و کشته‎ها مربوط به بخش شمال است که همه برادران اهل‎سنت هستند.[38]

چهارمین مشکل که از همه مهمتر است این است که نام و نشان اسلام را در دنیا با خشونت همراه کرده‌اند؛ کار را به جایی رسانده‌اند که در بعضی از کشورهای اسلامی به مساجد حمله می‌کنند. در آمریکا به مسلمانان فرقی نمی‌کند چه شیعه و سنی، حمله می‌کنند. یعنی اینها بهانه به دست‌اسلام ستیزان دادند و این بلای بزرگی است.[39]

لیکن راهکار برون رفت از این بحران از سه طریق نظامی، سیاسی و فرهنگی امکان پذیراست، البته راه‎های سیاسی و نظامی بدون اجرای راهبردهای فرهنگی نتیجه نمی‎دهد.[40]

حال در این بین شیعیان، و اهل سنت بر این مسأله که وهابیت جزء اسلام نیست به شدت اجماع دارند لذا باید دست به دست هم بدهیم و آبروی اسلام را حفظ کنیم و آتش‌ها را از جامعه اسلامی خاموش کنیم و به همه مسلمانان، محبت و صلح و دوستی را برگردانیم.[41]

با این تفاسیر باید بر یکی از مهمترین مولفۀ های فرهنگی در این مسأله هم چون پیاده روی اربعین حسینی و  زیارت اربعین تأکید کرد که پاسخ دندان‌شکنی به تکفیری‌هاست[42]؛ بی شک اجتماع عظیم اربعین حسینی خون تازه ای در قلوب مومنین به جریان می اندازد که در برابر تبلیغات منفی تکفیری ها مقابله می کند.[43]

البته تکفیری‌ها حماقت می‌کنند و می‌پندارند با عملیات تروریستی و انتخاری مردم دست از امام حسین علیه السلام بر می‌دارند و می‌توانند عشق مردم را کمرنگ کنند.[44]لیکن اربعین سرمایه‌ای بزرگ و خنجری در قلب وهابیت تکفیری است؛ و با این حضور میلیونی آنها می‌فهمند القائات‌شان سودی ندارد و روز به روز بر عشق مردم به این مکتب و امام حسین علیه السلام اضافه می‌شود.[45]

سخن آخر

در خاتمه باید بر این مسأله تأکید کرد که  باید مراقب بود تا مبادا کسانی با بدعت‌ها و برنامه‌های نادرست خود عظمت و شکوه اتحاد امت اسلامی را زیر سؤال ببرند،^[46]  نباید اجازه داد دشمنان با نفوذ و ایجاد شبهه این سرمایه عظیم را از دست ما خارج کنند.^[47]

بی تردید نباید اجازه دهیم جبهه اسلام و مسلمانان بر اثر اختلافات تضعیف شود و از خداوند می خواهم کسانی را که در مسیر وحدت گام بر می دارند یاری کند و موفق دارد.^[48]

امیدوارم زائران اربعین حسینی براى حل مشکلات جهان اسلام و فتنه‌هاى دشمنان و نجات مظلومان از چنگ ظالمان و وحدت مسلمین دنیا و برآمدن حاجات از صمیم دل دعا کنند،[49] امید است به برکت برنامه بسیار باشکوه و مملو از اخلاص اربعین حسینی؛ خداوند آتش‌هایی که در کشورهای اسلامی به دست دشمنان افروخته شده به زودی خاموش کند و امنیت را به همه کشورهای اسلامی بازگرداند.^[50]

پژوهش؛ تهیه و تنظیم؛ معاونت تحریریه خبر پایگاه اطلاع رسانی

دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی makarem.ir