حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی در نوزدهمین اجلاسیه اساتید سطح عالی و خارج حوزه علمیه قم که در سالن همایش های مدرسه امام کاظم(ع) برگزار شد، با اشاره به اینکه علوم بشری در ابتدا بسیار کوچک ومحدود بودند، ابراز داشتند: در گذشته همه علوم انسانی را می توانستیم در یک کتاب جمع آوری کنیم و برخی از کتب فلسفی که از یونان قدیم به دست ما رسیده است همه علوم را در یک کتاب جمع کرده است به این دلیل که علم و دانش رشد نکرده بود.
معظم له با بیان اینکه امروز علوم گستردگی زیادی پیدا کرده است، اظهار داشتند: علومی همچون پزشکی، یا فیزیک و شیمی شاخه های زیادی پیدا کرده است و درباره علوم اسلامی هم همین مسأله صدق می کند که در روز نخست «عقاید»، «احکام» و «اخلاق» سه شاخه اصلی علوم اسلامی در قالب فقه به شمار می رفت؛ اما روز به روز شاخه های آن گسترش یافت.
معظم له تأکید کردند: با گذر زمان فقه از اخلاق و عقاید جدا شد و هر یک از این سه علم نیز به نوبه خود گسترش پیدا کردند ولی علم فقه نسبت به دیگر علوم گسترش بیشتری داشته است؛ چراکه فقه از ابتدای زندگی تا مرگ انسان را شامل می شود؛ امروز مسائل جدیدی نیز به وجود آمده و همچنین مکان های جدید مثل کشورهای غیرمسلمان، یا مناطق قطبی که مسلمان ها برای سکونت انتخاب کردند یک سلسله مسائل فقهی جدیدی را به روی فقه گشوده است.
ایشان با بیان اینکه همواره برای ضعیف نشان دادن فقه برخی افراد تلاش های کرده اند، ابراز کردند: در زمان طاغوت یکی از مجلات، مقاله ای نوشت که آفتاب نیمه شب فنلاند اسلام را به خطر انداخته است و گمان می کردند که اسلام برای این مسأله فکری نکرده است در حالی که قبل از آن احکام این مسأله در کتاب‌های فقهی بیان شده بود.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی ادامه دادند: معاملات اینترنتی و شرکت های مجازی باعث به وجود آمدن احکام فقهی جدیدی شده است که باید مجهز باشیم؛ با اصول مهمی که در دست داریم می توانیم پاسخ تمام مسائل امروز و آینده را بدهیم و اسلام به خطر نخواهد افتاد و به همین جهت شما اساتید باید خودتان را برای پاسخگویی به این مسائل آماده کنید.
معظم له با تأکید بر اینکه در گذشته مسائل فقه حکومتی رشد چندانی نکرده بود، ابراز کردند: بعد از تأسیس حکومت اسلامی و هدیه بزرگ انقلاب که به مردم ما تقدیم شد مسائل زیادی به وجود آمد که برای پاسخ دادن به آنها باید زحمت کشید؛ یکی از مسائلی که باید مورد دقت قرار بگیرد این است ما در برابر این مسائل جدید سه نوع برخورد داریم که نخست مکتب جمود است.
ایشان عنوان داشتند: عده ای از طرفداران این مکتب بر این عقیده اند که حدود قبل از زمان ظهور امام زمان(عج) نباید اجرا شود و وقتی سؤال می کنیم چطور باید جلوی مجرمان را بگیریم؟ جوابی برای گفتن ندارند و یا می گویند وجوهات اسلامی باید به دست امام زمان(عج) برسد و چون نمی توانیم به دست ایشان برسانیم باید آنها را دفن کنیم درحالی که دربرابر این سؤال که تکلیف جامعه اسلامی، حوزه های علمیه، هزینه های فرهنگی چه می شود؟ جوابی ندارند.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی با اشاره به اینکه عربستان سعودی قبلاً در مراسم حج قربانی ها را دفن می کرد یا در کوره ها می سوزاند چون قابل مصرف نبود، یادآور شدند: وقتی به آنها اعتراض می کردیم و می گفتیم آیات قرآن می گوید به فکر دیگران باشید و اسراف نکنید و می گفتیم آبروی اسلام در خطر است و در نهایت اعتراض هایی کردیم و گفتیم قربانی در جایی می شود که مصرف دارد و جمود به خرج ندادیم بالأخره سرعقل آمدند و گوشت ها را به وسیله سردخانه های عظیم به مردم هدیه کردند.
معظم له تصریح کردند: برافراشته شدن پرچم حکومت اسلامی در گذشته مورد مخالفت زیادی قرار گرفته و امروز هم مخالفت های با آن وجود دارد؛ اما سئوال ما از مخالفان این است که اگر حکومت تشکیل ندهیم آیا باید حکومت غرب و ظالمان برخودمان را بپذیریم؟ این نوع سخن گفتن مکتب جمود به نیازها دنیای امروز لطمه های زیادی وارد می کند و اسلام را ناکارآمد معرفی می کند.
ایشان با بیان اینکه مکتب دوم مکتب باز افراطی است، خاطرنشان کردند: طرفداران این مکتب می گویند این که سهم الارث مرد دو برابر زن باشد برای گذشته است امروز باید ارث به صورت مساوی تقسیم شود و یا طلاق به دست مرد و زن باشد و یا می گویند حدود اسلامی خشن است و باید حذف شده و چیز دیگری جای آن بیاوریم و یا در مناطقی که ساعات روزه گرفتن زیاد است بگوییم روزه از این افراد برداشته شده است.
آنها از این نکته غافلند که ما دو اصل مهم اسلامی داریم نخست اینکه اسلام جاودان است و احکام آن همیشه حاکم است و جوابگوی نیازهای هر زمان است و دوم می گوییم اسلام جهانی است و برای همه مناطق جهان حکم مشخصی دارد نه برای منطقۀ خاصی؛ اسلام همه زمان ها و همه مکان ها را در برمی گیرد؛ که طرفداران مکتب دوم از این دو اصل مهم و اساسی غافلند.
حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی با تأکید بر اینکه مکتب سوم، مکتب پویا و معتدل است که از آن به فقه جواهری تعبیر می شود، عنوان کرد: باید زحمت کشید و از اصولی که حاکم بر مسائل مستحدثه است جواب های مسائل را پیدا کرد و اساتید محترم سطح عالی و خارج حامیان این مکتب هستند و باید با حفظ اصول مکتب، کار علمی خود را ادامه دهید، خودتان را سربازان واقعی امام زمان(عج) بدانید و برای مشکلات زمان و مکان بیاندیشید.
معظم له عنوان داشتند: کار گروهی انجام دهید برنامه های گروهی پخته تر و پیشرفته تر و کم اشتباه تر است و کارهای فردی بسیاری از اوقات آمیخته با خطا و اشتباه می شود بنابراین فعالیت های علمی خود را بیشتر به صورت جمعی و گروهی ادامه دهید.
ایشان در پایان با اشاره به اینکه شیعه در دنیای امروز مظلوم است، تأکید کرد: امروز شیعه ستیزی زیاد شده که هم از داخل و هم از خارج مورد ضربه قرار می گیرد و ما فکر کردیم باید کاری کنیم که خدمات شیعه در دنیای گذشته و امروز در جهان مشخص شود که از جمله این برنامه ها تشکیل کنگرۀ «نقش شیعه در پیدایش و گسترش علوم اسلامی» است که محصول آن نزدیک به 40 جلد می شود و از شما هم برای شرکت در این برنامه دعوت می کنیم.
