مسأله 1109ـ اگر يک سجده و تشهّد را فراموش کند احتياط واجب آن است که هر کدام را اوّل فراموش کرده اوّل قضا کند و اگر نداند کدام يک را اوّل فراموش کرده احتياطاً يک سجده و بعد يک تشهّد و بار ديگر يک سجده به جا مى آورد، تا يقين کند سجده و تشهّد رابه ترتيبى که فراموش کرده قضا کرده است.
مسأله 1000ـ هرگاه قنوت را عمداً ترک کند قضا ندارد و اگر فراموش کند اگر پيش از آن که به اندازه رکوع خم شود يادش بيايد مستحبّ است بايستد و بخواند و اگر در رکوع يادش بيايد مستحبّ است بعد از رکوع قضا کند و اگر در سجده يادش بيايد بعد از سلام نماز قضا نمايد.
مسأله 866ـ در موقع نيّت بايد قصد کند که نماز ظهر مى خواند يا عصر يا نمازهاى ديگر و اگر فقط نيّت کند چهار رکعت نماز مى خوانم کافى نيست، بلکه نمازى را که مى خواند بايد در نيّت خود معيّن کند و احتياط واجب آن است که قضا و ادا بودن آن را نيز معيّن نمايد.
مسأله 737ـ اگر خبر ندارد که بدن يا لباسش نجس است و بعد از نماز بفهمد، نمازش صحيح است، امّا اگر قبلاً باخبر بوده و فراموش کرده و با آن نماز خوانده بايد نماز را اعاده کند، خواه در وسط نماز يادش بيايد، يا بعد از نماز و اگر وقت نماز گذشته بايد قضا کند.
مسأله 680ـ هرگاه عمداً نماز مغرب و عشا را تا نصف شب نخواند وقت آن گذشته و بايد قضا کند، امّا اگر به واسطه عذرى نخوانده باشد بايد تا قبل از اذان صبح به جا آورد و نماز او ادا است.
مسأله 668ـ نمازهايى را که با تيمّم خوانده اعاده و قضا ندارد، ولى در چند مورد احتياط مستحب آن است که نمازهاى خود را اعاده کند: اوّل در جايى که آب نداشته يا مانع از استعمال آب داشته و عمداً خود را جُنُب کرده و با تيمّم نماز خوانده است. دوم در جايى که عمداً به جستجوى آب نرود و در تنگى وقت با تيمّم نماز بخواند و بعد بفهمد اگر جستجو مى کرد آب پيدا مى شد. سوم آن که مى دانسته يا گمان داشته که دسترسى به آب ندارد و آبى را که داشته ريخته و تلف کرده است.
مسأله 647ـ بهتر است از تيمّم بر زمينهاى آلوده، زمين گود، کنار جاده ها و زمين شوره زار در صورتى که نمک روى آن نگرفته باشد خوددارى کند و اگر نمک روى آن را گرفته است باطل است، اگر آلودگى طورى است که بيم بيمارى از تيمّم بر آن مى رود، بايد بنابر احتياط واجب بدون تيمّم نماز بخواند و بعداً قضا کند.
مسأله 633ـ هرگاه کسى عمداً نماز را بقدرى تأخير بيندازد که وقت وضو يا غسل نداشته باشد معصيت کرده، ولى نماز او با تيمّم صحيح است، هرچند احتياط مستحب آن است که قضاى آن را نيز به جا آورد.
مسأله 336ـ کسانى که به چنين بيمارى مبتلا هستند پس از بهبودى لازم نيست نمازهايى را که در وقت بيمارى طبق دستورهاى بالا خوانده اند قضا نمايند، ولى اگر قبل از پايان وقت نماز بهبودى يابند بايد نمازى را که وقتش باقى است اعاده کنند (بنابر احتياط واجب).
فردی صبح ها دیر از خواب بیدار می شود و به کارهایش نمیرسید، برای اینکه این عادت را ترک کند ( با خدا عهد بسته هر وقت دیر بیدار شد 5 روز نماز قضا بخواند) تا به این ترتیب نمازهای قضایش هم خوانده شود, حالا تعداد این روزها خیلی زیاد شده و او آنقدر نماز قضا ندارد، آیا می تواند عهدش را تغییر دهد؟
کسی که با تیمم نماز می خواند می تواند نماز قضا را نیز در آن حال با تیمم بخواند، ولی هرگاه یقین دارد عذر او بزودی برطرف می شود باید صبر کند، همچنین بنابر احتیاط واجب اگر امید برطرف شدن عذر را بزودی دارد تأخیر اندازد. با توجه به مسئله فوق کسی که نماز صبح او قضا شده و قصد دارد نماز ظهر را با تیمم بخواند آیا باید ابتدا بنابر احتیاط واجب قضای نماز صبح را بخواند؟
برفرض مثال کسی که در تهران نماز صبحش قضا شد با هواپیمای سریع خود را مثلاً به استامبول یا جای دیگری که هنوز آفتاب در آن طلوع نکرده است برساند میتواند نماز را به نیت ادا بخواند؟
بنده نمیدانستم اگر سجده را فراموش کردیم باید خود عمل فراموششده را دوباره تکرار کنیم و بعد باید سجده سهو را انجام بدهیم حالا باید تمامی سجدههایی که به این شکل نخواندم را تکرار کنم؟
من قبل از اذان ظهر از شهر خارج شدم ولی نمیدانم چه زمانی از حدترخص بیشتر رفتم، داخل شهر مقصد هم نتوانستم نماز بخوانم و بازهم وقت برگشت نفهمیدم قبل از غروب برگشتم به شهر یا بعدازآن، وظیفهی من در کامل یا شکسته خواندن قضای آن چیست؟