آیا یک مجتهد می‌تواند احکام صریح قرآن را تغییر دهد (با توجه به اجتهاد خود نظر دهد که این آیه در زمان کنونی با زمان پیامبر (ص) فرق می‌کند و نظر جدیدی بدهد، به‌طور مثال در مورد مقدار دیه زن و مرد که در متن صریح قرآن آمده است با توجه به شرایط کنونی مقدار آن را تغییر داد)؟
آیا شخصی در کشور دیگر که در آن کشور قوانین اسلامی رعایت نمی‌شود مثلاً ترکیه زندگی می‌کند و به ولایت مطلقه فقیه اعتقاد دارد 1-آیا از قوانین کشور ترکیه باید تبعیت بکند یا ولایت‌فقیه؟ 2- آیا دایره ولایت‌فقیه مختص به کشور ایران است؟
اگر در یک منطقه دورافتاده، اوامر و نواهى اسلام به‌طور کامل اجرا نشود و مسائل رفاهى و حقوق مستضعفان و افراد بی‌نوا پایمال شود و هیچ نظم مذهبى وجود نداشته باشد، آیا در چنین جایى می‌توان هیئتى تشکیل داد تا ضمن مراعات قواعد و ضوابط، حتّى از مخلّین نظم عمومى جریمه بگیرد و آن را صرف در تنظیم امور عمومی‌کند و در صورت نیاز، متخلفین را تهدید و با آن‌ها برخورد کند؟
چندى پيش سمينارى در قم در مورد پول، اقتصاد و اسلام برگزار گرديد. بحث در مورد پول كاغذى و پول با ارزش (طلا و نقره و...) بود كه پول كاغذى به عنوان ارزش قدرت خريد مردم تلقّى شد و اظهار نمودند كه دولت نمى تواند با كاهش ارزش پول موجب كاهش سرمايه مردم گردد و بعضى نتيجه هاى مختلفى گرفتند از جمله اين كه:
الف) سودى كه بانكها به پس اندازها مى دهد، چون موجب جبران كمى از كاهش ارزش پول است، كه به وسيله دولت ايجاد مى شود، ربا نيست.
ب) به اين سود كه بانك مى دهد، چون موجب جبران كمى از كاهش ارزش پول نزد مردم مى گردد، خمس تعلّق نمى گيرد.
نظر حضرتعالى در دو مورد فوق چيست؟
آیا می‌توان در مورد مسائلی که در متن صریح قرآن آمده نظر داد؟ و آیا یک مجتهد می‌تواند با توجه به اجتهاد خود نظر دهد که این آیه به فرض در زمان کنونی با زمان پیامبر (ص) فرق می‌کند و نظر جدیدی بدهد؟ مثلاً در مورد مقدار دیه زن و مرد که در متن صریح قرآن آمده است با توجه به شرایط کنونی مقدار آن را تغییر داد؟
