من اگر بخواهم به کسی پول قرض بدهم و شرط لفظی و تصریح به گرفتن سود نباشد ولکن قصد و بنای من بر سود گرفتن باشد به گونه ای است که اگر بدانم قرض گیرنده ، سود به من نمی دهد اصلا به او قرض نمی دهم (قرض بر مبنای سود گرفتن)
آیا این نوع از قرض دادن هم قرض ربوی محسوب می شود؟
بیمه ای وابسته به بیمه مرکزی که اینگونه عمل می کند:
هر ماه 50 هزار تومان به حساب بیمه باید واریز کرد تا یک سال، در سال دوم 60 هزار تومان، در سال سوم 70 هزارتومان، تا20 سال و بعد از 20 سال که جمع مبلغ پرداختی به 35 میلیون رسید 90 میلیون به بازکننده حساب یکدفعه میپردازد. آیا این قرادداد از نظر شرعی چه حکمی دارد؟
اگر اقساط اولیه وام بانکی بابت سود آن کسر گردد و مبلغی از اصل وام کم نگردد و نیز ازآنجاکه اصل وام تا سال خمسی مصرف نشده، باید خمس اقساط پرداختی را محاسبه کرد؟
اینجانب مقلّد حضرتعالى بوده و در یکى از بانکها مشغول به کار هستم متأسّفانه از سال 1373 به این طرف، ایجاد سیاست سود آورى بانک و پرداخت تسهیلات به روش مانده، باعث گردید که چندان نظارتى بر عقود اسلامى انجام نگیرد. لذا برخى از عقدها، عمداً یا سهواً، با اطّلاع یا بدون اطّلاع، به صورت صورى انجام مى گیرد، و اثر وضعى این جریان در زندگى ما به وضوح آشکار گریده است امروز که حقیر براى جنابعالى نامه مى نویسم یقین دارم که درآمد بانک مخلوطى از حرام و مباح است و حقوق ما نیز مستقیماً از درآمد همین تسهیلات پرداخت مى شود با توجّه به این که براى اینجانب هیچ چیز جز رضاى پروردگار مهمّ نیست، و حتّى در صورتى که گرفتن این حقوق کراهت داشته باشد، حاضر به ادامه کار نیستم، لطفاً به دو سؤال زیر پاسخ دهید:
اوّلا: آیا صحیح است که با این وضعیّت به کار در بانک ادامه دهم؟
ثانیاً: کار در مؤسّسات وابسته به بانک، که درآمد و هزینه آن از محلّ دیگرى تأمین مى شود، چه حکمى دارد؟
همانگونه که مستحضرید برخی از بانک ها ضمن ارائه خدمات بانکی از جمله کارت بانک، به باقیمانده حساب بانکی چه بخواهیم و چه نخواهیم به طور خودکار سود هشت درصد اضافه می کنند، لطفاً حکم استفاده از این سود بانکی را مرحمت فرمایید؟
چندى پيش سمينارى در قم در مورد پول، اقتصاد و اسلام برگزار گرديد. بحث در مورد پول كاغذى و پول با ارزش (طلا و نقره و...) بود كه پول كاغذى به عنوان ارزش قدرت خريد مردم تلقّى شد و اظهار نمودند كه دولت نمى تواند با كاهش ارزش پول موجب كاهش سرمايه مردم گردد و بعضى نتيجه هاى مختلفى گرفتند از جمله اين كه:
الف) سودى كه بانكها به پس اندازها مى دهد، چون موجب جبران كمى از كاهش ارزش پول است، كه به وسيله دولت ايجاد مى شود، ربا نيست.
ب) به اين سود كه بانك مى دهد، چون موجب جبران كمى از كاهش ارزش پول نزد مردم مى گردد، خمس تعلّق نمى گيرد.
نظر حضرتعالى در دو مورد فوق چيست؟
شرکتی مدعی است که نمایندگی یک شرکت امریکایی است و با گرفتن پول به طور ماهیانه سود 4 درصد به صورت علی الحساب پرداخت می کند و مدعی است که کار این شرکت غیرقانونی است. با این حساب آیا درآمد حاصل از این سرمایه گذاری حلال است؟
اگر صندوق قرض الحسنه اى منحل گردد، آيا اموال و سرمايه آن، كه از محلّ كارمزد يا سودهاى معاملات اسلامى است، را بايد فروخت و بين اعضا تقسيم كرد؟ آيا اين تقسيم براى آنان ايجاد مالكيّت خواهد نمود؟
صندوق قرض الحسنه ای برای وام ازدواج بایستی ابتدا 80هزار تومان به حسابشان ریخته شود بعد از مدت یک ماه 800هزار تومان وام میدهد که اگر 80 هزار تومان را ببخشیم ماهی 16 هزار تومان باید بدهیم واگر 80هزار تومان را نبخشیم ماهی 32هزار تومان تا 800هزار تومان تمام شود آیا این نوع قرض حلال است؟
ما یک صندوق مسجدی داریم هر صد هزار تومان ده هزار تومان سود میگیریم 2 نفریم که کار وام را انجام میدهیم حقوقی هم نداریم این سود را برای ساخت مسجد تازه سازمان میگذاریم از نظر شما ایرادی ندارد دیرکرد وام روزی 50 تومان است که میگیریم ایرادی ندارد؟
آيا مى توان از عموم اعضاى صندوق قرض الحسنه دعوت كرد، تا مبلغى را به عنوان سپرده گذارى كوتاه مدّت يا بلند مدّت به صندوق بسپارند، كه با آن پول معاملات شرعى انجام داده، و هر ماهه مبلغى ـ به صورت على الحساب ـ به آنان پرداخت نمود، تا در پايان سال محاسبات لازم انجام، و سود قطعى آنان پرداخت شود؟
شرطی ضمن یک عقد بیع منعقد شده که فروشنده متعهد می شود در صورتی که خریدار نتواند قسمتی از ثمن را از بانک وام بگیرد بایع شخصاً آن مبلغ را با سود بانکی به مشتری وام دهد و عملاً بخشی از ثمن را به صورت اقساط به علاوه سود بگیرد؛ آیا شرط مذکور صحیح است؟
کانون حج و زیارت دانشگاه به تعدادی از دانشجویان مبلغ ۴۰۰ هزار تومان جهت ثبت نام عمره وام بدون بهره داد و این افراد با مبلغ مزبور ثبت نام کرده اند. ولی به دلایلی عده ای از دانشجویان پیش از سفر، از رفتن به عمره انصراف داده و بانک مبلغ اولیه (۴۰۰ هزار تومان) را به همراه سود سپرده گذاری به آنها برگردانده است. حال که دانشجویان مزبور برای تسویه بدهی خود (۴۰۰ هزار تومان) به دانشگاه مراجعه نموده اند دانشگاه مدعی است چون ما به شما وام داده ایم سود فیش عمره هم مال دانشگاه است و از دانشجویان مبلغ اضافه سود را می گیرد. لطفاً بفرمایید این عمل مسئولان دانشگاه مشروع می باشد؟ در صورت عدم صحت، آیا اگر در هنگام دادن وام به دانشجویان، دانشگاه شرط کرده باشد که در صورت انصراف، سود سپرده شما متعلق به دانشگاه است، این شرط مشروعیت دارد؟
