مسئولیت و رسالت علمای اسلامی در مقابله با جریان ­های تکفیری از منظر معظم له

در وهلۀ نخست باید گفت مسلمانان در اصول تعليمات و اعتقادات اسلام‏ با هم مشتركند و علماى‏ اسلام در اصول مسائل فقهى نيز با هم متفقند، هر چند در شاخ و برگ‏ها و شرح بعضى از اصول، برداشت‏ هاى مختلفى دارند.[1]

لیکنن جهان اسلام در وضعیت کنونی با جریان­ های تکفیری مواجه شده است  که با يك كلمه هر كس را بخواهند مشرك می­ گويند! [2]، اطلاق« شرك» و تکفیر  نسبت به بسيارى از مسلمانان، براى يك دسته از متعصبين وهابی و تکفیری مساوى با آب خوردن است، تكان بخورى فرياد«مشرک» «مشرك» بلند مى‏ شود گويا اسلام دربست از آنها است،[3] شگفت‏ انگيزتر اين است كه بسیاری از  مسائل  کلیدی و بنیادین در اسلام همچون «توحيد»كه بايد رمز وحدت مسلمين گردد، دستاويزى شده است براى تشتّت صفوف مسلمين و نسبت دادن مسلمانان به شرك و بت پرستى از سوی گروه­ های تروریستی تکفیری.[4]

با این تفاسیر باید گفت هرگاه احتمال داده شود كه سكوت، سبب مى‏شود كه عمل منكرى معروف،يا عمل معروفى منكر شود، بر همه مخصوصاً علماى‏ اسلام‏ واجب است كه حق را اظهار و اعلام كنند و سكوت جايز نيست.[5]

گفتنی است  منظور از علما كسانى هستند كه اعمال آنها هماهنگ با سخنان آنها باشد كسى كه گفتار و كردارش هماهنگ نباشد عالم نيست[6] بلکه علما آن گروه از صاحب‏ نظران و دانشمندانند كه نور علم و دانش تمام وجودشان را به نور خدا و ايمان و تقوا روشن ساخته، و نسبت به وظائفشان سخت احساس مسئوليت‏ مى‏ كنند و از همه پاى‏بندترند.[7] لذا به علماى‏ دين اینگونه خطاب می­ شود که مراقب كار خود باشيد زيرا كارهايى كه شما انجام مى‏ دهيد هم به حساب خودتان مى‏ نويسند و هم به حساب اسلام‏.[8]

لیکن مفتیان وهابى‏ و متعصب (سلفى‏ ها) به طور كامل در نقطه مخالف اين منطق عاقلانه و عادلانه اسلامى قرار دارند. آنها معتقدند بايد برداشت خود را در مسأله «شرك و توحيد» بر ديگران تحميل كرد، اگر چه از طريق تهديد به قتل و خونريزى و غارت اموال باشد،[9]اما به راستی چرا آنان حاضر نيستند در عمل با ديگر علماى‏ اسلام‏، علماى الازهر، دمشق، قم و نجف به بحث منطقى بنشينند تا حقايق روشن شود.[10]چرا بحث‏ هاى آنها همچون پاسخ‏ هاى بعضى از پيشوايان آنها كه با جمله «ايها المشرك الجاهل» آغاز مى‏ شود و گوينده با پيشداورى خود، طرف مقابل را نخست مهدور الدم و مشرك و نادان شمرده سپس با او بحث مى‏ كند، هنوز ادامه دارد؟!.[11]

بی تردید اگر چنين مى ‏كردند اين همه خون‏ هاى پاك مسلمين ريخته نمى‏شد و اموال آنها به غارت نمى‏ رفت، و دشمنان بر آنها مسلط نمى‏ شدند و اقليت كوچك صهيونيست همه چيز آنها را به بازى نمى‏ گرفت. [12]

حال با این تفاسیر وظيفه علماى‏ اسلام‏ هميشه و به خصوص در وضعیت کنونی جهان اسلام، بسيار سنگين است،[13] به همین دلیل علمای اسلام باید با خرافات تکفیری­ها و وهابی­ها مبارزه کنند و مسلمانان و مردم جهان را نسبت به تعالیم اسلام آگاه سازند و جلوی خونریزی در عراق و سوریه ویمن.. را بگیرند.[14]

