راهکارها و راهبردهای مقابله با جریان­ های تکفیری از منظر معظم له

در عصر کنونی جنایات گروه ­هاو جریان­ های تکفیری به عنوان بزرگترین تهدید برای بشریت امروز فارغ از نوع دین و ملیت آنه مورد نظر است،[1] تکفیری­ هایی که  باید آنها را  جنایت کار ترین افراد تاریخ بشر و محصول شجره خبیثه وهابیت دانست.[2]

بی شک جریان­ های تروریستی تکفیری یک نوع احساس نا امنی به جهت مقید نبودن به هیچ قانونی، نداشتن برنامه انسانی و اخلاقی در تمام دنیا به وجود آورده اند  و به صغیر و کبیر رحم نمی­ کنند.[3] از این رو  برخی تکفیری­ ها را به خوارج صدر اسلام تشبیه می­ کنند در حالیکه خوارج پیشین چنین جنایاتی را مرتکب نمی­ شدند، آنها این همه کشتار و تخریب وحشتناک به راه نینداختند، زنان غیر مسلمانان را به بازار نبردند و نفروختند، فحشای زشتی به نام جهاد نکاح به راه نینداختند و مساجد و قبور مقدس را تخریب نکردند.[4] لذا باید گفت خوارج امروز، به مراتب از خوارج صدر اسلام خطرناک تر و زیان بارترند[5]، اما پرسش اساسی این است که  به راستی تا چه زمانی باید شاهد ریختن خون مسلمانان و هتک نوامیس مسلمانان باشیم؟[6] از این رو باید تلاش نمود در راستای استفاده از تاکتیک ها و راهبردهای نوین در مقابله موثر و هدفمند با جریان ­های تکفیری عمل نمود.[7]

مقابلۀ علمی؛ مهترین شاخصه در  مواجهۀ علمای اسلامی  با جریان­ های تکفیری

بدیهی است مبارزه فکری و فرهنگی با گروه­ ها و جریان­ های تکفیری و سلفی باید گسترش یابد،[8] بلكه باید به فکر خشکاندن اندیشه و تفکر داعشی بود.[9] از این رو باید ریشه افکار تکفیری را بیشتر بشناسیم و با دلایل منطقی آنها را پاسخ دهیم.[10]

گفتنی است  اگر تنها به گزینه نظامی در مقابله با جریان­های افراطی و تکفیری  اکتفا شود شاید در یک نقطه بتوان آن را خاموش کرد اما در نقطه‌ای دیگر این آتش زبانه خواهد کشید،[11] لذا برای جلوگیری از پیوستن جوانان به این گروه ­ها، انجام کار فرهنگی و عقیدتی در همه کشورها امری  حیاتی است. [12]

با این تفاسیر علمای اسلام باید دست در دست هم، ریشه افکار انحرافی جریان­ های تکفیری  را بسوزانند[13] همچنین علمای مذاهب اسلامی  باید  با صدای بلند از تکفیر برائت جویند و دامان اسلام را از لوث افکار تکفیری­ ها بشویند.[14]

بدین ترتیب یکی از راهبردهای مهم در  تحقق مقابلۀ علمی با جریان­ های تکفیری  می­تواند در انتقال آثار و محصولات علمی و فرهنگی  کنگرۀ بین المللی مقابلۀ با جریان های افراطی و تکفیری که به زبان های مختلف نیز مننتشر شده است متمرکز گردد، لذا شایسته است سفرای خارجی مقیم تهران با دعوت از روشنفکران واندیشمندان و مسئولین فرهنگی کشورهای خود، در راستای استفاده و بهره گیری از  این منابع ارزشمند اقدام نمایند.[15]

هم چنین می­توان کتاب­هایی که در موضوع نقد جریان­ های تکفیری  منتشر شده  است را در مدارس و دانشگاه­ها برای نوجوانان و جوانان تدریس کرد و آنها را راجع به تفکر انحرافی تکفیر روشن نمود.[16]

تاسیس شبکه ماهواره ای؛ راهبرد بنیادین  در مقابله با جریان­های تکفیری

نباید فراموش نمود مقابله با تکفیر نیازمند کار فکری و رسانه ای است،[17] لذا برای دفع کامل جریان ­های تکفیری  لازم است رسانه­ های گروهی جهان اسلام  نقش فعال تری در این زمینه ایفا کنند و برای برای تضعیف گروه‌های تکفیری حرکت منسجمی را آغاز کنند.[18] زیرا دشمنان اسلام، تکفیری ها را به عنوان مسلمان به دنیا معرفی می ­کنند، به عنوان نمونه آنها در رسانه های خود عمداً از داعش با عنوان دولت اسلامی یاد می کنند در صورتی که آنها نه دولت دارند و نه اسلامی هستند.[19]

