دعای روز بیست و یکم ماه مبارک رمضان
«اللهُمَ اجْعَلْ لى فيهِ الى مَرْضاتِكَ دَليلًا، وَلا تَجْعَلْ لِلشَّيْطانِ فيهِ عَلَىَ سَبيلًا، وَاجْعَلِ الْجَنَّةَ لى مَنْزِلًا وَمَقيلًا، يا قاضِىَ حَوآئِجِ الطَّالِبينَ؛ خدايا در اين ماه راهنمايى براى رسيدنم به خشنوديت قرار ده، و راهى براى تسلّط شيطان بر من قرار مده و بهشت را منزل و محل بازگشتم قرار ده اى برآورنده حاجتهاى طلبكنندگان».[1]
تشخیص رضایت خداوند، نقش اطاعت در جلب رضایت الهی، جایگاه روزه ماه رمضان در رهایی از وسوسه های شیطان و ارائۀ راهکاری کلیدی برای رهایی از شر شیطان و عوامل ورود به بهشت، از جمله نکات مهمی است که در دعای روز بیست و یکم ماه مبارک رمضان به آن پرداخته شده است.
رمضان، ماه رسیدن به خشنودی خدا
ماه رمضان را «شهر اللّه»می نامند[2] لذا اطاعت از کلیه قوانین الهی ، مهمترین راه جلب خشنودی خداست ؛ والّا همۀ ماهها، ماه او است.[3]
در این زمینه امام مجتبی عليه السلام خطاب به يارانش فرمود: خداوند ماه رمضان را وسيله آزمايش خلق خود قرار داده كه از طريق اطاعتش براى رسيدن به بهشت و رضايت او از يكديگر پيشى گيرند...». [4]،[5]
به تعبیر عارف كامل، عالم ربّانى و مرد ميدان علم و عمل، مرحوم «سيّدبن طاووس» «... همانگونه كه براى جلب نظر فرمانروايان دنيا ، به هر طريق ممكن، خشنودى آنان را تحصيل مىكنى، مبادا كه توجّهات به خداوند، از اقبال و توجّهات به قدرتمندان دنيا كمتر باشد! که اگر چنين باشى به يقين خداوند بزرگ را كوچك شمردهاى و عظمت و جلالش را به حساب نياوردهاى!».[6]
راه جلب رضايت خداوند
مسلماً خشنودى خداوند ، بىدليل نیست؛[7] بلکه حتما به خاطر ايمان راستين و اعمالى است كه پيوند انسان را با خدا محفوظ مىدارد؛[8] یعنی آنهایی که بر اعتقاد حق باقى ماندند و به ثقلين (كتاب و عترت) كه پيامبر اكرم صلّى اللّه عليه و آله دستور داده بود، تمسّك جستند و به شاخهاى از شاخههاى پر بار شجره طيّبه خاندان پيامبر گرامی اسلام، از ائمه معصومين عليهم السّلام در آويختند [9]و خطّ نصرت اسلام و مسلمين و هجرت را در پيش گرفتند.[10]
رمضان؛ در بندکننده شیطان
در برخى روايات، از مطلق روزه داری[11] و در برخی دیگر، روزه گرفتن در ماه رمضان، به عنوان اسباب رهایی از وسوسه های شیطان یاد شده است؛ به عنوان نمونه پيامبر اکرم صلى الله عليه و آله در روایتی فرمود: «مَن سَرَّهُ أن يَذهَبَ كَثيرٌ مِن وَحَرِ صَدرِهِ فَليَصُم شَهرَ الصَّبرِ وَثَلاثَةَ أيّامٍ مِن كُلّ شَهرٍ؛ هر كه از زودوده شدن بسيارى از وسوسههاى دلش شادمان مىشود، ماه رمضان و سه روز از هر ماه را روزه بگيرد».[12]
تأمل در این روایت نورانی، موید کلام نورانی حضرت علی (ع) است که فرمود:«و صوم شهر رمضان فإنّه جنّة من العقاب؛ روزه ماه رمضان سپرى در برابر عقاب است»[13].
در حقیقت روزه ماه رمضان يك وسيله مهم دفاعى در ميدان مبارزه است، چرا که سرچشمه اصلى گناهان، وسوسههاى شيطان و ابزار شيطان، هواى نفس است. هنگامى كه به وسيله روزه، شهوات در كنترل عقل در آيند انسان با اين وسيله دفاعى، از حملات شيطان محفوظ مىماند.[14]
۶ راهکار کلیدی برای رهایی از شر شیطان
تقوا یا همان احساس مسئوليت درونى در برابر فرمانهاى الهى، خميرمايه تمام برنامههاى انبيا و اولياست و بدون آن، كسى از وسوسههاى شيطان و هواى نفس رهايى نمىيابد.[15]هم چنین تفكر و تدبر و توبه، باعث نجات از سلطۀ شیطان مىشود.[16]
بسيار مىشود روح يأس بر كسانى كه مرتكب آن گناهان شدهاند غلبه مىكند، و اين يأس آنها را به آلودگى بيشتر، و غوطهور شدن در گناهان سوق مىدهد، زيرا آنها فكر مىكنند آب از سرشان گذشته، چه يك وجب چه صد وجب! لذا ايجاد اميد و مبارزه با روح يأس، رهایی از شر نفس اماره و[17] ايجاد رابطهاى معنوى با اولياء اللَّه سبب مىشود كه تدريجاً از صف آلودگان درآيد، و از سقوط در دامان شيطان رهايى يابد.[18]
اسباب ورود به منزلگاه بهشت
مبدأ سفر طولانى برای ورود به منزلگاه بهشت، از لحظه مرگ و سكرات موت شروع مىشود و در عالم برزخ ادامه دارد و همچنان در مواقف قيامت و منزلگاه هاى سؤال و حساب و پل صراط كه منازل مخوف و متعدّدى هستند تداوم مىيابد تا سرانجام به بهشت منتهى شود. در این میان، زاد و توشه، اعمال انسان و تقوا است كه انسان را از اين منازل پر خطر، به سلامت عبور مىدهد و به سر منزل مقصود یعنی بهشت برين و جنّات عدن رهنمون مى سازد.[19]
پژوهش؛ تهیه و تنظیم؛ معاونت تحریریه خبر پایگاه اطلاع رسانی
دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی makarem.ir
[1] كليات مفاتيح نوين، ص: 816.
[2] برگزيده تفسير نمونه ؛ ج1 ؛ ص122.
[3] پيام قرآن ؛ ج2 ؛ ص117
[4] من لايحضره الفقيه، ج 1، ص 511، ح 1479.
[5] پيام امام امير المومنين عليه السلام، ج15، ص: 435.
[6] كليات مفاتيح نوين ؛ ص22.
[7] تفسير نمونه ؛ ج13 ؛ ص390.
[8] همان؛ص 391.
[9] پيام امام امير المومنين عليه السلام ؛ ج6 ؛ ص414.
[10] آيات ولايت در قرآن ؛ ص356.
[11] انوار هدايت، مجموعه مباحث اخلاقى ؛ ص354.
[12] بحارالأنوار؛ ج 97؛ ص 109؛ ح 48.
[13] پيام امام امير المومنين عليه السلام ؛ ج4 ؛ ص624.
[14]همان.
[15] پيام امام امير المومنين عليه السلام ؛ ج10 ؛ ص258.
[16] تفسير نمونه ؛ ج13 ؛ ص263.
[17] پيام قرآن ؛ ج6 ؛ ص396.
[18] همان؛ص 397.
[19] پيام امام امير المومنين عليه السلام ؛ ج2 ؛ ص196.