ضرورت اتحاد علمای اسلامی در مقابله با جریان های تکفیری

باید اذعان نمود  خطر بزرگی به نام جریان­های تکفیری به شدت امت  اسلامی را تهدید می‌کند،[15] لذا  همۀ علمای اسلامی در برابر خداوند مسئولند،[16] لذا نمی­توان  نسبت به فعالیت های تکفیری ساکت نشست بلکه  باید برای دفع این خطر بزرگ از همۀ اقدامات بهره جست،[17]گرچه  تاکنون کارهایی در این عرصه انجام شده است لیکن ناکافی است زیرا از بین بردن جریان­ های تکفیری صرفاً با وسایل و ابزارهای نظامی و و نیز رویکرد سیاسی امکان پذیر نیست  بلکه براي مقابله با اين جريان­ های افراطی و تکفیری ، تمام علماي شيعه و سني و حتي مسيحي بايد با يکديگر متحد شوند و در برابر این جريان افراطي که موجب اختلاف مي شود بايستند.[18]

از این رو لازم است علمای جهان اسلام گردهم آیند و جهان را از وجود جریان­ های تکفیری پاک کنند؛ زیرا باید اثبات کنیم کسانی که اسلام را دین خشونت و کشتار معرفی می­ کنند از ما نیستند.[19]

ضرورت روشنگری جهانی علمای اسلامی علیه جریان­ های تکفیری

باید اذعان نمود علماى اسلامی بايد از وسايل ارتباط جمعى موجود در جهان حداكثر بهره گيرى را داشته باشند و صداى اسلام و تعليمات قرآن را به گوش همه جهانيان برسانند.[20] از سوی دیگر باید مدعی گردید جریان تکفیری بلای جان اسلام و بشریت است[21]، لذا اینجانب در پيشگاه علماى‏ اسلام‏ سر تكريم فرود مى‏ آورم و از همه علمای بلاد اسلامی و دیگر ادیان توحیدی  تقاضا مى‏كنم دست به دست هم دهند و يك صدا بگويند اين گروه اندك متعصب  وهابی و تکفیری كه همه را جز خودشان «مشرك» مى‏پندارند و به همين دليل خون و مال آن‏ها را مباح مى ‏شمرند، نمايندگان اسلام واقعى نيستند. بديهى است چنين مسلكى در دنياى امروز جايى ندارد و در سراشيبى سقوط است و پايان عمرش نزديك مى‏ باشد ، لذا علمای اسلامی  بايد اسلام را كه دين محبت است در شكل واقعى‏اش به جهانيان عرضه كنيم تا مورد پذيرش قرار گيرد و اسلام همچنان به سير خود در جهان ادامه دهد و قلوب و افكار را تسخير كند.[22]

زیرا خداوند تعال در قران کریم علمای  ساكت و ترك كننده امر به معروف و نهى از منكر را مورد مذمت قرار داده، می­گوید:« چه زشت است كارى كه آنها انجام مى‏دهند». (لبئس ما كانوا يصنعون‏)[23] و به اين ترتيب روشن مى‏شود كه سرنوشت كسانى كه وظيفه‏ بزرگ امر بمعروف و نهى از منكر را ترك مى‏ كنند- بخصوص اگر از دانشمندان و علما باشند- سرنوشت همان گناهكاران است و در حقيقت شريك جرم آنها محسوب مى‏ شوند.[24]

اين جانب به عنوان يكى از خادمان علوم اسلامى با صداى رسا مى‏ گويم آنچه را اين گروه خشن (وهابيان متعصب)و جریان­های تروریستی تکفیری  از اسلام‏ ترسيم كرده‏ اند اسلام واقعى نيست، يك برداشت شخصى و متحجرانه از سوى افرادى است كه بهره بسیار اندک از علوم اسلامى داشته‏ اند و اكثريت قريب به اتفاق علماى‏ اسلام با آن مخالفند.[25]

نفی شیعه هراسی  و سنی هراسی؛ مهمترین رسالت علمای اسلامی در مقابله با جریان­ های تکفیری

باید اذعان نمود یکی از مهمترین توطئه­ های دشمن این است که برای شیعه سنی هراسی و برای سنی، شیعه هراسی درست می ­کند، لیکن تعاملات میان مذهبی در بین  علمای اسلامی این توطئه­ ها را خنثی خواهد نمود،به عنوان نمونه  ما در ایران در چهار نقطه کشور اهل سنت داریم و با آنها در تعامل هستیم و هیچ مشکلی نداریم، چگونه می­ شود با مذهب­ های دیگر مشکلی داشته باشیم.[26]

تردیدی نیست که مکتب حقۀ شيعه امروز ابتکارعمل مبارزه با تکفيري­ها را در درست گرفته است[27]. لذا دروغ پردازی­های رسانه ای جریان­ های تکفیری علیه اسلام به ویژه تشیع حیرت انگیز است، زیرا اگر آنها غرض خاصی ندارند چرا راه دور می­ روند، رساله­ های مراجع حیّ و حاضر شیعه در قم و نجف را بردارند و ببینند و در آن تأمل کنند، به راستی چگونه می­ توان شیعه را به تکفیری متهم نمود؟[28] بی تردید این حقیقت را نمی‌توان انکار کرد طبق روایاتی که از پیامبر اسلام(صلی الله علیه وآله) و امامان اهل‌بیت(علیهم السلام) نقل شده تمام کسانی که به سوی قبله نماز می‌خوانند جان و مال و ناموسشان محترم است و ریختن خون آن‌ها گناه بزرگ و غیر قابل بخشش است.[29]

