در روزنامه ها بعضی از شرکت ها جهت مشارکت در ساخت و غیره وام مشارکتی می پردازند و 3 درصد سود می گیرند بعضی ها هم روی فیش حقوقی و غیره؛ آیا این کاراشکال دارد؟
آیا قرض گرفتن از بخش هاى خصوصى، یا دولتى که ربا مى گیرند، به این ترتیب که بدون قبول سود فقط قرض را قبول کند، جایز است هر چند سود را به زور از او مى گیرند؟ همچنین در معاملات نسیه ـ فروش اقساطى ـ که در صورت تأخیر در تأدیه اقساط شرط سود دیر کرد مى شود، آیا جایز است شرط دیر کرد را در نیّت قبول نکرد، و اصل معامله را انجام داد؟
با توجّه به ایرادات وارده در بحث خرید دین، و تقاضاهاى متعدّد در خصوص پرداخت وام، آیا محاسبه سود در قالب عقود اسلامى، و پرداخت آن به عنوان هدیه توسّط در خواست کننده، خالى از اشکال است؟
آیا صرف امضا کردن یا قبول کلیّه شرایط عقود شرعیه با بانک ها به طور شفاهى با آن که از خصوصیّات و عناوین شرعیّه آگاهى ندارند، سبب تحقّق عقود مذکوره و مشروعیّت آنها مى شود؟ یا لازم به تفهیم و تفهّم از طرف بانکها یا متعاقدین مى باشد؟ آیا لازم است از جزئیات بعد از وکالت نیز آگاهی پیدا کرد؟
بنده باشخصي قرارداد مضاربه بسته ام بعضي اوقات که جنس براي خريد نيست پول در حساب روز شمار بنده ميماند ودر اين مدت سودي به آن از طرف بانک تعلق ميگيرد آيا با شخصي که بااو مضاربه دارم به او از سود بانک چيزي مي رسد؟
بعضى از متّهمين يا طرفين دعوا به دستور دادگاه مبالغى را به عنوان تأمين براى مدّتى در بانك به حساب دولت واريز مى نمايند، چنانچه بانك از سوى خود سودى به اين وجه سپرده شده پرداخت نمايد، آيا اين سود متعلّق به سپرده گذاران است، يا اين كه متعلّق به دولت است؟
اگر شخصى که به بانک بدهکار است به صورت قسط بندى مبلغى را علاوه بر بدهى به عنوان سود به بانک بپردازد و سپس بعد از مدّتى پولى به بانک بسپارد و سودى در برابر آن بگیرد آیا مى تواند این را به عنوان تقاص سودى که داده بگیرد؟
شخصی مقداری پول پیدا کرده است : الف : آیا می تواند در بانک چه به صورت سپرده یا قرض
الحسنه قرار بدهد؟
ب : چنانچه ترس از تلف شدن آن را داشته باشد مثلا بترسد از دزیده شدن آن، آیا در این صورت
می تواند سپرده نماید؟
ج : چنانچه سپرده کردن و گذاشتن در بانک جایز باشد تا چه مدت می تواند این کار را ادامه
بدهد؟
د : اگر پول را سپرده نماید، سود آن متعلق به چه کسی می باشد؟
اگر مقداری پول به شخصی بدهیم تا با آن کار کند و آن شخص با اطمینان کامل از سود حاصله، مبالغ سود ماهیانه مربوط به ما را به‌صورت چک از همان ابتدا به همراه چک اصل سرمایه به ما تحویل دهد و در قرارداد نیز نوع معامله، مصالحه ذکر گردد، آیا این کار اشکال دارد یا درست است؟
فردی با دیگری قرارداد مضاربه می‌بندد اما عامل به دلایلی فعالیتش متوقف می‌شود و بعد از مدتی با برطرف کردن مانع به فعالیتش ادامه می‌دهد منتهی الآن توان برگرداندن اصل و سود سرمایه را ندارد آیا این فرد سرمایه‌گذار از درآمد و سود حاصله سهم می‌برد؟
این‌جانب مغازه‌دار هستم. شخصى مبلغى نزد این‌جانب گذاشته تا با سرمایه خود مشترکاً معامله کنم و سود سهام او را بپردازم، یکى دو سال موفّق شدم و سود او را پرداخت ولى دو سال است که موفّق به محاسبه نشده‌ام، اکنون‌که می‌خواهم سود سال‌های گذشته را بپردازم باید همان سود را بپردازم، یا اینکه سود سالانه وى جزء شرکت شده و باید منافع آن را نیز محاسبه کنم؟
پولی را داخل کارخانه در حال ساختی سرمایه‌گذاری کردم، چند ماه دیگر این کارخانه به بهره‌برداری می‌رسد. آیا پولی که به‌عنوان سود مضاربه از این شرکت می‌گیرم حلال است درحالی‌که هنوز به سوددهی نرسیده؟
چند نفر مقدارى پول روی‌هم می‌گذارند و به شخص می‌دهند تا با آن کار کند. شخصى که کار می‌کند، هرماه سود پول را می‌دهد و سهامداران قرعه می‌کشند و هرماه سودِ پول به یکى از سهامداران داده می‌شود. بعد از اینکه دوره تمام شد و به همه سهامداران سود رسید، سهامداران پول خود را پس می‌گیرند. این کار ازنظر شرعى چه حکمی دارد؟
در یک کار صنعتی سه نفر باهم شریک بوده‌ایم. یکی از شریک‌ها سهم سرمایه اولیه را نپرداخته در پایان کار سودی مانده، آیا شریکی که سرمایه اولیه را نداده سود می‌برد؟
مؤسّسان شرکتى در زمان تأسیس شرکت و براى ترغیب و تشویق مردم به خرید سهام آن، امتیاز خاصی به شرح زیر براى خریداران سهام در نظر می‌گیرند. «درصورتی‌که سهامدارى مایل به فروش سهم خود باشد، مؤسّسان خرید سهام وى را پس از 6 ماه از تشکیل شرکت تضمین نموده و علاوه بر پرداخت ارزش اسمى سهم سالانه، مبلغى معادل 20% قیمت سهام به‌عنوان ارزش‌افزوده به وى پرداخت خواهند کرد.»
