آيا تبعيض در يك مسئله جزئى از يك باب فقه جايز مىباشد، بهطوریکه امروز در آن مسئله از مجتهدى تقليد كرده و فردا در همان مسئله از مجتهدى ديگر تقليد كند؟
مرجع بنده تبعیض در تقلید را خلاف احتیاط میداند و از مجتهدی که جایز میدانست تقلید نموده و در مسئله تقلید از میت از سومی تقلید کردم و میت تقلید از اعلم را واجب نمیداند و بنده در مسئله تبعیض از دومی و تقلید از غیر اعلم از آخری تقلید کردم و از تعدادی مجتهد تقلید کردم. آیا تمام تقلیدم صحیح است؟
بسیارى از کسانى که بر تقلید میّت باقیماندهاند، مایلاند در تمام مسائل از مرجع تقلید زنده پیروى کنند; زیرا در برخى از مسائل دچار شک و تردید میشوند که آیا در زمان مرجع متوفی به فتواى او در خصوص فلان مسئله عمل کردهاند، یا خیر؟ آیا راهى وجود دارد که بهطورکلی از مرجع زنده تقلید کنند؟
شخصى از مرجعى تقلید میکرده است، پس از فوت او با اجازه مرجع دوّم زنده به تقلید مرجع اوّل باقیمانده است، سپس مرجع دوّم از دنیا رفته است و اکنون از مرجع سوّم که زنده است تقلید میکند، اکنون آیا با اجازه مرجع زنده باید بر تقلید از مرجع اوّل باقى بماند یا مرجع دوّم؟
وظیفه مکلّفى که از چند مجتهد، یکى پس از فوت دیگرى، تقلید نموده و از هرکدام مسائلی را در زمان حیاتشان یاد گرفته، نسبت به بقاء بر تقلید درصورتیکه هر سه میّت باهم مساوى یا مشکوک الاعلمیّه و اعلم از حىّ بودهاند.
وظیفه مکلّفى که از چند مجتهد، یکى پس از فوت دیگرى، تقلید نموده و از هرکدام مسائلی را در زمان حیاتشان یاد گرفته، نسبت به بقاء بر تقلید درصورتیکه دو نفر از این مراجع متوفی باهم مساوى یا مشکوک الاعلمیّه بودهاند و هر دو، از میّتِ سوم و از حىّ اعلم بودهاند چیست؟
وظیفه مکلّفى که از چند مجتهد، یکى پس از فوت دیگرى، تقلید نموده و از هرکدام مسائلی را در زمان حیاتشان یاد گرفته، نسبت به بقاء بر تقلید درصورتیکه هر یک از مراجع میّت قبلى، اعلم از بعدى بودهاند و اعلم از حىّ بودهاند؟
آیا آنچه مشمول مسئله بقاء بر میت نیست و اگر خلاف نظر میت هم باشد باید از حی تقلید شود، فقط اصل مسئله بقاء است یا مسائلی که نتیجتاً در بقاء یا عدم بقاء تأثیر دارد هم همینطور است؟ مثلاً حی و میت در جواز رجوع به فالاعلم در احتیاطات اعلم اختلاف دارند و میت قائل به جواز و اعلم است و حی قائل به عدم جواز و فالاعلم است.
اگر مکلّفى از مرجعِ میّتِ اعلمِ از حىّ تقلید نموده باشد; ولى بعد از فوت ایشان، حىّ، اعلم از میّت و یا مشکوک الاعلمیّه گردیده باشد، در این صورت نظر مبارک را راجع به بقاء بر تقلید بیان فرمایید.
برخى از مردم روشهای دیگرى، غیر از آنچه در توضیح المسائل آمده، براى انتخاب مرجع تقلید در نظر میگیرند. نظیر:
الف از مرجعی تقلید میکنیم که شاگرد مرجع قبلى ما باشد.
ب مرجعى را انتخاب مینماییم که فتاواى آسانتری داشته باشد.
ج مرجعى که بیشتر اقوام و آشنایان از او تقلید میکنند را برمیگزینیم.
د مقلّد مرجعى میشویم که پدر و مادر، یا معلّم ما معرفی نماید.
آیا انتخاب مرجع تقلید با روشهای فوق صحیح است؟