اگر حقی از کافری بر ذمه انسان باشد یا در مورد لقطه ای که در شهر کفار پیدا می کند و لازم است رد مظالم و یا صدقه از طرف آنها بدهد نیت صدقه از طرف کافر اشکال ندارد؟
مسأله 2211ـ در مواردى که مال را از طرف صاحب اصلى آن در راه خدا صدقه مى دهند به سيّد يا غيرسيّد مى توان داد و اگر خودش مستحق باشد خودش نيز مى تواند بردارد.
مسأله 2210ـ اگر مالى را که پيدا کرده کمتر از يک درهم ارزش دارد در مسجد يا جاى ديگر بگذارد و از آن صرف نظر کند اگر کس ديگرى آن را بردارد براى او حلال است.
مسأله 2209ـ هرگاه کفش کسى را ببرند و کفش ديگرى به جاى آن بگذارند، چنانچه بداند کفشى که مانده مال کسى است که کفش او را برده و اين کار عمداً انجام شده و دسترسى به آن شخص نيست، مى تواند آن را به جاى کفش خود بردارد و چنانچه دسترسى به حاکم شرع دارد از او اجازه بگيرد و هرگاه قيمت آن از کفش خودش بيشتر باشد بايد هر وقت صاحب آن پيدا شد زيادى قيمت را به او بدهد و اگر از پيدا شدن او مأيوس شود زيادى را از طرف صاحبش صدقه مى دهد، ولى اگر يقين دارد يا احتمال مى دهد کفشى که مانده مال کسى نيست که کفش او را برده، چنانچه از پيدا کردن صاحب آن مأيوس باشد بايد آن را صدقه دهد.
مسأله 2208ـ هرگاه مالى را که پيدا کرده موقع وضو گرفتن و نماز خواندن همراه داشته باشد، در صورتى که قصدش اين است که آن را به اين وسيله حفظ کند تا به دستور شرع درباره آن عمل نمايد اشکالى ندارد.
مسأله 2207ـ هرگاه مالى پيدا کند که اگر بماند فاسد مى شود مانند بسيارى از غذاها و ميوه ها بايد تا مدّتى که فاسد نمى شود آن را نگه دارد، بعد قيمت کند و خودش آن را مصرف نمايد يا بفروشد و پولش را نگه دارد و اگر صاحب آن پيدا نشد از طرف او صدقه دهد و احتياط مستحب آن است که اگر دسترسى به حاکم شرع دارد از او اجازه بگيرد.
مسأله 2206ـ مالى که پيدا کرده اگر قيمت آن يک درهم يا بيشتر باشد چنانچه اعلان نکند و آن را در مسجد يا جاى ديگرى که محلّ اجتماع مردم است بگذارد و از بين برود، يا ديگرى آن را بردارد کسى که آن را در آغاز پيدا کرده است ضامن است.
مسأله 2205ـ بايد درموقع اعلان کردن طورى بگويد که نشانه هاى آن روشن نشود و اگر کسى آمد و نشانه هاى آن را داد بطورى که اطمينان حاصل شد مال اوست بايد به او بدهد، ولى لازم نيست نشانه هايى را که بيشتر اوقات صاحب مال هم ملتفت آن نيست بگويد.
مسأله 2204ـ هرگاه مالى را پيدا کند و به گمان اين که مال خود اوست بردارد، بعد بفهمد مال او نيست، نمى تواند آن را در همان جا بيندازد، بلکه بايد مطابق دستورى که گذشت تا يک سال اعلان نمايد و اگر با پاى خود آن را تکان دهد اين حکم را ندارد، هر چند خود اين کار اشکال دارد.
مسأله 2202ـ هر کودک نابالغى مالى را پيدا کند احتياط واجب آن است که ولىّ او اعلان نمايد و چنانچه تا يک سال صاحب آن پيدا نشد مطابق يکى از دستورهاى چهارگانه گذشته، آنچه مطابق مصلحت کودک است عمل مى نمايد.
مسأله 2201ـ هرگاه بعد از يک سال اعلان کردن، صاحب مال پيدا نشود و مال را به عنوان امانت براى صاحبش نگهدارى کند و مال از بين برود چنانچه در نگهدارى آن کوتاهى، يا زياده روى نکرده باشد ضامن نيست، ولى اگر از طرف صاحبش صدقه دهد اگر صاحبش پيدا شد و به صدقه دادن راضى نشد بايد عوض آن را به او بدهد.
مسأله 2200ـ هرگاه تا يک سال اعلان کند و يا در محل اعلان شده نگهدارى شود و صاحب مال پيدا نشود، پيداکننده مخيّر است يکى از چهار کار را انجام دهد: 1ـ آن را براى خود بردارد به قصد اين که هر وقت صاحبش پيدا شد اگر آن مال موجود نيست، عوض آن را به او بدهد. 2ـ به صورت امانت براى او نگهدارى کند. 3ـ از طرف صاحبش صدقه در راه خدا بدهد. 4ـ آن را به حاکم شرع بسپارد و احتياط مستحب صدقه دادن يا سپردن به حاکم شرع است.
مسأله 2199ـ هرگاه در يکى از حرمهاى مقدّس، يا مساجد، محلّى براى گمشده ها تعيين شود و مردم بدانند براى پيدا کردن گمشده خود بايد به آن محل مراجعه کنند و متصدّيان آن محل مورد اعتماد باشند، کافى است که گمشده را به محلّ آن تحويل دهد و آنها تا يک سال بايد آن را نگهدارى کنند و اگر صاحب آن پيدا نشد طبق مسأله بعد عمل نمايند و اگر در بعضى از شهرها چنين محلّى براى گمشده ها در نظر گرفته شود و مردم از آن باخبر باشند وظيفه اعلان کردن با سپردن گمشده به آن محل، از دوش مردم برداشته مى شود.
مسأله 2198ـ هرگاه قبل از فرا رسيدن يک سال، از پيدا کردن صاحب آن مأيوس شود و يا از اوّل مأيوس باشد که صاحب آن را پيدا کند احتياط واجب آن است که آن مال را از طرف صاحب اصلى اش به فقير بدهد.
مسأله 2197ـ هرگاه به جاى اعلام کردن لفظى، اعلان کتبى در محلّى که مرکز رفت و آمد مردم است نصب کند و مردم آنجا غالباً باسواد باشند يا افراد باسواد اعلان را براى بى سوادان بخوانند و تا يک سال اعلان در آنجا بماند کافى است.
مسأله 2196ـ هرگاه مالى را که پيدا کرده نشانه دارد و قيمتش به اندازه يک درهم يا بيشتر است، بايد آن را تا يک سال اعلام کند (چنانچه از روزى که پيدا کرده تا يک هفته هر روز اعلام کند، بعد هفته اى يک بار تا آخر سال در محلّ اجتماع مردم کافى است) چه آن مال متعلّق به مسلمانى باشد يا کافرى که در امان مسلمانان است اعلام کردن واجب است.
اگر چیزی را پیدا کنیم که صاحب آن پیدا نشود و بعد از چند سال بخواهیم راز عوض صاحبش صدقه بدهیم اگر ارزش آن چیز که در پیدا کردن صاحبش کوتاهی کرده ایم کمتر شده باشد تکلیف چیست؟