قرارداد

حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی در دیدار با سفیر ترکیه

واقع مسأله این است که دشمنان ما نمی پسندند که ما مستقل باشیم. می‌خواهند همه وابسته به آن ها باشند و این در واقع یک روحیه قلدری است که در زورمندان است و تابع هیچ قانونی هم نیستند؛ نه قوانین بین الملل و نه قوانین انسانی. آنچه منافعشان اقتضا کند، انجام می دهند. دیدیم که همه قوانین را زیر پا گذاشتند. وقتی کسی قرارداد می بندد یک طرفه خارج شدن معنا ندارد

صحت قرارداد پرداخت تمام ضرر یا قسمت بیشتر آن توسط یک نفر

آیا می‌توانند قرار بگذارند تا تمام ضرر يا قسمت بيشتر آن را يكى بدهد؟

عدم صحت قرارداد تعلق تمام منافع به یک نفر

آیا در قرارداد شرکت می‌توانند قرار بگذارند که تمام منافع را يك نفر ببرد؟

اکتفا به قرارداد لفظی در پرداخت وام

در پرداخت وام به صورت عقود اسلامى (به غیر از قرض الحسنه) قرارداد کتبى منعقد مى شود اگر قرارداد کتبى منعقد نشود، و به قرارداد لفظى قناعت شود، کافى است؟

تعیین نوع کالا در وام جهیزیه

این صندوق در جهت افزایش و تنوّع ارائه خدمات خود در قالب فروش اقساطى، اقدام به پرداخت وام جهت خرید جهیزیّه مى نماید. آیا هنگام عقد قرارداد و پرداخت وام باید نوع کالا و مبلغ آن دقیقاً مشخّص و محرز گردد، یا صرف بیان خرید جهیزیّه بدون ذکر نام کالا کافى است؟

اجبار زارعان به عقد قراردادهایی به‌منظور سلب حق ارتفاع از آنان

همان‌گونه كه مستحضريد بر اساس مادّه يك قانون توزيع عادلانه آب مصوّب 16/12/1361 مجلس شوراى اسلامى، آب‌های جارى در رودها از مشتركات بوده و در اختيار حكومت اسلامى است. با توجّه به مادّه مذكور به سؤال زير پاسخ دهيد: زارعين در طول دو سه نسل بر روی زمين كشاورزى زراعت می‌کنند. عملاً ازنظر عرفى داراى حق ارتفاق (حقّ نسق و حقّابه) هستند. مالك از مدّتى قبل (حدود 30 سال) براى سلب اين حق از زارعان، آنها را مجبور به عقد قراردادهاى كوتاه مدّت (6 ساله) كرده است. زارعان بدون آن‌که بدانند اين قرارداد مكتوب، چه عواقبى دارد آن را امضا کرده‌اند. حال مالك ادّعا می‌کند بعد از پايان قرارداد، آنها هیچ‌گونه حقّى (حق نسق وحقّابه) ندارند. لطفاً بفرماييد: آيا با اين حيله حقّ زارعان از بين می‌رود؟

حق کشاورز نسبت به زمینی که مدت طولانی روی آن کارکرده

کشاورزى هستم که حدود چهل سال است به‌صورت ارباب و رعیتی روى زمین مالک، کشاورزى نموده‌ام; اکنون مالک قصد گرفتن زمین را از این‌جانب دارد. آیا حقیر به‌عنوان زارعى که حدود چهل سال روى زمین او کارکرده و زمین او را حفظ کرده و هرسال مبلغى را به‌عنوان حقّ ارباب به او پرداخت‌نموده‌ام، حقّى دارم؟

چگونگى فسخ قرارداد مساقات

چگونه می‌توان قرارداد مساقات را فسخ کرد؟

سپرده گذاری بدون قرارداد

شخصى علم و اطّلاع دارد که بانک به سپرده ها مبلغى بهره مى دهد، به این منظور پولى به بانک مى سپارد، ولى هیچ گونه قرارداد لفظى یا کتبى نمى بندد، آیا بهره مذکور حرام است؟

