دعای روز بیست و پنجم ماه مبارک رمضان
«اللهُمَّ اجْعَلْنى فيهِ مُحِبَّاً لِأَوْلِيآئِكَ، وَمُعادِياً لِأَعْدآئِكَ، مُسْتَنّاً بِسُنَّةِ خاتَمِ انْبِيآئِكَ، يا عاصِمَ قُلُوبِ النَّبِيّينَ؛خدايا در اين ماه مرا دوستدار اوليائت و دشمن دشمنانت و عمل كننده به روش خاتم پيامبرانت،قرار ده، اى نگهدار دلهاى پيامبران»[1]
تبیین خصوصیات اولیاء الله و نسبت آن با سنجش اعمال انسان، ترسیم خطوط مرزی خودی از غیر خودی و اهمیت اسوه پذیری از پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله از مهم ترین نکات دعای بیست و پنجم ماه مبارک رمضان به شمار می آید.
اولياء اللَّه؛ معیار سنجش اعمال انسان
انسانها از يك سو و اولياء اللَّه[2] از سوى ديگر، با هم موازنه مىشوند، لذا به هر اندازه، ما شباهت و نزديكى به عقائد و اوصاف و اعمال آنها داشته باشيم ميزان عمل ما سنگينتر است.[3]
در واقع اين شخصيتهاى بزرگ و نمونه، معیار سنجش اعمالند و اعمال هركس به آن اندازهاى كه به آنها شباهت دارد «وزين» است، و آنچه به آنها شباهت ندارد بى وزن يا كم وزن است، حتى در اين جهان نيز اولياء اللَّه نيز مقياس سنجشند ولى در جهان ديگر اين مسأله به مرحله ظهور و بروز مىرسد.[4]
دوستان واقعى خدا چه کسانی هستند؟
در بیان ویژگی های اولياءاللَّه باید گفت آنها مىدانند دنيا سرايى است ناپايدار، كه بايد از آن زاد و توشه براى سفر طولانى آخرت برگيرند.[5]
هم چنین آنها از وسوسهها و نقشههاى پيچيده شيطان و شيطانصفتان بيمناكاند.[6] چرا که اولياءاللَّه طرفدار حقاند؛ لذا دشمن ظلم و ستم هستند.[7]
خوف و رجاء، وجود آنها را پر كرده ،به همين دليل نه دلبستگى به غير او دارند، نه غير او را در سرنوشت خود مؤثر مىدانند و نه از غير او بيمناك اند.[8]
اولیاء الله مىدانند مقامها و ثروتها سرانجام، آنها را ترك مىكند[9] و تنها با كفنى ساده بهسوى ديار آخرت رهسپار مىشوند پس چه بهتر كه دل به اين امور عاريتى نبندند.[10]
دوستان واقعی خدا رسيدن به زرق و برق[11] اموال و مقامات دنيوى را نه تنها براى خود افتخارى نمىدانند بلكه آن را سبب از دست دادن توفيقات بيشتر می دانند.[12]
سرچشمه فهم مردم از قرآن، آنها هستند و سرچشمه علوم آنها، قرآن است، به نحوی که مقام و منزلت آنان در نزد مردم بهوسيله قرآن دانسته مىشود.[13]
اولیای الهی همچون چشمههايى هستند كه از منابع زيرزمين مدد مىگيرند و سپس بهسوى باغها و گلزارها و كشتزارها سرازير مىشوند.[14]
پیوند علم و آگاهى آنها و علم و آگاهى مردم بهوسيله آنها، سبب شده تا قرآن مجيد آنها را ستوده و منزلت آنها را روشن نماید.[15]
تولی و تبری؛ منطق تفکیک خودی از غیر خودی
تأمل در دعای نورانی روز بیست و پنجم ماه مبارک رمضان نشان می دهد تولّاى اولياء اللَّه (دوستداشتن دوستان خدا) و تبرى از اعداء اللَّه (بيزارى از دشمنان خدا) دو اصل اساسى را تشكيل مىدهد كه هر مسلمانى بايد به آنها پايبند باشد. [16] زیرا جمع ميان«محبت خدا» و«محبت دشمنان خدا» در يك دل ممكن نيست، و بايد از ميان اين دو يكى را برگزيد، اگر راستى مؤمنیم بايد از دوستى دشمنان خدا بپرهيزیم و الا ادعاى مسلمانى نكنیم.[17]
البته بايد از كسانى كه طرفدار «تز» دوستى با همه و در تحت هر شرايطى هستند پرسيد:[18]آيا در جهانى كه ظالم و مظلوم و ستمگر و ستمديده، استعمارگر و استعمار شده، حق طلب و اشغالگر و پاك و ناپاك وجود دارد همه را دوست بداريم؟! با همه خوش باشيم؟! آيا هيچ منطق انسانى چنين اجازهاى را به ما مىدهد؟ آيا عاطفه زنده هيچ مردمى با اين سازشكارى غلط هماهنگى دارد؟[19]
اگر به جاى تولی و تبری، روح سازشكارى با همهكس و هر مكتب و بىتفاوت بودن در برابر هر چيز و هر صحنه پيدا شود نابودى چنان اجتماعى سريع خواهد بود.[20]
رسول اعظم(صلی الله علیه و آله)؛ کامل ترین الگو برای بشریت
پيامبر(ص) مأمور به تواضع آميخته با محبّت در برابر مؤمنان و نبرد با منافقان و دشمنان اسلام بود لذا تكليف افراد امّت روشن است چرا كه پيغمبر سرمشق و الگو و «اسوه» براى همه امّت است،[21] لذا در فرازی از دعا می خوانیم:« مُسْتَنّاً بِسُنَّةِ خاتَمِ انْبِيآئِكَ؛عمل كننده به روش خاتم پيامبرانت »[22]
تا زمانی که الگو گرفتن از برنامه پيامبر اسلام (ص) را چراغ راه خود نسازیم، هر چند استكبار جهانى نپسندد و با آن به مخالفت برخيزد؛هرگز جامعه سالم و انسانى نخواهيم داشت.[23]
پژوهش؛ تهیه و تنظیم؛ معاونت تحریریه خبر پایگاه اطلاع رسانی
دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی makarem.ir
[1] كليات مفاتيح نوين، ص: 816.
[2] «ان امير المؤمنين و الأئمة من ذريته (ع) هم الموازين؛ امير مؤمنان و امامان از دودمانش ترازوهاى سنجشند»؛(بحار الانوار؛ ج 7؛ ص 251)، (تفسير نمونه ؛ ج27 ؛ ص264).
[3] پيام قرآن ؛ ج6 ؛ ص135.
[4] همان ؛ ص125.
[5] همان.
[6] همان ؛ ص456.
[7] همان ؛ ص458.
[8] همان.
[9] همان.
[10] همان ؛ ص457.
[11] همان.
[12] همان؛ ص 458.
[13] همان ؛ ص459.
[14] همان.
[15] همان؛ ص460.
[16] پيام امام امير المومنين عليه السلام ؛ ج14 ؛ ص265.
[17] تفسير نمونه ؛ ج23 ؛ ص468.
[18] همان.
[19] همان.
[20] همان ؛ ص433.
[21] اخلاق در قرآن ؛ ج2 ؛ ص73.
[22] كليات مفاتيح نوين، ص: 816.
[23] همان ؛ ج12 ؛ ص422.
