با توجه به سؤالهای مکرر مقلّدین معظّم له در خصوص قضا و کفاره روزه برای بانوان در هنگام بارداری و شیردهی، خواهشمندم نظر شریفتان را در مورد احتمالات ذیل که بهصورت دستهبندی آمادهشده است بیان فرمایید.
1- چنانچه روزه در ماه مبارک رمضان برای خودش ضرر دارد و انجام قضای آن تا سال بعد نیز برای خودش ضرر داشته-باشد؟
2- چنانچه روزه در ماه مبارک رمضان برای خودش ضرر دارد ولی انجام قضای آن تا سال بعد، برای حمل و یا فرزندش ضرر داشته باشد؟
3- چنانچه روزه در ماه مبارک رمضان برای خودش ضرر دارد و قضای آن را تا سال بعد بدون عذر بجا نیاورد؟
4- چنانچه روزه در ماه مبارک رمضان برای حمل و یا فرزندش ضرر دارد ولی انجام قضای آن تا سال بعد، برای خودش ضرر داشته باشد؟
5- چنانچه روزه در ماه مبارک رمضان برای حمل و یا فرزندش ضرر دارد و انجام قضای آن تا سال بعد نیز برای حمل و یا فرزندش ضرر داشته باشد؟
6- چنانچه روزه در ماه مبارک رمضان برای حمل و یا فرزندش ضرر دارد و قضای آن را تا سال بعد بدون عذر بجا نیاورد؟
فردی قصد گرفتن روزه قضا دارد ولی شک به تحمل روزه داشته باشد و لذا با خود قرار بگذارد که اگر تا ظهر تحمل کرد روزه را ادامه دهد و چنانچه قبل از موقع قرار، از روی فراموشی غذایی بخورد آیا روزه او صحیح است؟
اگر فردی روزه نذر کرده، اما برای اینکه به نذر خود عمل نکند، ماه رمضان به مسافرت رفته تا قضای روزه داشته باشد، آیا در این صورت عمل به نذر واجب نمیباشد؟
اگر فردی که روزهی قضا با کفاره عمدی بر عهده دارد مثلاً مجموعاً بیست روز، روزه قضا و کفاره دارد، روزه بگیرد اما در نیّت تعیین نکند که به نیّت کدام روزهها بوده است، تکلیف او چیست؟
گمان میکردم قضا روزه سال قبل را بجا نیاوردم و در قضا نیت سال قبل کردم اما یقین کردم که آن را بجا آوردهام آیا میتوانم آن را بهحساب روزه چند سال قبلتر قرار دهم؟
مسأله 1422ـ کسى که قضاى روزه ماه رمضان را گرفته جايز نيست بعد از ظهر روزه را باطل کند و اگر عمداً چنين کارى کند بايد به ده نفر فقير هر کدام يک مد طعام بدهد و اگر نمى تواند بايد سه روز پى در پى روزه بگيرد.
مسأله 1399ـ كارهايى كه روزه را باطل مى كند اگر عمداً و با علم و اطّلاع انجام دهد، علاوه بر اين كه روزه او باطل مى شود و قضا دارد، كفّاره نيز دارد; ولى اگر به خاطر ندانستن مسأله باشد كفّاره ندارد، ولى قضای آن واجب است.
مسأله 1213ـ اجير گرفتن براى قضاى نماز و عبادتهاى ديگر از طرف اموات خالى از اشكال نيست، مگر در حج و اگر كسى بخواهد در عبادتهاى ديگر اجير بگيرد وجهی را که می¬پردازد به صورت هدیه باشد و عملی که اجیر انجام می دهد به صورت تبرع، امّا به جا آوردن نماز و روزه قضا و همچنين نماز و روزه مستحبّى به قصد قربت و بدون گرفتن اجرت اشكالى ندارد.
مسأله 1209ـ اگر معلوم نباشد پسر بزرگتر کدام است يعنى تاريخ تولّد پسرها درست روشن نباشد، قضاى نماز و روزه پدر و مادر بر هيچ کدام واجب نيست، ولى احتياط مستحب آن است که بين خودشان قسمت کنند.
مسأله 1203ـ نماز قضا را مى توان با جماعت خواند، خواه نماز امام جماعت ادا باشد يا قضا، ولى احتياط مستحب اين است که هر دو يک نماز را بخوانند، مثلاً نماز قضاى ظهر را با نماز ظهر بخواند و نماز قضاى عصر را با نماز عصر.
مسأله 1199ـ کسى که چند نماز از او قضا شده و شماره آنها را نمى داند، مثلاً نمى داند دو نماز بوده يا سه نماز، کافى است مقدار کمتر را بخواند، امّا اگر قبلاً شماره آنها را مى دانسته، ولى به واسطه سهل انگارى فراموش کرده، احتياط واجب آن است که مقدار بيشتر را بخواند.
مسأله 1195ـ کسى که نماز قضا برعهده دارد بايد درخواندن آن کوتاهى نکند، ولى واجب نيست آن را فوراً به جا آورد، مگر آنکه يک يا دو نماز قبل از آن قضا شده باشد که احتياط واجب اين است که پيش از نماز همان روز آن را قضا کند.
مسأله 1190ـ هرگاه نماز انسان در سفر قضا شود بايد قضاى آن را شکسته بخواند (خواه در سفر قضا کند يا در وطن) و بعکس اگر در وطن نمازش قضا شود بايد قضاى آن را تمام بخواند (خواه در سفر قضا کند يا در وطن).
مسأله 1111ـ اگر شک دارد که سجده يا تشهّد را فراموش کرده يا نه واجب نيست قضا کند و اگر مى داند يکى را فراموش کرده، امّا نمى داند کدام يک بوده، هر دو را قضا کند و هر کدام را اوّل به جا آورد مانعى ندارد.