چگونگی اجرای حواله

قرارداد حواله به چه صورت انجام می‌گردد؟

محقق شدن مورد قرارداد جعاله توسط چند نفر

اگر اقدام و عمل چند نفر منتهی و منجر به تحقق موردقرارداد جعاله بشود، کیفیت پرداخت عوض و اجرت چگونه است؟ آیا اساساً اجرت تعلق می‌گیرد یا نه؟ آیا فرقی بین جعاله خاص و عام در این مورد می‌باشد؟

کیفیت انعقاد قرارداد رهن

آیا برای ایجاد رهن نیازی به الفاظ خاص یا همان صیغه می‌باشد یا بدون الفاظ نیز رهن منعقد می‌شود؟

عدم تنافی شرط عدم اجاره مجدد عین مستأجره با ملکیت منافع

اگر موجر با مستأجر شرط کرده باشد که نمی‌تواند عین مستاجره را اجاره دهد و با توجه به اینکه مستأجر مالک منافع شده آیا این شرط لطمه به مالکیت خصوصی نمی‌زند؟

افزایش مال‌الاجاره در قرارداد سرقفلی

مغازه‌ای را سرقفلى کرده‌ام، اجاره‌اش 300 تومان بوده است، بعد از پنج سال مالک گفت اجاره‌اش کم است، 400 تومان نمودیم، بعد از پنج سال دیگر مبلغ اجاره را پانصد تومان نمودیم، حال بعد از پنج سال سوّم می‌گوید: «باید ماهى هزار تومان بدهید»، درصورتی‌که قانون می‌گوید هر سه سال 20 درصد اضافه شود و یا اینکه کارشناس قیمت را تشخّص کند; ولى او نه به 20 درصد قانع می‌شود و نه کارشناس می‌آورد، آیا این مبلغ براى ایشان مباح است؟

طریقه اجرای قرارداد ضمان

آیا برای ضامن شدن نیاز به اجرای صیغه خاصی می‌باشد

اجرت عملی که مطابق قرارداد انجام‌نشده

هرگاه شخصى با دیگرى قراردادى شفاهى به شرح زیر منعقد سازد: «این تحقیق را انجام بده، ساعتى 150 تومان می‌پردازم و منظور از تحقیق، بازنویسى مطالب، دسته‌بندی، طبقه‌بندی جدید، با تکمیل و اصلاحات است.» طرفین می‌پذیرند که جهت رفع ابهامات، مرتّب جلسه بگذارند. محقق پس از چند ماه کار، لیست کارى بیش از هزار ساعت ارائه می‌دهد، درحالی‌که سفارش‌دهنده کار مدّعى است، کار آن‌طور که او خواسته صورت نگرفته و قرارداد به‌صورت کامل اجرانشده است. لطفاً بفرمایید: 1- کارفرما چقدر بدهکار است؟ 2- حقوق معنوى کار در قرارداد ذکر نشده است. آیا نام محقق به‌عنوان همکار باید همراه بانام صاحب اثر نوشته شود؟

عدم استحقاق اجرت در صورت عمل نکردن به قرارداد

چنانچه اجیر، مطابق قرارداد عمل نکند آیا مستحق اجرت خواهد بود؟ مثلاً اگر رنگرز قرار بگذارد كه مثلاً پارچه را فلان طور رنگ كند چنانچه طور ديگرى رنگ كند، آیا حق مطالبه مزد دارد؟

دادخواست مطالبه حقوق اضافه پس از انعقاد قرارداد

شخصى جهت کار، به یک کارگاه تولیدى مراجعه و تقاضاى کار می‌کند. کارفرما شرایطى را تعیین و حقوق و مزایایى را مشخص کرده و مدّت یک هفته هم مهلت می‌دهد که کارگر راجع به شرایط و حقوق و مزایا، مشورت و تحقیق بنماید. کارگر پس از مشورت، شرایط را قبول و به کار مشغول می‌شود و طبق قرارداد حقوق می‌گیرد، پس از گذشت یک سال قرارداد به اتمام می‌رسد و کارفرما می‌خواهد تسویه‌حساب کند; ولى کارگر به اداره کار مراجعه و شکایت می‌نماید که حقوق من در مدّت یک سال کم بوده است، کارفرما هم اظهار می‌دارد که طبق قرارداد و توافق طرفین پرداخت کرده‌ام، ولى اداره کار می‌گوید: «کارفرما باید مبلغ 50 هزار تومان بابت کسرى حقوق و مزایا به کارگر پرداخت نماید؛ و این مبلغ اجبارى است». آیا گرفتن مبلغ مذکور جایز است؟

