حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی شامگاه سه شنبه در برنامه چشمه معرفت که از شبکه یک سیما پخش شد، ضمن تسلیت ایام شهادت حضرت علی(علیه السلام)، دوران زندگانی ایشان را طوفانی توصیف کرده و اظهار کردند: امیرمؤمنان(علیه السلام) در مقابل انبوه مشکلات مقاومت کرد و شخصیت خود را بواسطه این مقاومت نشان داد.
ایشان با اشاره به دوران خلافت ظاهری حضرت علی(علیه السلام)، ابراز کردند: مردم در اواخر خلافت عثمان شورش کردند و عده ای از مصر و مدینه آمدند و او کشته شد؛ قابل توجه اینکه مهاجرین و انصار هم حاضر بودند اما دفاع چندانی نکردند، یعنی چندان مخالف این معنا نبودند؛ حضرت علی(ع) فرزندان خود را برای دفاع از عثمان فرستاد و تا جایی که می شد دفاع فرمود اما شورشیان غلبه کردند و مسئله تمام شد.
معظم له تصریح کردند: بعد از کشته شدن عثمان، جمعیت، سیل وار سراغ حضرت علی(علیه السلام) آمدند و بیعت کردند؛ حضرت می فرماید آنقدر هجوم سنگین بود که نزدیک بود حسن(علیه السلام) و حسین(علیه السلام) در زیر پای مردم لِه شوند؛ تنها انتخابات ظاهری که جنبه مردمی پرشور در دوران خلفا داشت، خلافت حضرت علی(علیه السلام) بود.
ایشان با بیان اینکه مردم مسئولیت خلافت را بر دوش امیرمؤمنان گذاشتند، افزودند: حضرت علی(علیه السلام) با دو مشکل بزرگ مواجه بود در حالی اگر بعد از پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) به خلافت رسیده بود، این مشکلات نبود و خیلی راحت مسیر اسلام پیشرفت می کرد اما این دو مشکل تبدیل به جنگ های داخلی شد.
*مبارزه حضرت علی(علیه السلام) با تبعیض و رانت خواری
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی تصریح کردند: در زمان خلیفه سوم، اموال بیت المال در میان عده ای از بستگان و نورچشمی ها و دوستان تقسیم شد و پست ها هم به خویشاوندان خلیفه سوم داده شد و تبعیض به صورت شدید نمایان بود؛ وقتی حضرت علی(علیه السلام) بر سر کار آمد، حاضر نبود بیت المال و پست ها را آنطور تقسیم کند و این مسئله زمینه ساز مخالفت ها با ایشان در آغاز حکومت بود.
ایشان با بیان اینکه مقامات و رانت خواران آن روز انتظار داشتند سهمیه خاصی در پست ها و اموال بین المال داشته باشند، تصریح کردند: امام علی(علیه السلام) فرمود که من نه تنها سهمیه خاصی برای کسی قائل نیستم و تبعیض نمی کنم، بلکه اموالی را هم که به ناحق در زمان قبل از من، به دست افراد افتاده، از چنگ آنان در می آورم و به بیت المال بازمی گردانم.
*در زمان خلیفه دوم، پای بنی امیه به حکومت اسلامی باز شد
معظم له، دومین مشکل بزرگ خلافت حضرت علی(علیه السلام) را باز شدن پای بنی امیه به حکومت اسلامی در زمان خلیفه دوم عنوان کردند و افزودند: ابوسفیان دشمن شماره یک اسلام و بنیانگذار تمام جنگ های ضداسلامی بود؛ همچنین همسرش هند جگر خوار موقعی که در جنگ احد، حضرت حمزه(علیه السلام) شهید شد، شکم او را شکافت و جگرش را درآورد و زیر دندان گرفت؛ در دوران خلیفه دوم، معاویه فرزند این زن و ابوسفیان، حاکم بخش مهمی از کشورهای اسلامی شد.
ایشان افزودند: بر اثر مشکل اول، جنگ جمل پیش آمد و مسلمان در مقابل مسلمان قرار گرفت و هفده هزار نفر از مسلمانان کشته شدند.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی تصریح کردند: بر اثر مشکل دوم نیز جنگ صفین پیش آمد و صدهزار نفر از مسلمانان در این جنگ کشته شدند.
ایشان افزودند: همچنین یکی از مشکلاتی که در جنگ صفین متولد شد، خوارج بود؛ خوارجی که عبدالرحمن بن ملجم مرادی را مأموریت دادند و او، ضربه را بر فرق مبارک مولا زد و ایشان را شهید کرد.
معظم له تصریح کردند: تمام انبوه این مشکلات در پنج سال حکومت حضرت علی(علیه السلام) پیش آمد و حضرت چاره ای جز صبر کردن در مقابل آنها نداشت.
ایشان در ادامه به روایت جریان درخواست عقیل از حضرت علی(علیه السلام) برای سهمیه بیشتر از بیت المال پرداختند و اظهار کردند: هنگامی که حضرت علی(علیه السلام) به مقام خلافت ظاهری رسید، عقیل از مدینه آمد تا از برادرش که خلیفه مسلمین است و بیت المال را در اختیار دارد، سهمیه بیشتری دریافت کند؛ واقعاً هم فرزندان زیادی داشت و نابینا و نیازمند بود؛ به امیرمومنان(علیه السلام) عرض کرد وقتی بیت المال را تقسیم میکنی سهمیه من را دو برابر کن، حضرت به او فرمود برادر، سهمیه ها مساوی است، من نمی توانم میان تو که برادر من هستی با دیگران تفاوت قائل شوم؛ سپس آهنی را در آتش گذاشتند و داغ شد و براساس روایات، هنگامی که نزدیک دست عقیل آورد، او فریادی کشید؛ در این هنگام، امیرمومنان(علیه السلام) خطاب به او فرمود از این آتش دنیا که نزدیک دست تو شد ناله کردی اما می خواهی علی بن ابی طالب را به آتش سوزان جهنم بکشی؟
*تقسیم پست ها در حکومت اسلامی باید مبتنی بر شایستگی باشد
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی با بیان اینکه نحوه برخورد امیرمؤمنان با برادرش عقیل حاوی پیام هایی برای مسئولان است، تصریح کردند: اینکه شخصی تا به پست و مقامی می رسد و تمام خویشاوندان خود را سرکار می آورد، کار درستی نیست؛ باید تقسیم پست ها در حکومت اسلامی بر اساس لیاقت ها و قابلیت ها باشد.
ایشان تصریح کردند: نباید نگاه کنیم کسی موافق یا مخالف من است، حتی اگر در انتخابات جزو مخالفان بوده اما انسان لایقی هست، مسئولیت به او بدهیم.
معظم له افزودند: آیا ما پیام حکومت علی(علیه السلام) را پذیرفته ایم؟؛ آیا حاضریم تقسیم کارها براساس لیاقت ها و شایستگی ها باشد؟؛ آیا حاضریم به کسانی که در ستادهای تبلیغاتی ما بودند با کسانی که در تشکیلات تبلیغاتی مخالفان بودند، به یک چشم نگاه کنیم؟ اگر پاسخ این سؤالات مثبت است، می توانیم بگوییم شیعه علی(علیه السلام) هستیم اما اگر پاسخ منفی است، نمی توانیم چنین ادعایی کنیم.
ایشان بر لزوم دریافت پیام های اخلاقی و عملی از فضایل حضرت علی(علیه السلام) تأکید کردند و افزودند: باید از زندگانی حضرت علی(علیه السلام) الگو گرفته و مسیر صحیح زندگانی اسلامی و شیعه علی(علیه السلام) بودن را یاد بگیریم.
