معیار ساقط شدن اذان بین دونمازی که جمع خوانده می‌شود

در بعضى مساجد بين نماز مغرب و عشا اذانى به‌عنوان اذان نماز عشا گفته می‌شود. آیا اين صحيح است؟

جهر و اخفات در نمازشب

۱.آیا جهر خواندن نماز شب استحباب با افضلیت دارد؟ ۲.آیا سه وقت خواندن نماز شب یعنی چهار رکعت بعد از نیمه شب خوانده شود سپس خوابیده شود و سپس چهار رکعت و بعد خوابیده شود و در آخر شب سه رکعت خوانده شود آیا چنین نماز شبی استحباب یا افضلیت دارد؟

حکم تأخیر افطار تا اذان مغرب

آیا افطار بعد از غروب بدون هیچ محذوری جایز است یا بنا بر احتیاط تا اذان مغرب صبر کند؟

وجوب دقت در زمان اذان

دقت در زمان اذان هنگام سحر لازم است؟

حکم سحری خوردن در هنگام اذان صبح

کسی که نداند اذان صبح چه موقع بوده و بعداً بفهمد زمانی که سحری خورده (حدود 5 دقیقه) بعد از اذان بوده است حکم روزه مستحبی و قضا چیست؟

حکم روزه مسافری که خود را در اذان به حد ترخص رسانده و دوباره سفرکرده

با توجه به مسئله 1159 اگر مسافر برای صحت روزه ظهرها خود را به حد ترخص برساند و قصدش این باشد که دوباره از همان‌جا به محل کار برگردد روزه‌اش صحیح است؟

وظیفه‌ی فردی که متوجه اذان نشده و به خوردن ادامه داده

فردی وقت دقیق اذان را نمی‌دانسته و تا پانزده دقیقه بعد از اذان مشغول خوردن سحری بوده، حکم روزه او چیست؟

حکم روزه در صورت انجام غسل در هنگام اذان صبح

اگر غسل با اذان صبح مقارن شود وظیفه چیست و حکم روزه چگونه است؟

وظیفه‌ی کودکی که قبل یا بعد از اذان صبح بالغ شده است

چنانچه بچه‌ای قبل یا بعد از اذان صبح بالغ شود، وظیفه‌ی او در مورد روزه چیست؟

ميان اذان و اقامه نبايد زياد فاصله بياندازد

مسأله 852ـ ميان اذان و اقامه بايد زياد فاصله ندهد و اگر فاصله بقدرى باشد که اقامه مربوط به آن اذان حساب نشود دوباره بگويد و همچنين ميان اذان و اقامه با نماز نبايد زياد فاصله شود و اِلاّ اذان و اقامه را اعاده نمايد.

جملات اذان و اقامه

مسأله 842ـ اذان داراى 18 جمله است به ترتيب زير: اَللّهُ اَکْبَرُ چهار مرتبه (يعنى خداوند بزرگتر از آن است که به وصف آيد). اَشْهَدُ اَنْ لا اِلَهَ إِلاَّ اللّهُ دو مرتبه (يعنى گواهى مى دهم غير از خداوند يکتا معبود ديگرى نيست). اَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّهِ دو مرتبه (يعنى گواهى مى دهم که محمّد فرستاده خداست). حَىَّ عَلَى الصَّلاةِ دو مرتبه (يعنى بشتاب به سوى نماز). حَىَّ عَلَى الْفَلاحِ دو مرتبه (يعنى بشتاب به سوى رستگارى). حَىَّ عَلى خَيْرِ الْعَمَلِ دو مرتبه (يعنى بشتاب به سوى بهترين کارها که نماز است). اَللّهُ اَکْبَرُ دو مرتبه (يعنى خداوند بزرگتر از آن است که به وصف آيد). لا اِلَهَ إِلاَّ اللّهُ دو مرتبه (يعنى هيچ معبودى جز خداوند يکتا نيست). و اقامه 17 جمله است به اين ترتيب که همه چيزش مانند اذان است جز اين که در اوّل آن فقط دو مرتبه «اَللّهُ اَکْبَرُ» مى گويند و در آخر آن يک مرتبه «لا اِلهَ إِلاّ اللّهُ» ولى بعد از گفتن «حَىَّ عَلَى خَيْرِ الْعَمَلِ»، دو مرتبه «قَدْ قامَتِ الصَّلاةُ» ( يعنى نماز برپا شد) اضافه مى شود. مسأله 843ـ «اَشْهَدُ أَنَّ عَلِيَّاً وَلِىُّ اللّهِ» (يعنى گواهى مى دهم که على ولىّ خدا بر همه خلق است) جزء اذان و اقامه نيست، ولى خوب است بعد از «اَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّهِ» به قصد تبرّک گفته شود، لکن به صورتى که معلوم شود جزء آن نيست.

