در اجتماع سبب و مباشر، در صورتى که هر دو به طور مساوى مقصّر باشند، آیا مى توان هر دو را مسؤول و محکوم نمود؟ یا با وجود مباشر، نمى توان سبب را مسؤول دانست و سبب صرفاً در جایى مسؤول است که اقوى از مباشر باشد؟
اگر آموزگارى در تصحیح اوراق امتحانى، یا مسؤولین مدرسه در انتقال نمرات سهل انگارى نمایند، و بر اثر این سهل انگارى دانش آموزى مردود گردد، آیا آموزگار یا مسؤول مربوطه نسبت به خسارات مادّى و معنوى دانش آموز در طول یک سال عقب افتادگى ضمانتى دارند؟
اگر کسى جهت زمینه سازى ارتکاب جرم، با خوراندن مسکرات، یا آنچه که موجب زوال عقل مى شود، سبب بروز جنایتى شود، آیا ضامن است؟ اگر در این خصوص خودش تلف شود، آیا خونش هدر است؟
آیا شخص زیان دیده، در صورت آگاهى و توانایى، مکلّف است از ادامه خسارت جلوگیرى نماید؟ در صورتى که جواب مثبت باشد و این کار را نکند، آیا زیان زننده ملزم به جبران خسارتى که زیان دیده، مى توانسته از آن جلوگیرى کند مى باشد؟
در بند سوّم مادّه 59 قانون مجازات اسلامی حوادث ناشى از عملیّات ورزشى، مشروط بر این که سبب آن حوادث نقض مقرّرات مربوط به آن ورزش نباشد، و این مقرّرات هم با موازین شرعى مخالفت نداشته باشد جرم محسوب نمى شود یعنى تحت آن شرایط یک فعل از حالت جرم بودن خارج مى شود، مثلا در ورزش فوتبال یک بازیکن به توپ ضربه اى مى زند، که به صورت بازیکن دیگر اصابت کرده، و منتهى به جراحت یا شکستگى مى گردد چنانچه قوانین و موازین آن ورزش رعایت شده باشد طبق قانون مذکور جرم نمى باشدآیا در این موارد موجب ضمان نمی گردد؟
شخص الف درحال غرق شدن و مرگ حتمی بوده و شخص ب به قصد نجات او دستش رامی گیرد. اما در بین راه عمداً او را رها می کند تا شخص الف بمیرد و شخص الف با رها شدن غرق می گردد حال آیا مسؤولیتی متوجه شخص ب می باشد؟
در بعضى جاها مرسوم است که گوسفندان روستا را هر خانه به نوبت به چراگاه مى برند و بعضى خانواده ها در روز نوبت خود کودکان را روانه مى کنند حال اگر زمانی که کودکان چوپان گله باشند گرگ بعضى از گوسفندان را بخورد، چه کسی ضامن این خسارت می باشد؟
شخصى زراعت مى کند و مرغان خانگى روستا، تخم زراعت او را مى چینند و با پایشان آن زراعت را خراب مى کنند صاحب زراعت براى جلوگیرى از خراب شدن محصول و وانه ها توسط مرغان، دانه را زهرآلود کرده و پاشیده و مرغان از آن دانه ها خورده و مرده باشند و این در حالی بوده که صاحب زراعت صاحب مرغان را از سم پاشى دانه ها با خبر کرده است حال آیا حاحب زراعت با این کار ضمان مرغهایى که بر اثر خوردن زراعت تلف مى شوند می باشد؟
اگر بر اثر جارى شدن آب از ناودان ملک به دیوار ملک دیگری به ملک دیگری ضرری وارد گردد، آیا خسارت بر عهده صاحب خانه که آب ناودان او بر روی دیوار دیگری ریخته شده است؟ و در صورتى که کارشناسى براى تشخیص مسأله بیاورند، و برای این امر نیز هزینه ای بپردازد این هزینه بر عهده کیست؟
اگر یک نفر نفت یا مادّه محترقه دیگرى روى متاع شخصى بریزد و شخص دیگرى به آن کبریت بزند و آن مال تلف شود، و هرکدام مدّعى است که دیگرى کبریت زده، تکلیف چیست و چه کسی ضامن است؟
