حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی شامگاه یکشنبه در برنامه چشمه معرفت که از شبکه یک سیما پخش شد، در ادامه بحث حقوق متقابل والدین و فرزندان، اظهار کردند: بحث ما در این جلسه، درباره مسئله تربیت فرزندان و حقوق فرزندان بر پدران و مادران است،
ایشان با اشاره به آیه ۵۸ سوره اعراف «وَالْبَلَدُ الطَّيِّبُ يَخْرُجُ نَبَاتُهُ بِإِذْنِ رَبِّهِ وَالَّذِي خَبُثَ لَا يَخْرُجُ إِلَّا نَكِدًا كَذَلِكَ نُصَرِّفُ الْآيَاتِ لِقَوْمٍ يَشْكُرُونَ»، تصریح کردند: قرآن می فرماید که از سرزمین پاکیزه، گیاهان و درختان مفید می روید و از سرزمین شوره‌زار و آلوده، چیزی جز گیاهان بی ارزش و کم، نمی روید.
ایشان افزودند: پیام آیه این است که به اصطلاح فلاسفه فقط فاعلیت فاعل کافی نیست، بلکه قابلیت قابل هم شرط است؛ اگر بخواهید یک گیاه خوبی داشته باشید باید سرزمین آماده پیدا کنید؛ بهترین بذرها و آبیاری ها و کودهای مفید هم اگر در زمین غیرمساعد به کار برود، نتیجه ای نخواهد داشت.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی با بیان اینکه نخستین گام تربیت فرزندان باید از خود پدران و مادران شروع شود، تصریح کردند: یعنی پدر و مادر باید خودشان را اصلاح کنند؛ فرزند به رفتار و کردار والدین چشم می دوزد و عکس برداری می کند و تمام حرکات آنان، در حافظه فرزند نقش می بندد؛ وقتی فرزند بزرگ شد، بدون اینکه خودش هم توجه داشته باشد، آن حرکات را تکرار می کند.
ایشان افزودند: پدران و مادران اگر می خواهید فرزندان شما سالم باشند، از خودتان شروع کنید؛ فرزند باید احترام، صداقت، امانت، محبت و وفاداری را از خانه و خانواده یاد بگیرد.
*لزوم حضور کودکان در مساجد
معظم له بر لزوم حضور کودکان در مساجد تأکید کردند و گفتند: والدین، فرزندان خود را همراه خود به مسجد ببرند؛ بعضی ها می گویند بچه ها را به مسجد نیاورید چراکه شلوغ می کنند؛ ابداً این منطق درست نیست؛ کودکان را از همان دوران کودکی به مسجد و برنامه های قرآنی و مفید ببرید.
ایشان با اشاره به حضور کودکان و خردسالان در راهپیمایی ها، اظهار کردند: در راهپیمایی ها مشاهده می کنم، پدر و مادری، فرزند خود را آورده اند و پرچم کوچکی هم دست او داده اند؛ این کودک از همین سن پایین، درس انقلاب را یاد می گیرد و در ذهنش نقش می بندد.
حضرت آیت الله مکارم با بیان اینکه فرزندان را باید از سن کودکی تربیت کرد، گفتند: اگر در دوران کودکی، توجه لازم نباشد، در دوران بالاتر نمی توان کاری کرد.
*تأثیر آموزش عملی بیشتر است
ایشان با تأکید بر اینکه تأثیر یاد دادن عملی از قولی بیشتر است، اظهار کردند: بنده بارها مشاهده کردم در بعضی خانواده ها که پدر و مادر نماز اول وقت می خوانند، کودکان سه چهارساله نیز رو به قبله یا پشت به قبله سجده می کنند.
*بیان هشت حقوق فرزندان در روایات
معظم له در ادامه ضمن بیان هشت وظیفه والدین نسبت به فرزندان در روایات، به حدیثی از امیرمؤمنان در نهج البلاغه اشاره کردند و گفتند: حضرت علی(ع) می فرماید «حق فرزند بر پدر این است که او را نام نیک بگذارد، خوب ادب و تربیت کند و تعلیمات قرآن را بیاموزد».
*بعضی اسامی در هیچ قاموسی پیدا نمی شود
ایشان با اشاره به اینکه گاهی پدران و مادران، نام هایی برای فرزندان خود انتخاب می کنند که در هیچ قاموسی پیدا نمی شود، اظهار کردند: خانواده ها اسمی را برای فرزند خود انتخاب کنند که وقتی بزرگ می شود، خجالت نکشد؛ بعضی خانواده ها اسامی انتخاب می کنند که نه معنا دارد و نه آهنگی؛ البته خوشبختانه سازمان ثبت احوال، کتابی تهیه کرده و اسامی مورد قبول را در آنجا تدوین کرده است.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی تصریح کردند: بر اساس آمارهای سازمان ثبت احوال، بیشترین نام هایی که خانواده ها می گذارند، اسامی مقدس ائمه معصومین(علیهم السلام) است و خوشبختانه اکثریت جامعه نسبت به این اسامی توجه دارند.
*با کودکان خشونت و تندی نکنید
ایشان بر لزوم تربیت صحیح فرزندان تأکید کردند و گفتند: معنای تربیت خوب این نیست که با کودکان خشونت و تندی کنید؛ آداب را با محبت و ملایمت و هدیه دادن به کودکان خود بیاموزید.
*لزوم آموزش تعلیمات قرآن به کودکان
معظم له همچنین با اشاره به اینکه مقصود از تعلیم قرآن، آموزش روخوانی قرآن نیست، تصریح کردند: مقصود از تعلیم قرآن، تعلیمات اسلام است نه اینکه فقط روخوانی قرآن را یاد فرزندان خود بدهید؛ یعنی اصول دین، فروع دین، احکام، اخلاق و برنامه های دینی را که در قرآن است به او تعلیم دهید.
ایشان همچنین به حدیث دیگری از نبی مکرم اسلام بر پنج حق فرزندان نسبت به والدین خود اشاره کردند و افزودند: پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) می فرماید: «حق فرزند بر پدرش این است که او را «خواندن و نوشتن» بیاموزد، «شنا» و «تیراندازی» یاد دهد، غیر از «غذای حلال» ندهد و هنگامی که به سن ازدواج رسید، زمینه ساز «ازدواج» شوند».
ایشان با طرح این پرسش که آیا خانواده ها واقعاً تمام این حقوق هشت گانه را رعایت می کنند که بعد به ما می گویند برای سعادت فرزندان ما دعا کنید، خاطرنشان کردند: خانواده ها باید پایه سعادت را بگذارند و بعد دعا بیاید تا ان شاءلله کامل شود. امیدوارم به وظایف خود در مقابل فرزندان بیشتر دقت کنیم.