حکم اذان گفتن به صورت غنا

مسأله 860ـ اذان گفتن به صورت غنا يعنى آهنگى که مناسب مجالس لهو و لعب است حرام و باطل است.

حکم شنيدن اذان از راديو

مسأله 859ـ شنيدن اذان از راديو و مانند آن براى نماز کافى نيست، بلکه خود نمازگزاران به شرحى که در بالا گفته شد بايد اذان بگويند.

عدالت و وقت شناس بودن

مسأله 858ـ بهتر است کسى راکه براى اذان معيّن مى کنند، عادل و وقت شناس و صدايش مناسب و بلند باشد و اذان را در جاى بلند بگويد و در صورتى که از بلندگوها استفاده شود مانعى ندارد گوينده اذان در محل پايين قرار گيرد.

استحباب حکايت اذان و اقامه

مسأله 848ـ کسى که اذان ديگرى را مى شنود مستحبّ است هر جمله را که مى شنود بازگو کند، بازگو کردن اقامه نيز به اميد ثواب مستحبّ است (و آن را حکايت اذان و اقامه گويند).

مستحبات اقامه

مسأله 857ـ شايسته است که بدن در موقع گفتن اقامه آرام باشد و اقامه را از اذان آهسته تر بگويد و فاصله جمله ها را کمتر کند و ميان اذان و اقامه يک گام بردارد، يا کمى بنشيند، يا سجده کند، يا دعا نمايد، يا دو رکعت نماز به جا آورد.

مستحبات اذان

مسأله 856ـ مستحبّ است در موقع اذان گفتن رو به قبله بايستد و باوضو باشد و صدا را بلند کند وبکشد و بين جمله هاى آن کمى فاصله دهد و درميان آن حرف نزند.

شک در گفتن اذان

مسأله 855ـ هرگاه پيش از گفتن اقامه شک کند که اذان را گفته يا نه، اذان را بگويد، ولى اگر مشغول اقامه شود و شک کند، اعتنا به شک نکند، ولى اگر در جمله هاى اذان و اقامه شک کند احتياط آن است که برگردد و به جا آورد.

حکم اذان و اقامه اي که خارج وقت گفته شده

مسأله 854ـ اذان و اقامه را قبل از داخل شدن وقت نماز نمى توان گفت و اگر بگويد باطل است.

اذان و اقامه بايد به عربى صحيح گفته شود

مسأله 853ـ اذان و اقامه بايد به عربى صحيح گفته شود، بنابراين اگر غلط بگويد، يا ترجمه آنها را به فارسى يا زبان ديگر بگويد صحيح نيست.

اگر زن صداي مرد را بشنود

مسأله 849ـ اگر مرد اذان زن را بشنود اذان از او ساقط نمى شود، ولى اگر زن اذان مرد را بشنود اذان از او ساقط مى شود.

رعايت ترتيب در جملات اذان

مسأله 851ـ هرگاه کلمات اذان و اقامه را بدون ترتيب بگويد، مثلاً «اَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّدَاً رَسُولُ اللّهِ» را قبل از «اَشْهَدُ اَنْ لا اِلَهَ إِلاَّ اللّهُ» بگويد، بايد برگردد و ترتيب را رعايت کند.

