حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی در نشست دوره ای استادان سطح عالی و خارج حوزه علمیه قم که در مدرسه آیت الله گلپایگانی قم برگزار شد، با تبریک میلاد حضرت فاطمه زهرا(سلام الله علیها) تاکید کردند: امیدواریم در سایه ولایت اهل بیت(علیهم السلام) اهدافی که از برگزاری این گونه جلسات داریم به نحو احسن انجام شود و در کارهای خود در حوزه مشمول عنایات ایشان باشیم.
ایشان با ابراز خرسندی از حضور در این نشست، به بیان دیدگاه های خود پرداخت و با اشاره به حدیثی از امام علی(علیه السلام) یادآورشدند: باید تک تک کلمات امام علی درباره علما و جایگاه آنان مورد ارزیابی و بررسی قرار گیرد.
معظم له افزودند: در هر عصری عالمانی هستند که نور اسلام را روشن نگه می دارند و بذر امید را در دل ها می گسترانند.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی اضافه کردند: شما عزیزان و علمای ربانی و وظیفه شناس که علوم آل محمد(صلی الله علیه و آله) را حفظ و سعی می کنید آن را سینه به سینه به آیندگان برسانید، و بدانید که مقام شما بسیار والا و پر افتخار است.
ایشان در ادامه به بیان وجوه امتیاز نظام آموزشی حوزه از دیگر مراکز آموزشی پرداخته و بیان داشتند: حوزه های علمیه از هزاران سال قبل تا به امروز برقرار بوده است و ما هم باید بکوشیم این میراث ارزشمند را پربارتر از گذشته به آیندگان تحویل دهیم.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی تصریح کردند: باید تلاش کنیم بر توسعه حوزه های بیفزاییم و این حوزه مبارکه را با حفظ سنت های اصیل آن تحویل آیندگان دهیم.
ایشان فرمودند: در حوزه های علمیه سنت های بسیار خوبی است که تجربه سلف صالحان است و ما باید اینها را گرامی بداریم، چراکه این سنت ها ارزان بدست نیامده که ارزان از دست بدهیم.
معظم له با اشاره به برخی از سنت های حوزه های علمیه، درس خواندن در آن را یکی از وجوه مهم امتیاز نظام آموزشی حوزه دانسته و به تبیین تفاوت های نظام آموزشی حوزه با نظام آموزش دانشگاهی پرداختند.
ایشان تاکید کردند: در حوزه طلاب و فضلا برای رضای خدا و با انگیزه نشر معارف اهل بیت(علیهم السلام) مشغول تحصیل و فراگیری علوم دینی می شوند و همه برای خدا درس می دهند و درس می خوانند که این نورانیت خاصی به حوزه می دهد و این نورانیت در دانشگاه های مادی پیدا نمی شود.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی یادآورشدند: حوزه جنبه منطقه ای ندارد و حوزه ها همیشه فرامرزی بوده است. حوزه های ما نیز این افتخار را داشته اند که از کشورهای مختلف پذیرش داشته اند و از همه جا تشنگان علوم اهل بیت (علیهم السلام) جمع می شوند و تحصیل می کنند.
معظم له مباحثه را یکی دیگر از وجوه امتیاز نظام آموزشی حوزه دانسته و تصریح کردند: مباحثه دروس، حوزویان را از دیگر دانشجویان و مراکز آموزش عالی متمایز کرده است و باید این مهم را پاس داشت.
ایشان از مباحثه به عنوان یک شورای علمی یاد کرده و تاکید نمودند: در جهان غرب چنین شورای علمی پیدا نمی شود، این مساله باعث یادگیری بهتر دروس می شود، اما متاسفانه این امتیاز کم کم در حال کمرنگ شدن است.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی با تاکید بر ضرورت توجه بیش از پیش طلاب به مباحثه دروس، از اساتید خواست با تاکیدات و توصیه های خود از طلاب و روحانیان بخواهند دروس را بدون مباحثه رها نکنند.
ایشان دروس آزاد را مزیت دیگر حوزه بر سایر نظام های آموزشی دانسته و ابراز داشتند: آزادی در انتخاب استاد سبب می شود که طلاب انتخاب اصلح و بدون هزینه داشته باشند و اساتید مورد نظر خود را انتخاب کنند.
معظم له بیان داشتند: در سایر نظام های آموزشی معمولا اساتید تحمیلی هستند و شاگردان آزادی لازم را در این زمینه ندارند که این مساله عوارضی را نیز به همراه دارد.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی تصریح کردند: آزادی دروس باعث شده که در حوزه بهترین ها بالا بیایند و ما باید سعی کنیم این را از دست ندهیم.
