در بعضى از بیماریها، مثل برخى عفونت‌های نه‌چندان مهم، پزشك جهت تسريع بهبودى بيمار، يا اطمينان از اينكه داروى تجويزى وى بسيار قوى است و در مورد خيلى از عفونت‌ها می‌تواند مؤثر باشد، يا به خاطر اينكه از هزينه درمان بيمار و مراجعات مكرّر وى بكاهد، اقدام به تجويز داروهايى می‌کند كه ضررهاى آن كاملاً شديد و به اثبات رسيده است و اين در حالى است كه شايد بتوان از طريق داروهاى ديگر، كه ضرر بسيار كمترى دارد، ولى ممكن است با عدم اطمينان كامل و هزينه زيادتر همراه باشد بيمار را معالجه نمود. با چنين فرضى، بهترين كار چيست؟ انتخاب راه سريع و پرخطر، يا راه کم‌خطر و احياناً دير اثر؟
اگر بدانيم يا احتمال دهيم كه یک بيمار در اثر بيمارى خاصی (مثل برخى سرطان‌ها) به‌زودی خواهد مرد، آيا مجازيم فقط براى افزايش طول عمر وى هرچند به مدّت كوتاه، روش‌های درمانى خطرناك و بسيار پر عارضه را، (مثل شیمی‌درمانی كه گاه عوارض آن شديدتر از بيمارى اولیه است) براى وى تجويز كنيم؟
چنانچه به تشخیص پزشکى قانونى اجراى حدّ یا قصاص عضو بر فرد بیمار یا شخص سالمى، که دچار ضعف شدید جسمانى است، باعث مرگ یا ابتلاى وى به بیمارى یا تشدید آن گردد، تکلیف چیست؟
عده اي از مومنين در سال گذشته فطريه خود را براي عمل جراحی يک فقير جمع کرده اند، ولی از آنجا که مقدار پول براي عمل کافي نبود و نیز اگر پول را به خود فقير مي دادند ممکن بود خرج کند؛ پول را در بانک گذاشتند تا با زکات فطره امسال، تأمین هزینه عمل جرّاحی فقیر گردد؛ با توجه به این مطلب، این کار چه حکمی دارد؟
با توجّه به اینکه تشخیص بسیارى از بیماریها یا اختلالات به وسیله آزمایش امکان پذیر است، و از طرفى امکان اشتباه در آزمایشگاه و تفسیر آزمایشها همیشه وجود دارد، در صورت اشتباه آزمایشگاه و در نتیجه معالجه اشتباه پزشک، مسئول خسارات و عوارض احتمالى کیست؟
طبق مقرّرات دولتى، پزشك و بيمارستان مكلّف به پذيرش و درمان مصدوم مىباشند. چنانچه پزشكى قبل از اتمام درمان مصدوم، وى را (با وجود آن كه مىدانسته نياز به مراقبتهاى ويژه دارد) از بيمارستان مرخّص كند، و مصدوم طبق نظر پزشكى قانونى در اثر بالا رفتن قند خون، و خونريزى داخلى، چند روز پس از ترخيص فوت كند، آيا پزشك يا بيمارستان در فرض سؤال ضامن پرداخت ديه هستند؟
در برخى بيماري ها بر اساس روش معمول كه اجراى آن طبق علوم روز ضرورى است، يك يا چند دارو به كار برده مىشود در صورت عدم تأثير، از داروهاى ديگر استفاده مىشود. با توجّه به اينكه اين داروها از يك طرف در تمام افراد مؤثر نيست. يعنى ممكن است نسبت به شخصى درمانهاى اوّليّه، و نسبت شخص ديگرى درمانهاى آخر مؤثّر باشد. و از سوى ديگر، هر يك از داروها داراى عواض خاصى هستند، آيا پزشك معالج- كه در حقيقت داروهاى مختلف را به ترتيب در مورد بيمار آزمايش مىكند- در قبال هزينه اضافه يا عوارض داروها مسئول است؟
آیا جواب منفى خانم بیمار در مورد پرسش پزشک از حاملگى وى، چه خود بداند باردار است و به هر علّتى نگوید، و چه نداند که باردار است، از پزشک معالج در قبال عوارض احتمالى رفع مسئولیّت مى کند؟
اگر بیمارى به طبیبى مراجعه کند و طبیب براى او نسخه اى بنویسد ولی بعد از گذشت مدتی مریضی بیمار به هر علتی مداوا نگردد آیا طبیب در مقابل بیمار که از درمان نتیجه اى نگرفته، ضامن است؟
شخصی است که دستهایش بى اراده تکان مى خورد. هنگام مسح سر، یا پا، قبل از آن که بخواهد مسح کند دستش بى اختیار به سر، یا پا کشیده مى شود; آیا مى تواند روى همان خیسى سر یا پا مسح نماید، یا باید محلّ مسح را خشک کند؟
با توجّه به اینکه براى ما بیماران حضور در نماز جمعه امکان ندارد، آیا مى توانیم نماز ظهر جمعه را اوّل وقت بجا آوریم، یا باید تا پایان وقت نماز جمعه صبر کنیم؟
بيماران بيمارستان ها كه دچار شكستگى يا امثال آن شده اند در حالى كه بدن آن ها آلوده يا حتى نجس بوده و نمى توانستند آن را پاك كنند و فقط با تيمم نماز خوانده اند آيا باید نماز را اعاده کنند؟
فردى هستم قطع نخاع، که دستهایم بى اراده تکان مى خورد. هنگام مسح سر، یا پا، قبل از آن که بخواهم مسح کنم دستم بى اختیار به سر، یا پایم کشیده مى شود; آیا مى توانم روى همان خیسى سر یا پا مسح نمایم، یا باید محلّ مسح را خشک کنم؟
