خواندن سوره هاى سجده دار در نمازهاى مستحبى

مسأله 900ـ خواندن سوره هاى سجده در نمازهاى مستحب مانعى ندارد و بايد به دنبال آيه سجده، سجده کند، سپس برخيزد و نماز را ادامه دهد.

اطلاع از جايز نبودن چيزي که بر آن سجده کرده بعد از نماز

مسأله 975ـ هرگاه بعد از نماز يابعد از سجده متوجّه شود بر چيزى سجده کرده که سجده بر آن جايز نبوده، نمازش صحيح است.

وظيفه کسي که ذکر رکوع را قبل از آرامش بدن گفته

مسأله 934ـ هرگاه ذکر را قبل از رسيدن به حدّ رکوع و آرام گرفتن بدن بگويد بايد آن را بعد از آرام گرفتن اعاده کند، حتّى اگر عمداً اين کار را کند احتياط اين است که نماز را نيز بعداً اعاده نمايد.

کسى که نماز نشسته مى خواند

مسأله 929ـ کسى که نماز نشسته مى خواند براى رکوع بايد بقدرى خم شود که بگويند رکوع کرده است.

کسي که احتمال عقلايي مي دهد که ايستادن و يا نشستن برايش ضرر دارد

مسأله 894ـ هرگاه توانايى بر ايستادن دارد امّا مى داند يا احتمال عقلائى مى دهد که براى او ضرر داشته باشد، يا بيمارى اش طولانى مى شود، يا مثلاً زخم يا شکستگى استخوان او دير التيام پيدا مى کند، بايد نشسته نماز بخواند و اگر آن هم ضرر دارد خوابيده نماز بخواند.

کسي که مي داند تا آخر وقت توانايي لازم را پيدا مي کند

مسأله 893ـ کسى که احتمال مى دهد تا آخر وقت بتواند ايستاده نماز بخواند بنابر احتياط واجب در اوّل وقت نماز نخواند.

شخص ناتواني که در بين نماز توانايي نشستن يا ايستادن پيدا مي کند

مسأله 892ـ هرگاه کسى بر اثر ناتوانى نماز را خوابيده بخواند، اگر در بين نماز بتواند بنشيند بايد آن مقدار را که مى تواند، بنشيند و يا اگر مى تواند برخيزد و همچنين کسانى که نشسته نماز مى خوانند و در اثناء نماز توانايى ايستادن پيدا مى کنند بايد بايستند، ولى تا بدن آرام نگرفته است چيزى نخوانند.

کسي که مي تواند بخشي از نماز را ايستاده بخواند

مسأله 891ـ کسى که مى تواند قسمتى از نماز را ايستاده بخواند واجب است آن مقدار را بايستد و بقيّه را بنشيند و اگر نتوانست بخوابد.

وظيفه کسى که نمى تواند ايستاده نماز بخواند

مسأله 890ـ کسى که نمى تواند ايستاده نماز بخواند بايد بنشيند، ولى اگر بتواند بايستد و به عصا يا ديوار و مانند آن تکيه کند، يا پاهايش را از هم دور بگذارد بايد ايستاده نماز بخواند، مگر اين که فوق العاده براى او زحمت داشته باشد، همچنين مادام که مى تواند نشسته نماز بخواند هرچند به چيزى تکيه کند بايد خوابيده نماز نخواند و هرگاه نتواند بايد به پهلوى راست بخوابد، بطورى که جلو بدن او رو به قبله باشد و اگر نتواند به پهلوى چپ و اگر آن هم ممکن نيست به پشت بخوابد بطورى که کف پاهاى او رو به قبله باشد.

وظيفه کسي که در حال حرکت ذکر گفته

مسأله 887ـ هرگاه در حال حركت بدن ذكر بگويد مثلاً موقع رفتن به ركوع يا در حال رفتن به سجده تكبير آن را بگويد مانعی ندارد، به شرط این که قصدش مطلق ذكر باشد، يعنى نه آن تكبير مخصوصى كه مثلاً قبل از سجده در حال ايستادن گفته مى شود، بلكه از آنجا كه ذكر خدا در هر جاى نماز خوب است تكبير مى گويد.