برخى از سهامداران به علّت وجود چنین امتیازى، اقدام به خرید سهام شرکت موردنظر می‌نمایند. با توجّه به وجود شبهه شرعى براى برخى از مؤسّسان و خریداران سهام، خواهشمند است نظر مبارکتان را در خصوص پرسش‌های ذیل اعلام فرمایید:
1ـ مؤسّسان شرکت، 20% موردنظر را تحت عنوان «ارزش‌افزوده» مطرح نموده‌اند. با توجّه به اینکه هنگام پرداخت این مبلغ در مورد این موضوع که 20% به ارزش سهم افزوده‌شده، یا نه تحقیق و بررسى صورت نمی‌گیرد و برفرض انجام بررسى، نتیجه دیگرى عاید می‌شود (بدین معنا که ارزش واقعى سهم کمتر از مجموع مبلغ اسمى سهم و 20% موردنظر می‌باشد)، تعهّد مزبور از جهت شرعى چه حکمی‌دارد؟
2ـ حکم شرعى پرداخت یا دریافت ارزش‌افزوده تضمین‌شده، بدون اینکه مبتنى بر معامله خاصی بوده و سود واقعى آن معامله محسوب شود، چیست؟
من در شرکتی سهام‌دارم که صاحب یک رستوران در اروپا می‌باشد. در آن رستوران نوشابه‌هایی که در آنها مشروب هم هست در کنار غذا به مشتریان داده می‌شود. حکم سود این سهام چیست؟
درصورتی‌که تسهیلات دریافتی از بانک تحت عنوان مشارکت مدنی معوق گردد آیا بانک می‌تواند سود تسهیلات را در زمان سرسید وام به همراه جرائم آن به‌عنوان اصل مبلغ تسهیلات جدید محاسبه نموده و قرارداد جدید انعقاد نماید؟ بدیهی است سود جدید به‌تمامی جرائم و سود تسهیلات قبلی شامل می‌گردد.
این‌جانب برای خرید خودرو از یک شرکت خودروسازی اقدام نموده‌ام. این شرکت قیمت کامل خودرو را در زمان ثبت‌نام از این‌جانب تحویل گرفت و طی قراردادی مقرر شد که پس از یک ماه خودرو به این‌جانب تحویل شود و در غیر این صورت (به عبارتی تأخیر در تحویل خودرو) به ازای مدت‌زمان تأخیر درصدی به‌عنوان سود هدیه مشارکت به این‌جانب پرداخت نماید در حال حاضر این شرکت در تحویل خودرو تأخیر داشته است و قرار است درصدی به‌عنوان سود هدیه مشارکت به این‌جانب پرداخت نماید. آیا دریافت این مبلغ جایز است یا خیر؟
آیا می‌توانند در قرارداد شرکت شرط كنند كسى كه كار می‌کند بيشتر منفعت ببرد، يا به‌عکس شرط كنند كسى كه كار نمی‌کند يا كمتر كار می‌کند بيشتر منفعت ببرد (به خاطر ارفاق يا علّت ديگر)؟
الف مبلغى پول به «ب» وام ربوى داده و «ب» نمى‌تواند نزول چندساله آن پول را پرداخت نمايد. درنهایت «الف» حياط مسكونى آقاى «ب» را بابت نزول پولش برداشته و همان حياط نزولى را به آقاى «ج» اجاره داده است. آيا تصرّفات «الف» در حياط مزبور و نماز و عبادت آقاى «ج» و مهمانانش در همان خانه مشروع است؟
شخصى مبلغى را با محاسبه سود تقریبى 7% به این‌جانب پرداخت‌نموده و در قبال آن چک گرفته است با توجّه به اینکه آن شخص در قبال وجهى که داده با محاسبه سود آن چک گرفته و طبق قانون چک به‌منزله پول نقد و ازجمله اسناد لازم‌الاجراست; آیا عمل آن شخص، حتّى اگر در قبال وجهى که پرداخته چک گرفته باشد، ربا محسوب می‌شود؟
شخصى قرض ربوى گرفته و اصل آن را پرداخته است، لکن مقدارى از سود آن را هنوز نپرداخته، آیا می‌تواند سود آن را نپردازد؟ و آیا می‌تواند مقدار سودى را که پرداخته به‌عنوان تقاص از اموال ربا گیرنده بردارد؟
اگر از صندوق قرض‌الحسنه‌ای که اصلاً سود نمی‌گیرد، وام بگیریم اما به جهت خاصی نباشد؛ یعنی بگوییم وام را همین‌جوری می‌خواهم اشکال دارد؟ ممکن است طرف، وام را بگیرد و در بانکی سرمایه‌گذاری کند و قسط وام را از همین سود پرداخت کند.
