آیا جدّ پدرى، یا وصی، یا قیّم صغار، هرچند مادر آنها باشد، حق دارد سهم الدیهیا دیاتی که براثر جرح بر صغار تحت کفالت خود وارد میشود را به کمتر از دیه شرعی یا جانی مصالحه کند، یا بهطورکلی آن را عفو نماید؟
در مواردى که قصاص قاتل، مشروط به ردّ فاضل دیه از سوى اولیاى دم است، سؤالاتى مطرح مى شود، لطفاً پاسخ فرمایید:
1ـ فاضل دیه حقّ چه کسى است؟ 2ـ در صورتى که حقّ قاتل باشد، آیا مى تواند از حقّ خویش گذشت کند؟
3- آیا انگیزه قاتل در حکم فوق تأثیرى دارد؟ مثلا اگر انگیزه قاتل محروم کردن ورثه از دیه، یا خروج از بلا تکلیفى و نجات از زندان باشد( به هنگامى که اولیاى دم به دلیل اعسار، قادر به پرداخت فاضل دیه نیستند، و از طرف دیگر نه حاضر به دریافت دیه هستند، و نه قاتل را عفو مى کنند) آیا عفو در همه موارد صحیح است؟
بیشتر ورثه مقتول، قاتلى که بایستى اعدام شود را عفو کردهاند. یک یا چند نفر از ایشان نه حاضر به دادن رضایت هستند و نه قادر به پرداخت سهم الدّیه سایر ورثه میباشند. آیا ورثه مصرّ به قصاص میتوانند مبلغ لازمه را از بیتالمال مطالبه کنند؟ اگر چنین امرى ممکن نباشد، آیا قاتل با پرداخت و تودیع سهم الدّیه ورثه معترض، از قصاص معاف خواهد شد؟
انسان بسیار گنهکارى هستم که گناهان وحشتناکى مرتکب شده ام؛ از اعمال گذشته توبه کرده و در اوّلین مرحله، پشیمان و نادم هستم، آیا خدا مرا مى بخشد؟ چه کارهایى اجر بسیار زیاد دارد که در ابتدا آنها را انجام دهم تا آرامش یابم؟
همانگونه که مستحضرید دیه زن در جراحات و اعضا تا ثلث، مساوى بادیه مرد است و در بیش از آن به نصف تقلیل مییابد، با توجّه به این مطلب لطفاً بفرمایید:
الف) آیا مجنىّ علیها (زن) میتواند براى اینکه مقدار دیه بیش از ثلث نشود، نسبت به بعضى از جراحات و صدمات گذشت کند و نسبت به بقیّه تقاضاى دیه نماید؟
ب) آیا بین صورتى که مجنىّ علیها از ابتدا نسبت به برخى از جراحات و صدمات شکایت و مطالبه دیه نکرده و بین صورتى که مجنىّ علیها ابتدا نسبت بهکلیه آنها شکایت و مطالبه دیه کرده و سپس نسبت به برخى از جراحات و صدمات اعلام گذشت میکند، تفاوتى وجود دارد؟
ج) آیا قاعده مذکور شامل قتل غیر عمد هم میشود؟
