حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی شامگاه شنبه در برنامه چشمه معرفت که از شبکه یک سیما پخش شد، با اشاره به اینکه به بحث مسائل مستحدثه خواهیم پرداخت، اظهار کردند: منظور از مسائل مستحدثه، مسائلی است که در زمان پیامبر(صلی الله علیه و آله) و ائمه اطهار(علیه السلام) نبوده و با گذشته زمان پیدا شده است.
ایشان تصریح کردند: مثلاً بانکداری به این صورت که امروز می بینیم هرگز در آن زمان نبوده؛ مسئله بیمه در آن زمان نبوده؛ حکم نماز و روزه در مناطق قطبی در آن زمان مطرح نبوده است.
معظم له افزودند: به عنوان مثال، فنلاند جزو مناطقی است که شمال آن گاهی گرفتار روزها و شب های غیرمتعارف است و گاهی اصلاً آفتاب غروب نمی کند و گاهی در زمستان هم آفتاب طلوع نمی کند.
ایشان با بیان اینکه در بعضی از جراید در زمان طاغوت نوشته بودند «آفتاب نیمه شب فنلاند، اسلام را به خطر انداخت»، تصریح کردند: هیچ خطری اسلام را تهدید نمی کرد جواب مسائل مربوط به نماز و روزه در مناطق قطبی، قبل از آنکه ما هم بگوییم، دیگران هم گفته اند.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی با اشاره به اینکه ما معتقدیم اسلام دین جاودان و جهانی است، افزودند: یعنی زمان و مکان در آن محدود نیست.
ایشان با اشاره به آیات ۴۰ سوره احزاب«مَا كَانَ مُحَمَّدٌ أَبَا أَحَدٍ مِنْ رِجَالِكُمْ وَلَكِنْ رَسُولَ اللَّهِ وَخَاتَمَ النَّبِيِّينَ وَكَانَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْءٍ عَلِيمًا»، ۱سوره فرقان «تَبَارَكَ الَّذِي نَزَّلَ الْفُرْقَانَ عَلَى عَبْدِهِ لِيَكُونَ لِلْعَالَمِينَ نَذِيرًا »، ۳۶ سوره مدثر «نَذِيرًا لِلْبَشَرِ» و ۱۵۸ سوره اعراف«قُلْ يَا أَيُّهَا النَّاسُ إِنِّي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيْكُمْ جَمِيعًا الَّذِي لَهُ مُلْكُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ لَا إِلَهَ إِلَّا هُوَ يُحْيِي وَيُمِيتُ فَآمِنُوا بِاللَّهِ وَرَسُولِهِ النَّبِيِّ الْأُمِّيِّ الَّذِي يُؤْمِنُ بِاللَّهِ وَكَلِمَاتِهِ وَاتَّبِعُوهُ لَعَلَّكُمْ تَهْتَدُونَ»، اظهار کردند: در این آیات تصریح شده که حضرت محمد(صلی الله علیه و آله)، آخرین پیامبر است و هادی و انذارکننده عالمین است و آیینش تا ابد جاویدان است و تمام انسان های موجود و آینده را شامل می شود.
ایشان افزودند: پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) در آن در بیان بسیار پرمعنا در حجة الوداع فرمود: «هرآنچه که شما را به خدا نزدیک کند و از آتش دوزخ دور کند من فرمان می دهم، و هر آنچه که شما را از خدا دور کند و به آتش دوزخ نزدیک کند، من نهی کردم».
معظم له تصریح کردند: در اسلام سلسله قواعد و اصول کلی داریم که در تمام عصرها حاکم است و هر حادثه ای پیدا شود و هر مسئله مطرح شود، آن مسئله در یکی از این قواعد داخل است و ما به وسیله آن قاعده، پاسخ مسئله را می دهیم.
ایشان در پاسخ به مسئله نماز و روزه در مناطق قطبی، گفتند: ما یک قاعده فقهی داریم که در آن، هر آنچه غیرمتعارف است، باید به متعارف بازگردد.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی افزودند: آنجایی که روز متعارفی ندارد و ۲۲ ساعت روز است، آیا افراد باید ۲۲ساعت روزه بگیرند یا در زمستان که روز آنجا دوساعت می شود، آیا دوساعت باید روزه بگیرند؟؛ ما می گوییم آنها باید به متعارف برگردند، ما الان در این ایام ۱۶ ساعت تقریباً روزه می گیریم، آنها هم باید ۱۶ ساعت روزه بگیرند، از طلوع فجر حساب کنند تا ۱۶ ساعت بعد افطار کنند. از طرفی ما در زمستان که منطقه معتدل و متعارف است، ۱۰ ساعت روزه می گیریم و آنها نیز باید مناطق معتدل را در نظر بگیرند و مطابق آن عمل کنند.
ایشان خاطرنشان کردند: بنابراین آفتاب نیمه شب شمال فنلاند، اسلام را به خطر نینداخته و آنان هم برنامه ای دارند که باید مطابق آن عمل کنند و قانونش در اسلام به طور کلی پیش بینی شده است.
