دعای روز دوم ماه مبارک رمضان
«اللهُمَّ قَرِّبْنى فيهِ الى مَرْضاتِكَ، وَجَنِّبْنى فيهِ مِنْ سَخَطِكَ وَنَقِماتِكَ، وَوَفِّقْنى فيهِ لِقِرآئَةِ اياتِكَ، بِرَحْمَتِكَ يا ارْحَمَ الرَّاحِمينَ؛ خدايا در اين ماه مرا به خشنوديت نزديك كن، و از خشم و غضبت دورم كن، و بر تلاوت آياتت موفّقم بدار به مهربانيت اى مهربانترين مهربانان».[1]
تبیین برتری رضایت خداوند بر خشنودی مردم؛ و اهمیت خدامحوری در پویایی جوامع بشری، و نیز بازشناسی مفهوم خشم و غضب الهی، و تشریح تلاوت حقیقی قرآن و در نهایت جایگاه اسماء الهی در ارتقای صبر انسان از نکات مهم دعای فراز دوم ماه مبارک رمضان به شمار می آید.
رضای خدا یا رضایت خلق
در بسيارى از موارد رضاى خلق و خالق در مقابل هم قرار مىگيرند؛ اگر رضاى خالق را طلب كنيم از رضاى خلق جدا مىشويم و اگر رضاى خلق را طلب كنيم از رضاى خالق جدا مىشويم، در اين جا چه بايد كرد؟[2]
امام صادق عليه السلام در پاسخ به این پرسش فرمود: «كسى كه رضايت خدا را بر ناراحتى مردم ترجيح دهد، خداوند قلبهاى مردم را به سوى او جلب خواهد كرد و كسى كه رضايت مردم را بر خشنودى خدا ترجيح دهد، خداوند او را به مردم وا مىگذارد.»[3] ،[4]كه نتيجه آن ناكامى در دنيا و آخرت است.[5]
خدامحوری یا انسان محوری؟
در دنياى امروز اصالت با لذت و سود انسان است تا جايى كه عمل شنیع هم جنسبازى در برخی کشورهای غربی قانونى است.[6]
سیطرۀ اومانیسم بر جوامع مادی، در حالی است که ما بايد تابع خدا باشيم، و اعتبار رأى مردم را در امتداد رضايت خدا ترسیم کنیم![7]
لزوم کسب رضایت الهی از آن جهت است که اصالت رأی و نظر انسان ها در موارد بسیاری با هم در تعارض است، چون منافع مادّى نوعاً در تضاد است.[8] لذا گاهى منافع 51% در يك طرف و 49% در طرف ديگر قرار می گیرد، که باز هم در دموکراسی غربی منافع 49% برآورده نمىشود، ولى اگر خدامحوری(بخوانید عدالت) اصل قرار گیرد نه تنها منافع مردم یک كشور ، بلكه منافع جوامع بشری نیز تأمين خواهد شد.[9]
منظور از خشم خدا چیست؟
در بسيارى از آيات قرآن سخن از خشم و غضب الهى به ميان آمده است، اما باید دانست غضب به معنى هيجان درونى توأم با انتقام جويى كه آثار آن برافروختهشدن صورت و پرشدن رگهاى گردن از خون است در مورد خداوند كه بالاتر از جسم و جسمانيت و تغيير و دگرگونى است بی معناست؛[10] بلکه منظور از غضب خداوند، كيفرهايى است عادلانه كه براى تربيت انسانها مقرر شده است.[11]
تلاوت حقيقي قرآن
غالباً برداشت ما از تلاوت قرآن اين است كه هر چه بيشتر بخوانيم ثوابش بيشتر است. ولى[12] از این نکته غافلیم که که قرائت قرآن راهى به سوى عمل كردن است.[13]
لذا هرچند قرآن را زياد بخوانيم، بيمارى ما مداوا و درمان نمىشود، زيرا عمل لازم است. البته خواندن هم در جای خود ضروری است.[14]
پرورش صبر و شکیبایی؛ تجلی اسماء الهی
توجه به اين نكته كه خداوند «ارحم الرّاحمين» و نسبت به بندگانش از هر كسى مهربان تر است روح شكيبايى را در انسان پرورش مىدهد.[15]
اینگونه است که انسان در مشكلات سخت و حوادث بسيار پيچيده و دردناك ؛ خود را در سايه رحمت او قرار می دهد، وخود می کوشد مظهر اين صفت باشد و لااقل پرتوى از آن را در وجود خود زنده كند.[16]
پژوهش؛ تهیه و تنظیم؛ معاونت تحریریه خبر پایگاه اطلاع رسانی
دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی makarem.ir
[1] كليات مفاتيح نوين ؛ ص812.
[2] مشكات هدايت ؛ ص123.
[3] بحار الأنوار؛ ج 75؛ ص 126.
[4] مشكات هدايت ؛ ص122.
[5] همان ؛ ص123.
[6] همان ؛ ص124.
[7] همان.
[8] همان؛ص125.
[9] همان.
[10] اخلاق در قرآن، ج3، ص 397.
[11] همان؛ص398.
[12] انوار هدايت، مجموعه مباحث اخلاقى ؛ ص435.
[13] همان؛ ص 436.
[14] همان.
[15] اخلاق در قرآن ؛ ج2 ؛ ص454.
[16] پيام قرآن ؛ ج4 ؛ ص358.
