افرادی که بنا بر حکم ولیفقیه روزه خود را افطار نمودهاند، درحالیکه مرجع تقلید خودشان قائل به رؤیت هلال ماه شوّال نبوده است؛ وظیفه آنها در مورد پرداخت فطریه چیست؟
متأسفانه از چند سال پیش، با این توجیهات که مسابقات ما باید با تقویمهای بینالمللی و برنامههای کنفدراسیون فوتبال آسیا هماهنگ باشد، مسابقات لیگ برتر فوتبال در ماه مبارک رمضان انجام میشود. این کار نهتنها موجب شده است که بازیکنان مسلمانان، برای حفظ آمادگی بدنی مجبور به روزهخواری در تمرینات شوند؛ بلکه عده زیادی از جوانان را پس از افطار، بهجای مسجد و جلسات قرآن، به ورزشگاهها میکشاند.
این در حالی است که در همین کشور همسایه ـ ترکیه ـ که دارای نظام لائیک نیز هست و فوتبال بینالمللیتر از ما دارد، مسابقات فوتبال به احترام ماه مبارک رمضان تعطیل میشود.
لذا خواهشمند است نظر خویش را درباره دو سؤال زیر اعلام فرمایید:
1. نظر حضرتعالی درباره به تعویق افتادن مسابقات فوتبال لیگ برتر به بعد از ماه مبارک رمضان چیست؟
2. آیا لزوم هماهنگی با برنامههای کنفدراسیون آسیا، توجیهی برای عدم احترام به شعائر مذهبی میگردد؟
اول ماه و آخر ماه رمضان را در کشورها و مناطقی که اکثر اوقات هوا ابری و غبارآلود است بهگونهای که ماه دیده نمیشود مثل کشور هلند، چگونه میتوان تشخیص داد؟
در شهرى که اکثریت با اهل سنّت است و شیعهها در اقلیت هستند اگر در عید قربان و عید فطر قطع به خلاف نداشته باشیم آیا میتوانیم با آنها عید بگیریم و اگر در نجف اشرف ماه را دیده باشند و بیستونه روز روزه گرفتهاند ولى در استانبول دیده نشده و سنّیها سى روز روزه میگیرند و یک روز بعد از نجف عید مینمایند وظیفه ما شیعهها چیست؟
در کشور پاکستان دو نفر از علماءِ شیعه و دو تن از اهلِ سنّت و چهار نفر از اهل حدیث (وهابیها) را براى رؤیت هلال انتخاب نمودهاند. این کمیته از طرف دولت وقت انتخابشده است، نه از طرف مجتهد جامع الشّرایط؛ در اواخر هرماه، کمیته مذکور در شهر لاهور پاکستان تشکیل میشود و رؤیت هلال از زبان رئیس کمیته (که از اهل تسنّن است) بهوسیله رادیو و تلویزیون، به اطّلاع مردم میرسد، آیا به مجرّد اطّلاع و اعلام رئیس این کمیته، روزه را میتوان افطار کرد؟
مسأله 1323ـ لازم نيست در موقع نيّت، معيّن کند که روز اوّل ماه است يا دوم يا غير آن، حتّى اگر روزى را تعيين کند مثلاً بگويد به نيّت روز دوم ماه روزه مى گيرم بعد معلوم شود سوم بوده، روزه او صحيح است.
مسأله 1322ـ هرگاه کسى بخواهد روزه اى غير از روزه ماه رمضان به جا آورد بايد آن را معيّن کند، مثلاً نيّت کند روزه قضا مى گيرم، يا روزه نذر به جا مى آورم ولى در ماه مبارک رمضان همين اندازه که نيّت کند فردا را روزه مى گيرم کافى است، بلکه اگر نداند ماه رمضان است يا بداند و فراموش کند و روزه ديگرى را قصد کند روزه ماه رمضان حساب مى شود، ولى اگر عمداً در ماه مبارک رمضان نيّت روزه غير ماه رمضان را کند (در حالى که مى داند در ماه رمضان روزه غير ماه رمضان صحيح نيست) روزه او باطل است، يعنى نه از رمضان حساب مى شود و نه از غير آن.
مسأله 1321ـ اگر در ماه رمضان نيّت را فراموش کند چنانچه تا قبل از اذان ظهر يادش بيايد و فوراً نيّت کند و کارى که روزه را باطل مى کند انجام نداده باشد روزه اش صحيح است، امّا اگر بعد از ظهر نيّت کند صحيح نيست.
مسأله 1320ـ وقت نيّت براى روزه مستحبّى در تمام روز نيز ادامه دارد حتّى اگر مختصرى به مغرب باقى مانده باشد و تا آن موقع کارهايى که روزه را باطل مى کند انجام نداده است مى تواند نيّت روزه مستحبّى کند و روزه او صحيح است.
مسأله 1319ـ نيّت وقت معيّنى ندارد، بلکه هر موقعى تا قبل از اذان صبح نيّت کند کافى است و همين که براى خوردن سحرى برمى خيزد و اگر از او سؤال شود منظورت چيست؟ بگويد: «قصد روزه دارم» کافى است.
مسأله 1318ـ کافى است که در هر شب از ماه مبارک رمضان براى روزه فردا نيّت کند، ولى بهتر است که در شب اوّل ماه، علاوه براين، نيّت روزه همه ماه را نيز بنمايد.
مسأله 1291ـ در موقع گرفتن خورشيد يا ماه وقت نماز آيات از موقعى است که شروع به گرفتن کرده و تازمانى که کاملاً باز نشده ادامه دارد، ولى احتياط مستحب آن است قبل از شروع به باز شدن نمازرابخواند.