حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی شامگاه یکشنبه در برنامه چشمه معرفت که از شبکه یک سیما پخش شد، با اشاره به حدیث «إِنَّمَا بُعِثْتُ لِأُتَمِّمَ مَکَارِمَ الْأَخْلَاقِ»، اظهار کردند: اینکه نبی مکرم اسلام می فرماید که «من فقط برای این مبعوث شدم که فضایل اخلاقی را در وجود انسان ها کامل کنم»، یعنی پیش از این نیز زمینه ها و بسترهای اخلاقی وجود داشته است.
معظم له افزودند: یک احتمال این است که انبیای پیشین آمدند و تلاش هایی داشتند و پایه هایی از اخلاق را بنا نهادند و در ادامه، نبی مکرم اسلام مبعوث شده اند تا آنها را کامل کنند و به انتها برسانند.
ایشان خاطرنشان کردند: احتمال دیگر این است که خداوند متعادل در درون وجود انسان ها، پایه های اخلاق حسنه را گذاشته است؛ یعنی انسان در درون وجود خود به فضایلی نظیر سخاوت، عدالت، صداقت و شجاعت علاقه دارد و پیامبران مبعوث شدند تا این ارزش های اخلاقی را پرورش دهند.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی با اشاره به آیه ۱۷ سوره نوح «وَاللَّهُ أَنْبَتَكُمْ مِنَ الْأَرْضِ نَبَاتًا»، گفتند: قرآن می فرماید که «خداوند مانند گیاهی، شما را از زمین رویانید»؛ معنایش این است که بذرها در درون وجود ما نهادینه شده است؛ انبیا همچون باغبان، این بذرها را پرورش می دهند و این دلالت خوبی دارد بر اینکه اساس فطرت انسان بر پاکی و تقواست.
ایشان با تأکید بر اینکه هیچکس به عنوان «جانی بالفطره» از مادر متولد نمی شود، افزودند: بذرهای سعادت در وجود انسان ها نهادینه شده است و انبیا مبعوث شدند تا اینها را پرورش دهند.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی با بیان اینکه انسان کامل، کسی است که دارای اخلاق فاضل باشد، تصریح کردند: تمام برنامه های دینی نظیر نماز، روزه، جهاد و حج در مسیر پرورش اخلاق نیک در انسان هاست. کسی که اخلاق نیک ندارد، انسان کامل نیست.
ایشان با بیان اینکه پیامبر اکرم(صلی الله علیه و آله) مبعوث شد تا انسان ها را به کمال برساند، افزودند: اگر مسائل خلاقی حل شود، دنیا گلستان می شود. تمام مشکلاتی که در عرصه خانواده، بازار، اقتصاد، سیاست و سایر امور وجود دارد، به دلیل انحراف از مسیر صحیح اخلاقی است.
معظم له افزودند: اگر انحراف اخلاقی نبود، هیچ نیازی به دادگاه و پرونده های قضایی نبود. مسئله مهم در زندگی بشر و دنیای امروز بحث اخلاق است.
ایشان در بخش دیگری از سخنان خود با اشاره به تفسیر قاعده لطف از سوی علمای علم کلام، اظهار کردند: وقتی خداوند بشر را برای تکامل آفریده، باید وسایل و اسبابش را در اختیار انسان بگذارد؛ یعنی زمینه و مقدمات آن را فراهم کند.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی افزودند: فرض کنید دولت می گوید ما باید در مسئله گندم خودکفا شویم؛ برای اجرای این امر باید وسایل آن را هم فراهم کند و در اختیار کشاورزان بگذارد، سرمایه و زمین بدهند و امکانات آبیاری را فراهم کند.
ایشان تصریح کردند: اینکه گفته می شود از محصولات داخلی مصرف کنیم، برنامه بسیار خوب و سازنده ای است اما وقتی به تولیدکنندگان و مردم دستور می دهیم، باید امکاناتش را هم فراهم کنیم. یعنی بستر آن نظیر سرمایه تولید، تقویت کیفیت و قیمت قابل رقابت ایجاد شود تا تولیدکننده بتوانند محصول خوب تولید کند و برای مردم هم فرهنگسازی شود که از تولید داخلی استفاده کنند.
معظم له با بیان اینکه حکیم یعنی شخص مدیر و مدبری که اگر امری را از دیگری می خواهد، وسایلش را هم در اختیارش می گذارد، گفتند: علمای علم کلام نتیجه می گیرند وقتی خداوند انسان را برای سعادت آفریده، وسایلش را هم در اختیارش گذاشته است.
ایشان تصریح کردند: خداوند برای انسان ۱۲۴هزار پیامبر فرستاده است؛ همچنین واعظانی را قرار داده که انسان را موعظه کنند و اندرز بدهند تا از مسیر منحرف نشوند.
معظم له افزودند: بنابراین، خدایی که پیامبرش را مأمور کامل کردن مکارم اخلاق کرده، وسایل و ابزار لازم را هم در اختیارش گذاشته است.
ایشان در پایان خاطرنشان کردند: خداوند، واعظان متعددی برای ما فراهم کرده که مسیر را اشتباهی نرویم. در شب های آینده نقش این واعظان را تبیین می کنیم تا بدانیم پروردگار عالم، مجموعه کاملی را برای ما انتخاب و اختیار کرده است.
