اگر فردی روزه نذر کرده، اما برای این‌که به نذر خود عمل نکند، ماه رمضان به مسافرت رفته تا قضای روزه داشته باشد، آیا در این صورت عمل به نذر واجب نمی‌باشد؟
مسأله 1498ـ اموالى را که انسان به مصرف نذر و کفّاره و مانند آن مى رساند جزء مخارج ساليانه اوست، همچنين اموالى را که به ديگران مى بخشد يا جايزه مى دهد اگر از شأن او زياد نباشد جزء مخارج سالانه حساب مى شود.
مسأله 1691ـ هرگاه کسى بدهکار خمس يا زکات است و قرض هم دارد و اموالى از باب کفّاره و نذر و مانند آن بر او نيز واجب شده، چنانچه نتواند همه آنها را بپردازد، اگر عين مالى که خمس يا زکات بر آن واجب شده از بين نرفته است بايد خمس و زکات را مقدم دارد و اگر از بين رفته، احتياط اين است که حقّ مردم را مقدّم دارد و اگر چنين کسى از دنيا برود و مال او براى همه اينها کافى نباشد به همين ترتيب عمل کنند.
مسأله 2295ـ گوسفندى را که نذر کرده اند پشم آن و مقدارى که چاق مى شود جزء نذر است و اگر پيش از آن که گوسفند به مصرف نذر برسد بچّه اى بياورد، يا شير دهد، احتياط واجب آن است آن را هم به مصرف نذر برساند.
مسأله 2294ـ اگر چيزى براى حرم يکى از امامان يا امامزادگان نذر کند بايد آن را به مصارف حرم برساند، از قبيل تعميرات و فرش و روشنايى و خدّامى که مشغول خدمت هستند و مانند آن، ولى اگر چيزى براى خود امام(عليه السلام) يا امامزاده نذر کرده بى آن که نام حرم را ببرد، مى تواند علاوه بر امورى که ذکر شد صرف مجالس عزادارى و سوگوارى يا نشر آثار آن بزرگواران، يا کمک به زوّار آنها يا هر کار ديگرى که نسبتى با آنها دارد بکند.
مسأله 2292ـ هرگاه نذر کند به زيارت يکى از امامان مثلاً به زيارت حضرت امام حسين(عليه السلام) مشرّف شود، اگر به زيارت امام ديگرى برود کافى نيست و هرگاه به واسطه عذرى نتواند آن امام را زيارت کند چيزى بر او نيست.
مسأله 2289ـ اگر نذر کند در هر هفته روز معيّنى (مثلاً روز جمعه) را روزه بگيرد، چنانچه يکى از جمعه ها مصادف با عيد فطر يا قربان شود، يا عذر ديگرى مانند حيض براى او پيش آيد، بايد روزه راترک کند.
مسأله 2288ـ کسى که نذر کرده عملى را مستمرّاً ترک کند و زمانى براى آن معيّن ننموده، چنانچه از روى اختيار آن را به جا آورد براى دفعه اوّل بايد کفّاره بدهد و اگر نذر او چنان بوده که هر دفعه از آن عمل، مستقلاًّ تحت نذر قرار داشته احتياط واجب آن است که براى هر دفعه، کفّاره اى بدهد، امّا اگر چنين قصدى نداشته، يا شک کند قصدش چگونه بوده يک کفّاره بيشتر واجب نيست.
مسأله 2287ـ اگر نذر کند تا وقت معيّنى عملى را ترک نمايد بعد از گذشتن آن وقت مى تواند آن کار را به جا آورد و اگر پيش از گذشتن وقت از روى فراموشى يا اجبار انجام دهد چيزى بر او نيست، ولى لازم است تا آخر وقت نذر، آن عمل را به جا نياورد و اگر بدون عذر آن را به جا آورد بايد مطابق آنچه در مسأله پيش گفته شد کفّاره بدهد.
مسأله 2286ـ اگر كسى از روى اختيار به نذر خود عمل نكند گناه كرده و بايد كفّاره بدهد و كفّاره نذر عبارت است از اطعام شصت فقير، يا دو ماه پى در پى روزه گرفتن (یعنی سی و یک روز آن را پشت سر هم بجا آورد)، يا يك بنده آزاد كردن؛ و در زمان ما که بنده آزاد کردن موضوع ندارد در میان دو چیز دیگر مخیّر است.
مسأله 2285ـ هرگاه نذر كند روز معيّنى را روزه بگيرد، احتياط واجب آن است كه آن روز سفر نكند تا بتواند روزه خود را به جا آورد و چنانچه در آن روز مسافرت كند احتیاط واجب آن است که روزه را در سفر بگیرد و بعداًآن راقضا کند و کفّاره هم بدهد.
مسأله 2284ـ هرگاه نذر کند روزه بگيرد ولى وقت و مقدار آن را معيّن نکند، چنانچه يک روز روزه بگيرد کافى است، همچنين اگر نذر کند نماز بخواند و مقدار و خصوصيّات آن را معيّن نکند يک نماز دو رکعتى کفايت مى کند، نذر ساير کارهاى خير نيز همين گونه است.
مسأله 2283ـ کار مباحى که انجام و ترک آن از هر جهت مساوى است نذر انجام آن صحيح نيست، ولى اگر انجام يا ترک آن از جهتى بهتر باشد و به همان منظور نذر کند صحيح است، مثلاً نذر کند غذايى بخورد که براى عبادت قوّت گيرد يا غذايى که مايه سستى بدن او براى انجام عبادت مى شود ترک نمايد.
مسأله 2282ـ لازم نيست جزئيّات و خصوصيّات عملى که نذر کرده مطلوب باشد، همين اندازه که اصل آن شرعاً مطلوب باشد کافى است، مثلاً اگر نذر کند شب اوّل هر ماه نماز شب بخواند صحيح است و بايد به آن عمل کند، يا اگر نذر کند در محلّ خاصّى فقرا را اطعام نمايد بايد مطابق آن عمل نمايد.
مسأله 2278ـ اگر زن در جايى که احتياج به اجازه شوهر دارد با اجازه او نذر کند، شوهرش بنابراحتياط واجب نمى تواند نذر او را به هم بزند يا او را از عمل کردن به نذر جلوگيرى نمايد.
مسأله 2276ـ آدم سفيهى که مال خود را در کارهاى بيهوده مصرف مى کند، همچنين کسى که حاکم شرع او را به خاطر ورشکست شدن از تصرّف در اموالش جلوگيرى کرده، نذرهاى مربوط به اموالشان صحيح نيست.
مسأله 2275ـ نذر در صورتى صحيح است که از انسان بالغ و عاقل انجام شود و از روى اختيار و قصد باشد، بنابراين نذر از روى اجبار، يا به واسطه عصبانى شدن و از دست دادن اختيار، صحيح نيست.
مسأله 2274ـ نذر در صورتى صحيح است که براى آن صيغه خوانده شود، خواه به عربى باشد يا زبانهاى ديگر، بنابراين اگر بگويد چنانچه فلان حاجت من روا شود براى خدا بر من است که فلان مقدار مال را به فقير بدهم، نذر او صحيح است، بلکه اگر بگويد نذر مى کنم براى خدا اگر فلان حاجت من رواشود فلان کار خير را انجام دهم، کافى است.
