شخصى منزلى را براى مدّت یک سال اجاره می‌کند، پس از گذشت سه ماه در یک حادثه اتومبیل فوت می‌کند، همسر و فرزندان صغیر وى تا پایان قرارداد در منزل می‌مانند، درصورتی‌که وصیت نکرده باشد، آیا بدهى مابقی اجاره به عهده همسرش است، یا از اصل مال برداشته می‌شود؟
آیا در مدّت اجاره، مورد اجاره در ید مستأجر امانت محسوب می‌شود؟ در این صورت، آیا می‌توان آن را پس از انقضاى مدّت اجاره تحت عنوان استرداد امانت مطالبه نمود؟
شخصى ده ساعت از آب چاه عميقى را یک‌ساله اجاره داده است. مالكين بعد از شش ماه، چاه ديگرى با عمق بيشتر كنار آن چاه حفر كرده و دستگاه موتور و پمپ را از چاه اوّل برداشته و روى چاه دوّم گذاشته‌اند. اكنون از چاه دوّم دو برابر چاه قبل آب خارج مى‌شود. آيا مستأجر در شش ماه دوّم كه از آب بيشترى استفاده كرده، بايد اجاره بيشترى بدهد؟
آیا مالکین مشاع یک باب خانه که داراى دوطبقه مجزّاست و هر طبقه در تصرّف یک شریک است، می‌توانند سهم خود را (که در آن زندگى نمی‌کنند)، به غیر شریک خود اجاره دهند؟ اگر یکى از شرکا مانع از اجاره دادن سهم شریک خود شود، ضرر و زیان آن متوجّه کیست؟
تصرّف مستأجر بعد از انقضاى مدّت اجاره و بدون رضایت مالک در مغازه یا ساختمان مسکونى چه حکمی‌دارد؟ بااینکه در قانون مدنى نظام اسلامى اگر مؤجر نیاز شخصى نداشته باشد حقّ را در تصرّف به مستأجر می‌دهند و لو مالک رضایت نداشته باشد.
آيا در عقد اجاره اولیه مى‌توان شرط كرد كه پس از پايان اجاره، مالك در اجاره‌هاى بعدى اين محل با اين مستأجر، حق افزايش مبلغ اجاره را بيش از مقدار تورم نداشته باشد و مادامی‌که مستأجر، طالب اجاره اين محل است، مالك حق ندارد آن محل را به كس ديگرى اجاره دهد؟
فردى مغازهاى دارد كه درآمد قابل‌توجهی ندارد، لذا مغازه را به ديگرى اجاره مىدهد. مستأجر با تلاش و كوشش و صرف هزينه و احياناً تغيير كسب، به مغازه رونق داده و اعتبارى براى مغازه تحصيل مىنمايد. آيا مستأجر مىتواند پس از اتمام مدّت اجاره، ثمره كار و تلاش خود را به‌رایگان به موجر ندهد و با توجّه به رونق حاصله، از صاحب مغازه مبلغى تقاضا كند؟
مسأله 2437ـ هرگاه کسى ملکى را با دادن سرقفلى به صاحب آن براى مدّتى اجاره کند مادام که وقت اجاره او تمام نشده است مى تواند ملک را به ديگرى با همان مبلغ اجاره دهد، ولى حقّ سرقفلى را به هر مقدارى که با يکديگر توافق کنند مى تواند بگيرد و موافقت صاحب ملک نيز در انتقال اجاره شرط است، مگر اين که از اوّل، اين حق به مستأجر واگذار شده باشد.
مسأله 1884ـ اجاره با مرگ صاحب ملک باطل می شود اما با مرگ مستاجر باطل نمی شود و آن حق تا آخر مدّت براى ورثه مستاجر باقى می ماند، ولى اگر شرط كرده اند كه مستأجر شخصاً از آن ملک استفاده كند نه ديگری، صاحب ملك حق دارد باقیمانده مدّت را فسخ كند.
مسأله 1879ـ اگر اجاره دهنده يا مستأجر بفهمد که مغبون شده است و قبلاً از قيمت باخبر نبوده مى تواند اجاره را فسخ کند، ولى اگر در موقع اجاره شرط کنند که اگر مغبون هم باشند حقّ فسخ ندارند در اين صورت نمى توانند اجاره را به هم زنند.
مسأله 1856ـ کسى که خانه يا مغازه يا اطاقى را اجاره کرده و حق دارد به ديگرى واگذار کند نمى تواند به زيادتر از آن مبلغ اجاره دهد مگر اين که کارى (مانند تعمير و سفيد کردن يا گذاردن قفسه و فرش) در آن انجام داده باشد تا مقدار اضافى در برابر آن قرار گيرد.
مسأله 1788ـ مالک مى تواند ملکى را که به ديگرى اجاره داده بفروشد و اجاره آن باطل نمى شود و استفاده از آن ملک در مدّت اجاره مال مستأجر است، امّا اگر خريدار نمى دانسته که آن ملک را اجاره داده اند، يا گمان مى کرده مدّت اجاره کم است، پس از اطّلاع مى تواند معامله را فسخ کند.
شخصى، قطعه زمين موقوفهاى را از متولّى اجاره مى‌كند، بعد از اجاره، قسمتى از زمينهاى موات حريم آن را نيز احيا مى‌كند. آيا متولّى مىتواند زمين مزبور را كه مستأجر احيا كرده است جزء وقف محسوب دارد يا مستأجر مالك آن مى‌شود؟