اگر چند سبب در فاصله زمانى متفاوت و یا با فاصله زمانى هماهنگ باعث ورود خسارت مالى یا معنوى به فردى شود، از دیدگاه فقهى چه راه حلّى در کشف مسؤول اصلى و نحو تقسیم جبران خسارت بین اسباب وجود دارد؟
در منطقه جنگى، سربازی که راننده نفربر بوده به همراه مافوقش نفربرى را در آب عمیق شستشو مى داده اند، ولی موتور نفربر به علّتى خاموش شده و نفربر زیر آب مى رود و تعدادى سرباز که روى آن بوده اند خود را در آب پرتاب مى کنند ولى دو نفر آنها غرق مى شوند. راننده تأکید دارد که مافوق من دستور داده و شخص مافوق منکر است. حال سوال این است که با توجّه به این که غرق شوندگان ملزم به سوار شدن نبوده اند و قبل از زیر آب رفتن خود را در آب انداخته اند، آیا راننده ضامن است؟
در صورت ضمانِ كاهش ارزش پول، بين قرض، مهريّه، مضاربه، خمس و ساير ديون فرقى هست؟ آیا در این موارد، عامل تورم (به طور مثال دولت یا بازار و یا بورس جهانی) ملاک می باشد؟
بنا به مسؤوليّتى كه دارم مرتّب مىبايست از وضعيّت سازمان بهرئيس آن گزارش داده و نقاط قوّت و ضعف را تذكّر دهم؛ اما متأسّفانه اين روزها به دليل مشغله هاى زياد به گزارش مشكلات توجّه خوبى نمىشود. مى خواستم بدانم اگر مشكلى گزارش شد، ولى مسؤول مربوطه پيگيرى نكرد و در صدد رفع آن برنيامد، و به دليل بى توجّهى عمداً يا سهواً خسارتى به اداره يا سازمان وارد گرديد، آيا گزارشگر هم شرعاً مسؤول است؟
اگر شخصی به پسر بزرگ میت بگوید که من تبرعا بخشی از نماز قضای پدرتان را می خوانم،آیا عمل به تعهد لازم است؟ چنانچه تخلف از عهد نماید در اینصورت موجب ضمان پسر بزرگ میت است؟
اگر بر اثر پيش آمدى تمام سرمايه يا مقدارى از آن از دست برود و كسى كه با سرمايه شركت معامله مى كند اگر در نگهدارى سرمايه كوتاهى يا زياده روى نكند، آیا ضامن است؟
مشهور فقها ماهيّت ضمان را نقل ذمّه به ذمّه مى‌دانند؛ يعنى پس از انعقاد ضمان، مديون اصلى برى الذمه شده و ذمه ضامن به مقدار دين مشغول مى‌شود. در صورتى كه آنچه در عرف تجارى امروز عمل مى‌شود پشتيبانى ضامن از مضمون عنه است. به اين معنا كه بعد از ضمان كماكان مديون اصلى بدهكار است و در صورت عدم امكان وصول از او، طلبكار حقّ مراجعه به ضامن را دارد.
لطفاً بفرماييد: آيا چنين قراردادى صحيح است؟ بر فرض صحّت، عقد جديدى است يا نوعى از عقد ضمان مى‌باشد؟
لطفاً در مورد میزان ضمان اسباب به دو سؤال زیر پاسخ دهید:
1ـ هرگاه چند سبب در فاصله زمانى متفاوت باعث ورود خسارت مالى یا معنوى به فردى شود، از دیدگاه فقهى چه راه حلّى در کشف مسؤول اصلى و جبران خسارت وجود دارد؟
2ـ هرگاه چند سبب در فاصله زمانى هماهنگ باعث ورود خسارت مالى یا معنوى به فردى شوند، کدام یک مسؤول است؟ و مسؤولیّت به چه نحو بین آنها تقسیم مى شود؟
لطفاً در مورد زناى به عنف با دختر باکره به سؤالات زیر پاسخ دهید:
1ـ آیا زناى به عنف با دختر غیر بالغه باکره، موجب ضمان مهر المثل مى شود؟
2ـ در صورت بلوغ دختر در دو فرض فوق، حکم چیست؟3ـ چنانچه شخصى با وعده دروغین ازدواج، با دختر باکره اى زنا کند، با توجّه به مُکرَه نبودن دختر، آیا زانى ضامن مهر المثل است؟
