شخصی در احکام خمس هدیه به مرجعی رجوع کرده که قائل به خمس هدیه نیست، حال اگر شخص بخواهد برای خود موبایل بخرد؛ آیا می‌تواند فعلاً از پول هدیه‌ای که به او دادند موبایل بخرد و یک ماه بعد، از پولی که کارکرده و مقدار آن به‌اندازه‌ی قیمت همان گوشی است را جایگزین پول هدیه کند؟
یک حلقه چاه عمیق یا نیمه عمیق در حدود 20 سال قبل به تقاضاى اهالى یک روستا با مقدارى خودیارى مردم به‌منظور تأمین آب آشامیدنى و رفع احتیاجات ضرورى اهالى و مردم محل، توسط نظام گذشته جهت این محل حفرشده است. اکنون به علّت ازدیاد جمعیت و نبود زمین، جهت خانه و مسکن تعدادى از اهالى مذکور به فاصله هشت کیلومترى محل قدیم، روستاى جدیدى را احداث نموده‌اند. با توجّه به عدم رضایت اهالى روستاى قدیم، آیا اهالى محل جدید می‌توانند به‌وسیله لوله‌کشی از آب چاه مذکور جهت شرب و غسل و وضو استفاده نمایند؟
اگر موجر با مستأجر شرط کرده باشد که نمی‌تواند عین مستاجره را اجاره دهد و با توجه به اینکه مستأجر مالک منافع شده آیا این شرط لطمه به مالکیت خصوصی نمی‌زند؟
این‌جانب مغازه‌دار هستم. شخصى مبلغى نزد این‌جانب گذاشته تا با سرمایه خود مشترکاً معامله کنم و سود سهام او را بپردازم، یکى دو سال موفّق شدم و سود او را پرداخت ولى دو سال است که موفّق به محاسبه نشده‌ام، اکنون‌که می‌خواهم سود سال‌های گذشته را بپردازم باید همان سود را بپردازم، یا اینکه سود سالانه وى جزء شرکت شده و باید منافع آن را نیز محاسبه کنم؟
بنده یک باغ به تعداد 100 عدد لیموشیرین اجاره کرده‌ام به مبلغ 7 میلیون تومان که 3 میلیون آن را نقداً پرداخت‌نموده‌ام و 4 میلیون آن را سر محصول به این شرط که تا سقف 11 میلیون تومان مال مستأجر و مازاد آن مال موجر و چنانچه مستأجر ضرر کرد موجر مبلغ ضرر را پرداخت نماید معامله چه حکمی دارد؟
شرکت عقدی در اموال صحیح است. پس اگر دو نفر قرار بگذارند که هرچه کارشان درآمد داشت باهم شریک باشند صحیح نیست خواه عمل آنها همانند باشد مثلاً دو نفر خیاط باهم قرار بگذارند که هرچه درآمد داشتند باهم شریک باشند یا عمل آنها متفاوت باشد اگر یکی نصف منفعت خود را به دیگری مصالحه کند به چیزی و آن دیگری هم نصف منفعت خود را به همان چیز مصالحه کند اشکال ندارد یعنی چه؟
مسأله 1513ـ هرگاه در ابتداى سال براى مخارج خود قرض کند و قبل از تمام شدن سال منفعتى ببرد مى تواند مقدار قرض خود را از آن منفعت کسر نمايد و اگر در تمام سال منفعتى نبرد و براى مخارج خود قرض نمايد مى تواند قرض خود را از منافع سالهاى بعد ادا کند.
مسأله 1512ـ هرگاه غير از سرمايه چيز ديگرى از اموال او به خاطر شکستن و سوختن و سرقت و غير آن از بين برود اگر در همان سال به آن احتياج دارد مى تواند آن را از منافع همان سال تهيّه کند.
مسأله 1511ـ اگر چيزى ازسرمايه به خاطر کسب و کار از بين برود بطورى که جزء ضرر معامله حساب شود، مى تواند مقدار آن را از منافع بردارد، ولى اگر به واسطه حوادث ديگرى از بين برود (مانند سرقت وامثال آن) نمى تواند آن را از منافع کم کند، مگر اين که با سرمايه باقيمانده نتواند کسبى که سزاوار شأن اوست انجام دهد.
مسأله 1850ـ واگذار کردن منافع ملک يا منافع شخص خود را به ديگرى «اجاره» گويند و اجاره دهنده و اجاره کننده بايد بالغ و عاقل باشند و با قصد و اراده خودشان اجاره را انجام دهند و نيز بايد حقّ تصرّف در اموال خود داشته باشند، بنابراين سفيهى که توانايى بر اداره صحيح اموال خود ندارد و آن را بيهوده مصرف مى کند اجاره اش باطل است.
مسأله 1850ـ واگذار کردن منافع ملک يا منافع شخص خود را به ديگرى «اجاره» گويند و اجاره دهنده و اجاره کننده بايد بالغ و عاقل باشند و با قصد و اراده خودشان اجاره را انجام دهند و نيز بايد حقّ تصرّف در اموال خود داشته باشند، بنابراين سفيهى که توانايى بر اداره صحيح اموال خود ندارد و آن را بيهوده مصرف مى کند اجاره اش باطل است.
مسأله 1762ـ خريد و فروش راديو و تلويزيون و ساير وسايلى كه داراى منافع مباح و مشروع قابل ملاحظه است، جايز است، ولى هرگاه چيزى را كه منافع حلال دارد به كسى بفروشند كه آن را قطعاً در حرام مصرف مى كند (مثلاً انگور را به كارخانه شراب سازى بفروشند)، معامله¬ی آن حرام است.
حکم شرعی در مواقعی که منافع عمومی با حقوق فردی نظیر مالکیت، تعارض یابد چیست؟ آیا بر اساس احکام شرعی، همواره منافع عمومی بر منافع شخصی و فردی ارجحیت داده میشود؟