لذا  ارتقای گفت وگوی میان علماي مذاهب اسلامی و بهره گیری از رویکرد علمی، فرهنگی و عقیدتی ریشه­های تکفیر را نابود خواهد کرد.[30]

تبیین اسلام ناب؛ رسالت علمای اسلامی در نابودی آموزه­ های تکفیری

بدیهی است آموزه­ های تکفیری که اسلام را دین خشونت و خونریزی و کشتار معرفی می‌کنند از ما نیستند،[31] بلکه بدترین بهانه را به دست اسلام‌ ستیزان می‌دهند و باعث گسترش اسلام ستیزی می شوند در حالی که اسلام دین محبت و رحمت است و ما در نمازهای مان روزانه خدا را به رحمت عام و خاص تعریف می کنیم . [32]

بنابراین بر علماى‏ بلاد اسلامی فرض ‏ است، مسائل مذهبى را تا آنجا كه ممكن است در جوامع اسلامی و نیز دیگر جوامع انسانی شفاف سازند تا زمينه براى سمپاشى دشمنان و ايجاد سوء ظن توسط گروه ‏هاى تروریستی تکفیری  باقى نماند.[33] که حصول این مهم نیز اینگونه است که  در ميان علماى اسلام كسانى باشند كه با زبان ­هاى زنده دنيا آشنايى داشته باشند تا بتوانند به هنگام لزوم، بدون وساطت مترجمان كه گاه بر اثر ناآگاهى و گاه براى اعمال غرض شخصى، مسائل را تحريف مى كنند، با اهل زبان­ هاى ديگر سخن بگويند.[34]

هم چنین علماى‏ اسلام‏ باید در هر زمان از تمام مكاتب و مذاهب با خبر باشند [35] تا بتوانند با منطق خود آن­ها با آنان سخن بگويند و برترى آيين اسلام نبوی(صلی الله علیه وآله) و حقایق پلید  اسلام تکفیری را در جوامع بشری آشکار سازند.[36] لذا علمای اسلامی باید به جهان بفهمانند که دین تکفیری ‎ها و داعش، دین اسلام نیست و آنها با اسلام بیگانه‎اند. بی شک عالمان دینی باید با راهبرد مقابلۀ علمی با اندیشۀ تکفیر مبارزه نمایند و با صدای واحد از این گروه­ های تکفیری برائت جویند و دامان اسلام را از لوث افکار تفکیری بشویند .[37]

سخن آخر

در خاتمه باید گفت جریان­ های تکفیری به پايان عمرشان نزديك شده ‏اند[38]، به نحوی که  زوال و فروپاشی جریان های تکفیری مى‏تواند به ترسيم چهره مناسبى از اسلام در جهان كمك كند، و جاذبه ‏هاى اين آيين پاك را كه به خاطر عقايد دگم و خشونت‏ آميز سلفى‏ هاى تکفیری به خطر افتاده است، تا حدى جبران كند،[39] لیکن خشونت‏ هايى كه علاوه بر ويرانى‏ هاى عظيم، خون مسلمانان بى‏ گناه را اعم از زن و مرد و كودك و پير و جوان و سنى و شيعه، بر خاك مى‏ ريزد و آيين پرافتخار اسلام را كه به يقين دين آينده تمام جهان است، بدنام مى‏ كند، بهترين ابزار تبليغاتى را بر ضد اسلام و مسلمين در اختيار دشمنان اسلام قرار مى‏ دهد، و تمام زحماتى را كه انديشمندان اسلامى و مبلغان و نويسندگان آگاه اسلامى در راه نشر اسلام كشيده ‏اند بر باد مى‏دهد[40]، لذا ضرورت نقش آفرینی آحاد علمای اسلامی در مقابله با جریان ­های تکفیری غیر قابل انکار است، از این رو بیایید همه ما احساس مسئولیت کنیم و حضور خود را در پیشگاه خداوند در قیامت به یاد آوریم فریاد اعتراض بلند کنیم و بگوییم اسلام از این‌گونه اعمال بیزار است.[41]

اینجانب مطمئن هستم که علمای اسلام نسبت به آنچه رخ می‌ دهد سکوت نخواهند کرد و وظیفه دینی خود را در قبال جنایات گروه های تروریستی تکفیری انجام خواهند داد.[42]

 

پژوهش؛ تهیه و تنظیم؛ معاونت تحریریه خبر پایگاه اطلاع رسانی

دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) makarem.ir