شرح دعای روز بيست و هفتم ماه مبارک رمضان از منظر معظم له

دعای روز بيست و هفتم ماه مبارک رمضان

«اللهُمَّ ارْزُقْنى فيهِ فَضْلَ لَيْلَةِ الْقَدْرِ، وَصَيِّرْ امُورى فيهِ مِنَ الْعُسْرِ الَى الْيُسْرِ، وَاقْبَلْ مَعاذيرى ، وَحُطَّ عَنِّى الذَّنْبَ وَالْوِزْرَ، يا رَؤُفاً بِعِبادِهِ الصَّالِحينَ ؛ خدايا در اين ماه درك فضيلت شب قدر را روزيم كن، و كارهايم را از سختى به آسانى مبدّل گردان و عذرم را بپذير و گناه و جرمم را بريز اى مهربان بر بندگان شايسته .[1]

تبیین اهمیت و فضیلت شب قدر، آسان گیری و نرمش احکام دین مبین اسلام، لزوم طلب عفو و رحمت از پروردگار ، ضرورت پذیرش عذر خواهی دیگران و راهکارهای محو گناهان از جمله مهمترین نکات دعای روز دعای روز بيست و هفتم ماه مبارک رمضان به شمار می آید.

فضیلت شب قدر

قرآن در ماه رمضان و در شب قدر، بر قلب پاك پيامبر نازل شد.[2]شب پربركتى كه مقدرات جهان بشريت با نزول قرآن رنگ تازه اى به خود گرفت.[3]

«شب قدر بهتر از هزار ماه است؛ليلة القدر خير من الف شهر»[4] بهتر بودن اين شب از هزار ماه به خاطر ارزش عبادت و احياى آن شب است.[5]

شب‌ قدر جلوه‌ روشن از مهربانی و رأفت بی انتهای خدای متعال است، زیرا حضرت حق همیشه برای بخشیدن بندگان خویش از هر بهانه ای استفاده می‌کند.[6] به نحوی که در روايتى از امام باقر عليه السلام آمده است: هر كس شب قدر را احيا دارد، گناهان او آمرزيده شود، هرچند زياد باشد.[7]،[8]

فرشتگان در اين شب مخصوص، با رحمت الهى فرود مى آيند؛[9] فرشتگانى كه در شب قدر نازل مى شوند و مأمور ابلاغ مقدّرات الهى در طول يك سال هستند، مقدّراتى كه بر حسب شايستگى ها و لياقت ها و اعمال هر كس تعيين مى شود؛ نه بدون حساب و شكل اجبارى، «تَنَزَّلُ الْمَلائِكَةُ وَ الرُّوحُ فيها بِاذْنِ رَبِّهِم مَنْ كُلِّ امْر؛ فرشتگان و «روح» در آن شب به اذن پروردگارشان برای (تقدیر) هر کاری نازل می‌شوند ».[10]

دین آسان گیر و احکام آسان

خداوند در قران کریم پس از بيان وجوب روزه ماه رمضان و استثناء اين حكم نسبت به مسافران و مريضان، مى فرمايد:«يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ وَ لا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ؛خداوند راحتى شما را مى خواهد، نه زحمت شما را»![11]

اين جمله ممكن است اشاره به این مسأله باشد كه فرمان هاى الهى در مواردى كه انجام آن مشقت شديد داشته باشد وظيفه آسانترى قائل مى شود، لذا حكم روزه را با تمام اهميتى كه دارد از بيماران و مسافران و افراد ناتوان برداشته است.[12]مسلماً اين فراز قرانی با توجه به كلى بودن ، ناظر بر يك قاعده عمومى نسبت به تمام احكام اسلامى است که همان، قاعده معروف «لا حرج» است.[13]

و یا اینکه روزه داشتن گرچه ظاهر يك نوع سخت گيرى و محدوديت است اما سرانجامش راحتى و آسايش انسان مى باشد، هم از نظر معنوى و هم از لحاظ مادى.[14]

الهی عذرما بپذیر

خداوند در قرآن کریم[15]؛وعده داده است هر كس از مؤمنان از تقصير خويش، عذر به درگاه خدا آورد، و از ذات پاكش مدد و رحمت طلب کند، دعايش مستجاب و اندوهش بر طرف خواهد شد.[16]

لذا نباید پس از انجام طاعات و عبادات به ویژه در ماه مباه مبارک رمضان، خود را انسان كاملى بدانيم و به اصطلاح طلبكار تصور كنيم، بلكه همواره بايد خود را مقصر شمرده، و عذر به درگاه خدا آوريم؛«ورنه سزاوار خداونديش كس نتواند كه به جا آورد».[17]

عذرخواهی دیگران را بپذیریم

پوزش هنگام اشتباه و پذيرش آن از پوزش خواه، كليد خوشبختى، نفوذ در افكار و در دل مردم و از جمله عوامل پيشرفت در زندگى است.[18]

حال به راستی چگونه است که برخی حاضر نيستند گناهى را ببخشند و عذرى را بپذيرند، در حالی كه انتظار دارند خداوند گناهان بسيارشان را ببخشايد، لذا اینگونه افراد هم حدّاقل يك گناه مردم را ببخشایند و عذرى را بپذيرند.[19]

راه ریزش گناهان چیست؟

«حطه» از نظر لغت به معنى ريزش و پائين آوردن است، و در این دعا معنى آن اين است :«خدايا از تو تقاضاى ريزش گناهان خود را داريم»[20]

خداوند در قرآن کریم به همگان دستور داد جمله :«وَ قُولُوا حِطَّةٌ[21]؛ و بگوئيد:«خداوندا گناهان ما را بريز».[22]را از صميم قلب بر زبان جارى سازند، و به آنها وعده داد كه در صورت عمل به اين دستور از خطاهاى آنها صرفنظر خواهد شد.[23]

پژوهش؛ تهیه و تنظیم؛ معاونت تحریریه خبر پایگاه اطلاع رسانی

دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی makarem.ir