بنابراین برای برون رفت از این وضعیت بغرنج و بحرانی در جهان اسلام، پیشنهاد ما راه اندازی شبکه­ های ماهواره ای به زبان­های مختلف برای مقابله علمی و فرهنگی با این پدیده خطرناک است که همه کشورهای اسلامی هم در آن سهیم باشند ، ما نیز حاضریم در تشکیل این شبکه تلویزیونی جهانی شرکت کنیم و  به نوبه خود کمک خواهیم کرد تا ماهیت واقعی شعارهای به ظاهر فریبنده و جذاب تکفیری­ها آشکار شود.[20]

خیزش جهانی جوامع بشری عنصر کلیدی در مقابله با جریان­ های تکفیری

در تبیین این مسأله باید گفت عداوت و دشمنی  تکفیری ها تنها با شیعیان و پیروان مکتب اهل‌بیت(علیهم السلام) نیست بلکه این جریان­ های تکفیری با تمام مذاهب اسلامی که با عقاید آنان موافق نباشند، مخالفند و خون آنان را هدر می‌دانند، زیرا  تکفیری ها معتقدند که اگر کسی در مذهب وهابیت داخل نشود، نزد ما کافر به خداوند است و همه مسلمانان باید با آنها وارد جنگ شوند؛ بدین ترتیب این رویکرد گروه­های تکفیری اعلان جنگ به همه مردم دنیا است، لذا جماعت تکفیری یک نوع احساس ناامنی در تمام دنیا به وجود آورده است[21] به نحوی که هیچ کشوری حتی عربستان از خطر تکفیری ها در امان نیست .[22] لذا دنیا باید برای رفع این معضل بزرگ بسیج شود چرا که اگر این جریان ادامه پیدا کند دامن سایر کشورهایی که امروز عملاً با آن درگیر نیستند را نیز خواهد گرفت.[23]

در تشریح این موضوع باید تأکید نمود اگر حمایت های مالی و تدارکاتی و تسلیحاتی برخی کشورهای غربی و دولت­ های سرسپرده منطقه نبود، یقیناً گروه داعش و امثال آن امکان ادامه حیات و جنایت و خونریزی وسیع پیدا نمی­ کردند.[24]گرچه  فتنه تکفیر به زودی دامنگیر کشورهای غربی  را نیز خواهد گرفت همانگونه که آثارش ظاهر شده است زیرا تکفیری­ها هیچ حد و مرزی را نمی­ شناسند. لذا از همه رهبران سیاسی دنیا می­ خواهیم تا کشورهایی را که از گروه های تکفیری حمایت مالی و سیاسی و رسانه ای می­ کنند مورد تحریم و فشار قرار دهند،[25] گرچه دیگر دنیا علیه تکفیر همصدا شده است[26]، جوامع بشری  فهمیده اند که تکفییری ها از ما نیستند، بلکه اسلام ‏دین وحدت و صمیمت و مسالمت است و این جنایات از اسلام مبرّی است و لذا همگان اذعان کردند این گونه حرکات و جنایات از غیر ‏اسلامیان است و نمی‌شود وصله خشونت را به اسلام چسباند.[27]

حال  همانگونه که  نظام اسلامی برای نجات همه بشریت از خطر جریان­ های تکفیری تلاش می­ کند دیگر کشورها نیز  باید برای مقابله با تفکر تکفیری دست به دست هم دهند.^[28]

تبیین اسلام واقعی مهمترین مولّفه در  مقابله با اسلام تکفیری

بی تردید  نفوذ و ظرفیت عظیم اسلام در نفوذ در جان و قلب توده­ های مردم در جوامع بشری غیر قابل انکار است،[29] لیکن جریانات افراطی و تکفیری چهره اسلام را مخدوش می کنند و جنایات خود را با نام اسلام انجام می دهند.[30]

شکی نیست که امروزه مهمترین معضل جهان اسلام، سلفی­ های تکفیری هستند که با اعمال وحشیانه خود ضربه سنگینی بر پایه­ های اسلام، آبرو و حیثیت مسلمین در جهان وارد می­ کنند و اسلامی را که آیین رحمت و محبت است، آیین خشونت و خونریزی و قساوت و بی رحمی معرفی می­ کنند[31]. که این مسأله بهانه به دست مروجان  اسلام ستیزی داده و سبب گسترش اسلام هراسی در جهان می ­گردد.[32]