آرمش بدن هنگام گفتن اذکار

مسأله 886- در موقع ذكرهاى واجب نماز نيز بايد بدن آرام باشد، بلكه باید در ذكرهاى مستحب که محل معینی در نماز دارد، نيز اين معنى رعايت شود. البته اگر رعایت نکند کار خلافی مرتکب شده ولی نمازش صحیح است.

حرکت در نماز

مسأله 885ـ هرگاه در نماز مى خواهد کمى جلو يا عقب رود يا بدن را کمى به طرف راست و چپ حرکت دهد بايد چيزى نگويد ولى «بِحَوْلِ اللّهِ وَ قُوَّتِهِ اَقُومُ وَ اَقْعُدُ» را بايد در حال برخاستن بگويد.

استحباب بالا آوردن دست تا مقابل گوش

مسأله 877ـ مستحبّ است در موقع گفتن تکبيرة الاحرام و ساير تکبيرهاى نماز دستها را تا مقابل گوش بالاببرد.

آرامش بدن

مسأله 873ـ بايد موقع گفتن تکبيرة الاحرام بدن آرام باشد و اگر در حالى که مثلاً قدم بر مى دارد اَللّهُ اَکْبَرُ بگويد باطل است و چنانچه سهواً بگويد احتياط واجب آن است کارى کند که نماز باطل شود (مثلاً صورت را به طرف پشت قبله کند) و دوباره تکبير بگويد.

عربي صحيح بودن تکبيرة الاحرام

مسأله 872ـ «اَللّهُ اَکْبَرُ» مانند ساير ذکرهاى نماز و حمد و سوره بايد به عربى صحيح گفته شود و عربى غلط يا ترجمه آن کافى نيست.

تعریف تکبيرة الاحرام

مسأله 871ـ اوّلين جزء نماز «اَللّهُ اَکْبَرُ» است که آن را «تکبيرة الاحرام» مى گويند و ترک آن خواه از روى عمد باشد يا سهو نماز را باطل مى کند، امّا اضافه کردن آن (يعنى به جاى يک اَللّهُ اَکْبَرُ مثلاً دو مرتبه اَللّهُ اَکْبَرُ بگويد) اگر عمدى باشد موجب باطل شدن نماز است.

در موقع نيّت بايد قصد کند که چه نمازي ميخواند

مسأله 866ـ در موقع نيّت بايد قصد کند که نماز ظهر مى خواند يا عصر يا نمازهاى ديگر و اگر فقط نيّت کند چهار رکعت نماز مى خوانم کافى نيست، بلکه نمازى را که مى خواند بايد در نيّت خود معيّن کند و احتياط واجب آن است که قضا و ادا بودن آن را نيز معيّن نمايد.

طریقه نيّت کردن

مسأله 865ـ نماز را بايد به قصد قربت يعنى براى اطاعت فرمان خدا انجام داد و لازم نيست نيّت را به زبان آورد و يا در اوّل نماز از قلب بگذراند، همين اندازه که اگر سؤال کنند چه مى کنى، بتواند جواب دهد که براى خدا نماز مى خوانم کافى است.

تعریف رکن و غير رکن

مسأله 863ـ واجبات نماز بر دوگونه است: بعضى رکن است و بعضى غير رکن، رکن چيزى است که اگر آن را به جا نياورد يا اضافه کند نماز باطل است، خواه عمداً باشد يا از روى سهو و اشتباه، ولى در واجبات غير رکنى هنگامى نماز باطل مى شود که آن را عمداً کم و زياد کند و اگر از روى سهو و اشتباه کم و زياد کند نماز صحيح است.

حکم شنيدن اذان از راديو

مسأله 859ـ شنيدن اذان از راديو و مانند آن براى نماز کافى نيست، بلکه خود نمازگزاران به شرحى که در بالا گفته شد بايد اذان بگويند.