اذان و اقامه در نماز جماعت مشترک بين مردان و زنان

مسأله 850ـ در جماعتى که مردان و زنان شرکت دارند اذان و اقامه نماز جماعت را بايد مرد بگويد، ولى در جماعت زنان اذان و اقامه زنان کافى است.

جايى که عده اى مشغول نماز جماعتند

مسأله 847ـ در جايى که عدّه اى مشغول نماز جماعتند يا نماز آنان تازه تمام شده و صفها به هم نخورده است اگر کسى بخواهد فرادى يا با جماعت ديگرى که برپا مى شود نماز بخواند اذان و اقامه از او ساقط است به شرط اين که براى آن نماز اذان و اقامه گفته باشند و نماز جماعت صحيح باشد و هر دو نماز در يک مکان و هر دو ادا و مربوط به يک وقت و در مسجد باشد.

باقي ماندن صفهاي نماز بعد از نماز جماعت

مسأله 846ـ هرگاه براى خواندن نماز جماعت به مسجد رود و ببيند نماز جماعت تمام شده، ولى صفها هنوز به هم نخورده است احتياط آن است که براى نماز خود اذان و اقامه نگويد، به شرط اين که براى جماعت اوّل اذان و اقامه گفته شده باشد.

اذان و اقامه در نماز جماعت

مسأله 845ـ در نماز جماعت اگر يک نفر اذان و اقامه بگويد براى همه کافى است و بقيّه بنابر احتياط واجب بايد اذان و اقامه را ترک کنند.

در پنج مورد اذان ساقط مى شود

مسأله 844ـ در پنج مورد اذان ساقط مى شود و بنابر احتياط واجب بايد آن را ترک کرد: 1ـ اذان نماز عصر روز جمعه هنگامى که با نماز جمعه همراه خوانده شود. 2ـ نماز عصر روز عرفه که روز نهم ذى الحجّه است هنگامى که همراه ظهر خوانده شود.3ـ نماز عشاى شب عيد قربان براى کسى که در مشعرالحرام است و آن را با مغرب همراه مى خواند. 4ـ نماز عصر و عشاى زن مستحاضه که بايد آن رابلافاصله بعد از نماز ظهر يا مغرب بخواند. 5ـ نماز عصر و عشاى کسى که نمى تواند از بيرون آمدن بول و غائط خوددارى کند. بطور کلّى هر نمازى که با نماز قبل همراه خوانده شود اذان آن ساقط مى شود و فاصله شدن نافله و تعقيب کافى نيست، ولى اگر نمازها را جدا از هم هر يک را در وقت فضيلت خود به جا آورند اذان و اقامه هر دو مستحبّ است.

گفتن اشهد انّ عليّاً ولىّ اللّه

مسأله 843ـ «اَشْهَدُ أَنَّ عَلِيَّاً وَلِىُّ اللّهِ» (يعنى گواهى مى دهم که على ولىّ خدا بر همه خلق است) جزء اذان و اقامه نيست، ولى خوب است بعد از «اَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً رَسُولُ اللّهِ» به قصد تبرّک گفته شود، لکن به صورتى که معلوم شود جزء آن نيست.

استحباب اذان و اقامه

مسأله 841ـ مستحبّ است پيش از نمازهاى يوميّه اذان و اقامه بگويند وبهتر است حتّى الامکان ترک نشود، مخصوصاً «اقامه»، ولى براى نماز عيد «فطر» و «قربان» و نمازهاى واجب ديگر، اذان و اقامه نيست، بلکه سه مرتبه به اميد مطلوبيّت پروردگار بگويند «الصّلاة» و نيز مستحبّ است به عنوان تبرّک و اميد ثواب در روز اوّل که بچّه به دنيا مى آيد، يا پيش از آن که بند نافش بيفتد در گوش راستش اذان و در گوش چپش اقامه بگويند.