شرح دعای روز ششم ماه مبارک رمضان از منظر معظم له

شرح دعای روز ششم ماه مبارک رمضان از منظر معظم له


دعای روز ششم ماه مبارک رمضان/راز عزت/نقش دعا در رفع عذاب الهی/چگونه می توان از غضب الهی در امان ماند/بهترین راه شکرگزاری از نعمت‌های خداوند‌

دعای روز ششم ماه مبارک رمضان

 «اللهُمَّ لا تَخْذُلْنى‏ فيهِ لِتَعَرُّضِ‏ مَعْصِيَتِكَ، وَلاتَضْرِبْنى‏ بِسِياطِ نَقِمَتِكَ، وَزَحْزِحْنى‏ فيهِ مِنْ مُوجِباتِ‏سَخَطِكَ، بِمَنِّكَ وَاياديكَ، يا مُنْتَهى‏ رَغْبَةِ الرَّاغِبين‏؛ خدايا در اين ماه مرا به خاطر نافرمانيت خوار مكن،و با تازيانه انتقامت عذاب مكن، و از موجبات خشمت دور كن، به حقّ نعمت‏ هاى ظاهرى‏ و باطنيت، اى نهايت ميل مشتاقان».‏[1]

تبیین راه های کسب عزت، بیان آثار و کارکردهای دعا در رفع عذاب الهی و نیز تشریح علائم خشم خدا و راه های مصونیت از غضب الهی و نقش معرفت الهی در تحقق شکرگزاری واقعی از نعمت‌های خداوند؛ مهمترین نکات مطروحه در دعای روز ششم ماه مبارک رمضان است.

راز عزت

پیروی از رذائل نفسانى علاوه بر ایجاد مفاسد عظيم، موجبات ذلّت‏ و استخفاف را فراهم خواهد کرد؛[2] چرا که خدا دست از يارى چنين كسى بر مى‏دارد همانگونه که خذلان در فراز ابتدایی دعا،‏ نیز به معنى ترك نصرت و يارى است.[3]

حال اگر انسان عاقل و هوشيار باشد اطاعت خدا را غنيمت مى ‏شمرد كه هم سبب آبرومندى و عزت در دنياست و هم موجب نجات در آخرت. زیرا هيچ كس بر اثر طاعت، كوچك نشده و هيچ كس بر اثر معصيت بزرگ نشده است.[4]

لذا باید از طریق توبه و استغفار، زمینه بازگشت به سوى خدا و ترك عصيان و گناه‏ و فساد را فراهم کرد تا مهر ذلت‏ از پيشانى فرد گنه کار پاک شود.[5]

نقش دعا در رفع عذاب الهی

هنگامى كه انسان مرتکب گناه‏ مى‏ شود از سه حال بيرون نيست، يا خودش متوجه مى‏ شود و باز مى ‏گردد.[6]

و یا وقتی گناه‏ و آلودگى همچون بيمارى خوره به جان انسان افتاد، و روح ايمان را از بین برد، در این حالت جز تازيانه‏ عذاب دردناك الهى راهى باقى نمى ‏ماند! لذا خداوند تازيانه‏ «بلا و عذاب» بر او مى‏نوازد تا بيدار شود.[7]

 يا اینکه فرد گنهکار شايستگى هيچ يك از اين دو را ندارد، بلکه خدا به جاى بلا، نعمت به او مى‏بخشد و اين همان «عذاب استدراج» است.[8]

بر این اساس باید به دفعات دعا كرد تا طوفان بلاها فرونشيند و عذاب‏ بر طرف شود.[9]

چگونه می توان از غضب الهی در امان ماند

بی شک باید از هر آنچه موجب خشم‏ خداوند مى ‏شود اجتناب نمود؛[10] به عنوان نمونه دنيا گرایی موجب خشم خدا و ناخشنودى او مى‏ شود.[11]

هم چنین خشم و غضب، آتش خشم‏ خدا را در دنيا و آخرت مى ‏افروزد،[12] همانگونه که خلف وعده نیز ، موجب خشم‏ خدا و خلق است.[13]

به عكس، حلم و بردبارى موجب رضاى خدا است.[14] و نیز به تعبیر روایات: «انفاق نهانى خشم‏ خدا را فرو مى ‏نشاند»[15]

و یا به تعبیر نورانی حضرت على عليه السلام فرمود: « گريه از ترس خدا، درياهايى از خشم‏ خدا را خاموش‏ مى ‏كند».[16]،[17]

بنا بر این باید از گناهانى كه انسان را در ورطه هلاكت مى‏ افكند و از عيب هايى كه باعث خشم‏ خدا مى‏ شود برحذر بود.[18]

سخن آخر:(بهترین راه شکرگزاری از نعمت‌های خداوند)

فراز پایانی دعا از تقویت روح شكرگزارى در انسان حکایت می کند چرا که معرفت به نعمت ‏ها خود از جمله بهترین راه شکرگذاری واقعی به در گاه الهی است، هم چنین می توان دریافت در طريق معرفة اللّه و شناخت ذات و صفات پروردگار، باید تلاش زاید الوصفی از سوى مشتاقان‏ و عاشقان صورت پذیرد.[19]

پژوهش؛ تهیه و تنظیم؛ معاونت تحریریه خبر پایگاه اطلاع رسانی

دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی makarem.ir

 

[1] كليات مفاتيح نوين ؛ ص813.

[2] اخلاق اسلامى در نهج البلاغه (خطبه متقين) ؛ ج‏2 ؛ ص225.

[3] اخلاق در قرآن ؛ ج‏3 ؛ ص133.

[4] گفتار معصومين(ع) ؛ ج‏2 ؛ ص36.

[5] پيام قرآن ؛ ج‏8 ؛ ص335.

[6] برگزيده تفسير نمونه ؛ ج‏3 ؛ ص524.

[7] همان.

[8] همان ؛ ج‏5 ؛ ص254.

[9] تفسير نمونه ؛ ج‏21 ؛ ص81.

[10] پيام امام امير المومنين عليه السلام ؛ ج‏13 ؛ ص532.

[11] همان؛ ج‏6 ؛ ص277.

[12] اخلاق در قرآن ؛ ج‏3 ؛ ص393.

[13] پيام امام امير المومنين عليه السلام ؛ ج‏11 ؛ ص133.

[14] همان.

[15] اسلام و كمكهاى مردمى ؛ ص91.

[16] ارشاد القلوب، ج 1، ص 96.

[17] انوار هدايت، مجموعه مباحث اخلاقى ؛ ص48.

[18] نهج البلاغه با ترجمه فارسى روان ؛ ترجمه ؛ ص159.

[19] پيام امام امير المومنين عليه السلام ؛ ج‏4 ؛ ص47.

captcha