ميان اذان و اقامه نبايد زياد فاصله بياندازد

مسأله 852ـ ميان اذان و اقامه بايد زياد فاصله ندهد و اگر فاصله بقدرى باشد که اقامه مربوط به آن اذان حساب نشود دوباره بگويد و همچنين ميان اذان و اقامه با نماز نبايد زياد فاصله شود و اِلاّ اذان و اقامه را اعاده نمايد.

راه دادن بچه و ديوانه به مسجد

مسأله 839ـ راه دادن بچّه و ديوانه به مسجد مکروه است ولى در صورتى که آوردن بچّه ها توليد مزاحمتى نکند و آنها را به مسجد و نماز علاقه مند سازد مستحبّ است و گاه واجب.

نماز در جايي که مردم ازجلوي او عبور مي کنند

مسأله 822ـ هرگاه انسان در جايى نماز مى خواند که مردم از جلو او عبور مى کنند مستحبّ است جلو خود چيزى بگذارد که ميان او و آنها حايل گردد، حتّى اگر عصا و تسبيح و ريسمانى هم باشد کافى است.

نماز در مسجدى که نمازگزار کمترى دارد

مسأله 819ـ رفتن به مسجدى که نمازگزار ندارد مستحبّ است و همسايگان مسجد تا عذرى نداشته باشند نماز در مسجد را ترک نکنند.

نماز در حرم امامان

مسأله 818ـ نماز در حرم امامان(عليهم السلام) مستحبّ است، بلکه در حديث آمده نماز در حرم مطهّر حضرت اميرالمؤمنين(عليه السلام) برابر با دويست هزار نماز است.

نماز خواندن زنان در مسجد

مسأله 817ـ با توجّه به این که تبلیغات اسلامی و آگاهی بر احکام، غالباً در مساجد انجام می¬شود براى زنها در صورتى كه خود را از نامحرم بخوبى حفظ كنند بهتر است نماز را در مسجد بخوانند و اگر راهى براى ياد گرفتن مسائل اسلامى جز از طريق رفتن به مسجد وجود ندارد واجب است به مسجد بروند.

نماز در مسجد

مسأله 816ـ مستحبّ است انسان نماز را در مسجد بخواند و بسيار روى آن تاکيد شده و بهتر از همه مساجد، مسجدالحرام است، سپس مسجد پيغمبر(صلى الله عليه وآله) و بعد مسجد کوفه و بعد از آن مسجد بيت المقدّس است و در درجه بعد مسجد جامع هر شهر و بعد از آن مسجد محلّه و مسجد بازار است.

حکم نماز در داخل خانه کعبه و بر بام آن

مسأله 815ـ احتياط واجب آن است که نماز واجب را در خانه کعبه نخوانند، ولى نماز مستحب اشکال ندارد، بلکه مستحبّ است در داخل خانه کعبه در مقابل هر زاويه اى دو رکعت نماز بخوانند، ولى نماز بر پشت بام کعبه خواه واجب يا مستحب اشکال دارد.

حکم نماز مرد و زن نامحرم در جايي که ديگري نمي تواند وارد شود

مسأله 814ـ بودن مرد با زن نامحرم در جاى خلوت که ديگرى نمى تواند به آنجا وارد شود اشکال دارد و احتياط واجب ترک آن است و نماز خواندن در آنجا نيز اشکال دارد، همچنين نماز خواندن در محلّى که مجلس گناه است مثلاً در آنجا شراب مى نوشند، قمار مى زنند يا غيبت مى کنند.

نماز خواندن جلوتر از قبور معصومين(عليهم السلام)

مسأله 810ـ شايسته است انسان رعايت ادب کند و جلوتر از قبر پيغمبر(صلى الله عليه وآله) و امام(عليه السلام)، نماز نخواند و در صورتى که نماز خواندن هتک و بى احترامى باشد حرام است و نماز هم اشکال دارد، در غير اين صورت نماز باطل نيست.