اخیراً در بعضى مناطق، علاوه بر جمله «اشهد ان علیاً ولى الله»، جمله «اشهد ان فاطمة الزاهراء عصمة الله الکبرى» را نیز به اذان اضافه میکنند، این کار چه حکمى دارد؟
آيا هيپنوتيزم ازنظر اسلام مشروع است؟ و استفاده از هيپنوتيزم در معالجه برخى بیماریهای روانى و جسمانى، نظير آسم، چاقى مفرط، بیماریهای زنان و مانند آن، توسّط یک پزشك (غير روانپزشک) چه حكمى دارد؟
معمول است که در برخى قراردادها ـ از جهت محکمکاری ـ مبلغى بهعنوان وجه التزام از سوى متعاقدین پیشبینی میگردد. تا چنانچه متعهّد از انجام تعهّد استنکاف ورزید، یا تعهّد را با تأخیر به انجام رسانید، مبلغ مزبور را به متعهّد له بپردازد. مثلاً در قرارداد بیع، شرط میگردد که چنانچه با بایع نسبت به انتقال رسمى مبیع اقدامى ننمود، میبایست یکمیلیون تومان به مشترى بپردازد. یا در قرارداد ساخت آپارتمان توافق میشود که چنانچه پیمانکار در موعد مقرّر آپارتمان را تحویل نداد، باید به ازای هرماه تأخیر یکصد هزار تومان به کارفرما بپردازد. یعنى درواقع طرفین از قبل، خسارت و میزان آن را مفروض و پیشبینی مینمایند. درحالیکه ممکن است خسارت واقعى، کمتر یا بیشتر از مبلغ مذکور باشد، یا حقیقتاً خسارتى وارد نشده باشد. با عنایت به اینکه طبق مواد 10 و 230 قانون مدنى ایران اشتراط چنین امرى تجویزشده، لطفاً در این مورد به سؤالات زیر پاسخ فرمایید:
الف) مشروعیت آن چگونه است؟
ب) برفرض مشروعیت شرط، اگر انتخاب انجام تعهّد، یا پرداخت وجه التزام به متعهّد تفویض گردد. یعنى توافق شده باشد که متعهّد به تشخیص خود یا تعهّد را به انجام رسانیده، یا بهجای آن وجه التزام را بپردازد. آیا این امر باعث مردّد شدن موضوع معامله، و درنتیجه ابطال عقد نخواهد شد؟
ج) اگر متعهّد ضمن عقد توافق نماید که چنانچه عدم انجام تعهّد، یا تأخیر در اجراى آن، حتّى منتسب به شخص ثالثى باشد، بازهم وجه التزام را شخصاً بپردازد (یعنى بهطور مطلق ضامن شود) حکم مسئله چیست؟
د) اگر ضمن عقد شرط شود که در صورت امتناع متعهّد از انجام تعهّد، وى ملتزم باشد که هم تعهّد را انجام دهد و هم وجه التزام را بپردازد، چه حکمى خواهد داشت؟
هـ) اگر بهواسطه اوضاعواحوال زمان اجراى عقد، انجام تعهّد متعذّر گردد. یعنى اجراى آن براى متعهّد غیرممکن نبوده، ولى طاقتفرسا باشد. آیا بازهم در مقابل عدم اجرا، یا تأخیر در اجراى تعهّد، وجه التزام باید پرداخت گردد؟ آیا در این صورت، حاکم حقِّ تعدیل وجه التزام را دارد؟