حکم قرارداد «نیم سود نامه «

در منطقه ما از قدیم الایّام رسم بر این بوده که صاحبان سرمایه چند رأس دام در اختیار فرد دیگرى قرار می‌دادند تا از آن‌ها نگهدارى کرده و در پایان سال هرچه خداوند کرامت فرماید «از نتاج و سایر عواید حاصله» بالمناصفه بین یکدیگر تقسیم نمایند، به این قرارداد عرفا «نیم سود نامه» می‌گویند. عرف متداول بر این امر بوده که هم‌زمان با انعقادِ قرارداد «نیم سود نامه» سرمایه (تعداد دام‌ها) تقویم می‌گردیده و پس از پایان مدّت نیز مجدداً دام‌ها تقویم می‌گردید و نخست اصل سرمایه به صاحب سرمایه مسترد و سپس مازاد بر سرمایه اولیه بین طرفین به نسبت مساوى تقسیم می‌گردید. با توجّه به مطالب بالا دو سؤال براى حقیر مطرح است: الف) قرارداد بالا را با کدام‌یک از عقود شرعى تطبیق نماییم؟ به‌عبارت‌دیگر مقررات کدام‌یک از عقود شرعیّه را حاکم بر روابط طرفین کنیم؟ ب) اگر در فرض مسئله سرمایه اولیه سهواً یا عمداً تقویم نگردیده باشد، قرارداد منعقده را صحیح می‌دانید؟

دریافت درصدی از فروش علاوه بر کرایه مغازه از مستأجر

دریافت درصدی از فروش به‌جای درصدی از سود علاوه بر اجاره‌ی مغازه توسط موجر چه حکمی دارد؟

شرط سود به نسبت کار در قرارداد شرکت

آیا می‌توانند در قرارداد شرکت شرط كنند كسى كه كار می‌کند بيشتر منفعت ببرد، يا به‌عکس شرط كنند كسى كه كار نمی‌کند يا كمتر كار می‌کند بيشتر منفعت ببرد (به خاطر ارفاق يا علّت ديگر)؟

حکم قرارداد شراکت در مزد

اگر چند نفر باهم قرارداد كنند كه در مزدى كه می‌گیرند شريك باشند، مثلاً چند نفر دلّال قرار بگذارند كه هرقدر درآمد پيدا كردند باهم قسمت كنند، آیا شراکتشان صحیح است؟

ادامه همکاری موجر و اجیر بدون تمدید قرارداد اولیه

در تاريخ 5/5/83 قراردادى كارى به مدّت 7 ماه فی‌مابین آقايان زید و عمرو منعقد گرديد كه در قبال فعالیت‌های آقاى زید در تجارتخانه و انبار متعلّق به آقاى عمرو، از درآمد خالص ساليانه 10 درصد به آقاى زید تعلّق يابد (در قرارداد توضيح داده‌شده كه در صورت تمايل همكارى ادامه خواهد داشت) كه در 7 ماه باقيمانده از سال 83 بر همين منوال عمل شد. در آغاز سال 84 آقاى زید دعوت به كار شد و قرارداد قبلى بدون تمديد مشمول سال 84 گرديد و نيز در آغاز سال 85 مجدداً آقاى زید دعوت به كار شد و در طول سال هيچ اشاره‌اى كتبى يا شفاهى نسبت به تمديد قرارداد نگرديد. آيا ازنظر شرعى و عرفى قرارداد منعقد اولیه شامل تعيين حق‌السهم سال 85 نيز است؟