ایشان بیان داشتند: باید کاری بشود که دروس آزاد که فقط بر محور علمیت استاد و عمق فکر و بیان خوب او دور می زند، از حوزه های علمیه برچیده نشود و نظام استاد تحمیلی بر حوزه ها حاکم نگردد.
معظم له افزودند: ممکن است گفته شود آزادی استاد عوارضی دارد که باید نشست و برای آن راه حل پیدا و چاره جویی کرد، باید آسیب ها را حل کنیم نه اینکه صورت مساله را پاک کنیم.
ایشان یادآور شدند: این میراثی است که از بزرگان برای ما به ارث رسیده و بزرگان و نخبگان در همین دروس آزاد تربیت شده اند و باید این میراث گرانبها را حفظ و آسیب های آن را نیز حل کنیم.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی یکی دیگر از امتیازات حوزه های علمیه را آمیخگی اخلاق با آموزش دانسته و تاکید کردند: همواره طلاب به اساتیدی جذب می شدند که از نظر اخلاقی دارای جایگاه بالایی بودند.
ایشان اضافه کردند: دروس اخلاق در حوزه بوده، الان هم باید باشد و ضروری است استادان با سخن، رفتار و عمل خود از هر موقعیتی استفاده کنند و اخلاق را پرورش دهند.
معظم له افزودند: علم به تنهایی و بدون اخلاق کافی نیست، مسائل اخلاقی از ارکان مهم نظام آموزشی حوزه است که باید بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد؛ اساتید از هر فرصتی برای بیان مطالب اخلاقی استفاده کنند،؛ چرا که در غیر این صورت نظام حوزوی محفوظ نخواهد ماند.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی وحدت در حوزه های علمیه را یکی دیگر از وجوه تمایز حوزه بر سایر نظام های آموزشی و دانشگاهی دانسته و فرمودند: این وحدت بسیار گرانبها است، در شرایطی که دشمنان در داخل و خارج دندان تیز کرده¬اند و می خواهند نظام های حوزوی را از هم متلاشی و اختلاف ایجاد کنند، ما باید هوشیار باشیم و نقشه های دشمنان را خنثی کنیم.
ایشان بیان کردند: اگر اختلاف نظری پیدا شده است، خودمان می نشینیم و حل می کنیم، این گونه مسائل خدای نکرده نباید تبدیل به جدایی و از هم دور شدن بشود؛ این سیره و سنتی بوده که از بزرگان به ما به ارث رسیده و باید این سنت حسنه را حفظ کنیم.
ایشان بیان داشتند: در نظام آموزشی دانشگاهی دولت باید رییس دانشگاه را تعیین کند، اما در حوزه این گونه نیست، مراجع را هیچ گاه هیچ دولتی تعیین نکرده است و مراجع خودجوش از حوزه برخاسته اند و همین مساله است که حوزه را استقلال می دهد.
معظم له افزودند: من اگر ببینم رییس دولت پای خود را از خط اسلام و معارف اهل بیت (علیهم السلام) کنار می گذارد بدون هیچ پروایی آشکارا می گویم، چراکه حوزه به ما افتخار استقلال داده است و دستم زیر سنگ او نیست.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی افزودند: افتخار ما استقلال ما است و باید این حوزه را مستقل به آیندگان برسانیم و این شیوه و روش و سنت ها را حفظ کنیم تا حوزه و دولت تحمیل بر هم نباشند.
ایشان اظهار داشتند: حوزه حافظ و حامی نظام است، نه اینکه زیر نظر نظام و دولت بخواهد کار کند، حوزه های علمیه زیر نظر مراجع اداره می گردد و بزرگان و رهبران نظام هم که در حوزه دخالت داشتند به عنوان جنبه مرجعیت شان بوده است.
معظم له در بخش پایانی سخنان خود خطاب به اساتید حاضر در جلسه تاکید کرد: باید بیش از پیش امتیازات حوزه را شناسایی و در این زمینه بحث و تبادل نظر کنید.
ایشان بیان داشتند: با حسن نیت، صفای دل و توسل و همفکری و همدلی می توان همه مشکلات و مسائل را حل کرد، منتهی اصول کلی را باید در حوزه های علمیه حفظ کرد.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی همچنین با گرامی داشت یاد و خاطره حضرت آیت الله گلپایگانی، علو درجات ایشان را از خداوند تبارک و تعالی مسالت کرد.
