میدانیم که اگر انسان برای حفظ جان یا آبروی خود یا مسلمانی و همچنین مالی که نگهداری‌اش واجب است متوقف بر قسم خوردن دروغ باشد اینجا سوگند واجب است و در سوگند در بیزاری و برائت کردن از خداوند و دین اسلام درهرصورت حرام است، حال اگر انسان برای حفظ جان و آبروی خود یا مؤمنی مجبور به خوردن قسم در بیزاری و برائت از خدا و دین او باشد تکلیف چیست؟ آیا قسم خوردن دروغ برای حفظ آبرو و جان فقط مؤمن موردی ندارد یا برای همه انسان‌ها؟