 لذا لازم است همه مسلمانان و غیر مسلمانان را نسبت به تعالیم نورانی اسلام آشنا سازیم و جلوی جنایات و خونریزی­ های تکفیری­ها بگیریم.[33] که برای تحقق این امر  باید اثبات کنیم کسانی که اسلام را دین خشونت و کشتار معرفی می­ کنند از ما نیستند.[34]باید باید با شناساندن چهره صحیح از اسلام به دنیا که دین رأفت و رحمت و محبت است، این تلقّی را که اسلام مساوي با آدمکشی است، از اذهان جهانیان پاك کنیم و شیعه و سنی باید در این هدف با یکدیگر مشارکت کنند،[35]زیرا  پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) رحمتی برای همه عالمیان بوده و هست اما تکفیری­ها مصداق «وحشت للعالمین» محسوب می­ شوند.[36]بنابراین می­ توان به همه مردم جهان اعلام کرد اسلامی که پیامبر اکرم (صلی الله علیه و آله و سلم) به ارمغان آورده است با آنچه گمراهان تکفیری بی خبر می­ گویند در تعارض کامل است و هیچ ارتباطی میان این دو نیست.[37]

اتحاد امت اسلامی ؛ مولفۀ حیاتی در مقابله با جریان ­های تکفیری

تردیدی نیست که بزرگ ترین خطری که در حال حاضر وحدت و انسجام امت اسلامی را تهدید می­ کند، فتنه گروه­ های تروریستی  تکفیری است. این گروه­ ها بدون هیچ  بیّنه ای حکم به تکفیر گروهی از مسلمانان کرده وآنها را مهدورالدم دانسته و بر طبق همین اعتقاد باطل، خون صدها بیگناه را بر زمین می ­ریزند[38]لیکن بهترین راه برای رفع فتنه جریان تکفیری اتحاد همه علمای اسلام است، همه باید با اتحاد و وحدت تلاش کنیم تا این عقیده ­های باطل و انحرافی توسعه پیدا نکند.[39] زیرا هرگونه اختلاف در این زمینه موجب سوءاستفاده دشمنان می شود.‏[40] علمای اسلام نیز نباید به اختلافات مذهبی دامن بزنند و همه مسلمین باید در یک صف واحد قرار گیرند.[41]

تبیین پیوند ناگسستنی میان وهابیت و جریان ­های تکفیری

یکی از بهترین راه­های مقابله با جریان­ های تکفیری،  تبیین رابطه تکفیری­ها و وهابیت برای مردم دنیا است؛ چرا که یقیناً گروه­های تکفیری ثمره شوم وهابیت است و اگر به خوبی بتوانیم این رابطه را به مردم نشان دهیم، یکی از بهترین پاسخ­ ها به این فرقه ضاله و گروه ­های سلفی و تکفیری خواهد بود ، چون هر چیزی را از محصولش باید ارزیابی کنیم، و محصول وهابیت این همه جنایات تکفیری­ها است که هرگز در تاریخ بشر سابقه نداشته است.[42] امروزه حتی دیگر برای توده­ های مختلف مردم در جوامع مختلف اسلامی و غیر اسلامی مسجل شده است که  زادگاه داعش، عربستان سعودی است و میوه مکتب وهابیت، گروه ­ها و جریان­ های تروریستی تکفیری است.[43]

هم چنین به علمای وهابی به خصوص در عربستان دوستانه توصیه می کنیم افکار و آموزه های تکفیر مسلمانان را از کتاب‌های خود جدا کنید و از تکفیر اهالی قبله بپرهیزید؛ توصیه می کنم تعلیمات تکفیری را از حوزه های علمیه خود برچینید و در بیانیه هایتان تکفیر را ممنوع کنید؛ کتابخانه های خود را از این عقاید ضاله خالی کنید؛ زیرا شجاع ترین فرد کسی است که از عقیده باطل خود برگردد.[44]

سخن آخر

درخاتمه باید تأکید کرد ما خطر جریان­ های تکفیری  را سال­هاست فریاد می­ کنیم[45] و پرچم مبارزه با تکفیر را به دوش می کشیم و برای رهایی تمام جهان اسلام و همچنین جهان بشریت از دست اقدامات این گروه های تکفیری تلاش می کنیم،[46] اینجانب هفته ای نیست که در سخنان و مواضع خود اقدامات و جنایات  جریان های تروریستی تکفیری را محکوم نکنم..[47]لیکن چنانچه همين امروز آتش اين فتنه­ ها خاموش شود، ده­ ها سال بايد تلاش كنيم، تا خسارات و خرابي­ هاي حاصل از جنایات گروه ­های تکفیری را در امت اسلامی آباد كنيم[48]. لذا در پایان دست به دعا بر می‌داریم که خداوندا به سیاستمداران دنیا، هوشیاری؛ به جنگجویان مبارزه با تکفیر، قدرت و به علماء توفیق بیشتر مرحمت کن تا دست به دست هم دهند و فتنه تکفیر را خاموش سازند و جهانی امن و امان  بسازند.[49]

پژوهش؛ تهیه و تنظیم؛ معاونت تحریریه خبر پایگاه اطلاع رسانی

دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی (دام ظلّه) makarem.ir