لطفاً در صورت امکان فلسفه بیان احتیاط واجب از طرف مرجع تقلید را بیان نمایید، و بهعبارتدیگر در چه مواردی بهجای اینکه مرجع تقلید فتوای صریح بیان کند میتواند احتیاط واجب نماید و آیا در موارد متعددی که حضرتعالی میفرمایید ممکن است که وظیفه مکلف تفاوتی داشته باشد؟
اگر مقلد، در چندین مسئله که حکمشان احتیاط واجب است، در هرکدام به فتوای مرجع تقلیدی دیگر رجوع کند، آیا لازم است که هنگام اجرای آن احکام، یادش باشد به کدام مرجع رجوع کرده یا همینکه فتوای رجوع شده به آن در ذهنش باشد کافی است؟ مثلاً راجع به وجوب شرکت در نماز جمعه، لازم است همیشه بداند که به مقام معظم رهبری رجوع کرده یا اگر این را فراموش کند، ولی حکم در ذهنش باشد کافی است؟
با توجه به تعدد فتاوای مراجع معظم تقلید و مشکل شدن کار روحانیون کاروانها در تفهیم مردم، آیا معظم له اجازه میفرمایید که ماهم بهعنوان مسئول شرعی اعمال مردم احتیاطهای واجب را بیان نکرده و بهجای آنها فتوای مراجع مساوی و یا اعلم را بهصورت یکدست برای مردم بیان کنیم؟
مسأله 1442ـ هرگاه روزه روز معيّنى غير از ماه رمضان بر انسان واجب باشد (مثل اين که نذر کرده نيمه شعبان را روزه بگيرد) بنابر احتياط واجب نبايد در آن روز مسافرت کند، و اگر در سفر است چنانچه امکان دارد در جايي قصد توقّف ده روز کند و آن روز را روزه بگيرد.
مسأله 1334ـ در روزه واجبى که وقت آن معيّن نيست (مانند روزه قضا) اگر قصد کند يکى از مبطلات روزه را انجام دهد يا مردّد شود که به جا آورد يا نه، چنانچه به جا نياورد و پيش از ظهر دوباره نيّت کند روزه اش صحيح است و اگر روزه مستحبی باشد تا پیش از غروب آفتاب می تواند دوباره نیت کند.
مسأله 1333ـ هرگاه در ماه رمضان يا هر روزه واجب معيّن ديگر، از نيّت روزه برگردد، يا مردّد شود که روزه بگيرد يا نه، روزه اش باطل مى شود، همچنين اگر نيّت کند چيزى که روزه را باطل مى کند به جا آورد، مثلاً تصميم بر خوردن غذا بگيرد، روزه اش باطل مى شود، هرچند اصلاً غذا هم نخورد، مگر اين که در آن حال توجّه نداشته باشد که فلان عمل روزه را باطل مى کند.
مسأله 1332ـ يوم الشّک يعنى روزى که انسان شک دارد آخر ماه شعبان است يا اوّل ماه رمضان، روزه آن واجب نيست و اگر بخواهد روزه بگيرد بايد نيّت ماه شعبان کند، يا اگر روزه قضا به ذمه دارد نيّت قضا کند و چنانچه بعداً معلوم شود ماه رمضان بوده از رمضان حساب مى شود، ولى اگر در اثناء روز بفهمد بايد فوراً نيّت خود را به روزه ماه رمضان برگرداند.
مسأله 1331ـ هرگاه کافرى در ماه رمضان پيش از ظهر مسلمان شود چنانچه تا آن وقت کارى که روزه را باطل مى کند انجام نداده، بنابر احتياط واجب روزه بگيرد و قضا هم ندارد، همچنين اگر مريض پيش از ظهر خوب شود و کارى که روزه را باطل مى کند انجام نداده باشد بايد نيّت روزه کند و احتياطاً قضا هم نمايد، ولى اگر بعد از ظهر خوب شود روزه آن روز واجب نيست فقط بايد قضاى آن را به جا آورد.
مسأله 1330ـ هرگاه روزه واجب غير معيّن بر ذمّه دارد (مانند روزه قضاى ماه رمضان يا روزه کفّاره) وقت نيّت آن تا ظهر باقى است، يعنى چنانچه چيزى که روزه را باطل مى کند انجام نداده باشد وقبل از ظهر نيّت کند روزه او صحيح است.
مسأله 1329ـ اگر غير از روزه ماه مبارک روزه ديگرى بر انسان واجب باشد، مثلاً نذر کرده که روز معيّنى را روزه بگيرد، چنانچه عمداً تا اذان صبح نيّت نکند روزه اش باطل است، ولى اگر يادش برود و پيش از ظهر يادش بيايد مى تواند نيّت کند.
مسأله 1319ـ نيّت وقت معيّنى ندارد، بلکه هر موقعى تا قبل از اذان صبح نيّت کند کافى است و همين که براى خوردن سحرى برمى خيزد و اگر از او سؤال شود منظورت چيست؟ بگويد: «قصد روزه دارم» کافى است.
مسأله 1318ـ کافى است که در هر شب از ماه مبارک رمضان براى روزه فردا نيّت کند، ولى بهتر است که در شب اوّل ماه، علاوه براين، نيّت روزه همه ماه را نيز بنمايد.
مسأله 1317ـ بايد احتياطاً کمى قبل از اذان صبح و کمى هم بعد از مغرب، از انجام اين کارها خوددارى کند تا يقين حاصل کند که تمام اين مدّت را روزه داشته است.
مسأله 1692ـ زکات فطره بر تمام کسانى که قبل از غروب شب عيد فطر بالغ و عاقل و غنى باشند واجب است، يعنى بايد براى خودش و کسانى که نانخور او هستند، هر نفر به اندازه يک صاع (تقريباً سه کيلو) از آنچه غذاى نوع مردم آن محل است، اعم از گندم و جو يا خرما يا برنج يا ذرّت و مانند اينها به مستحق بدهد و اگر پول يکى از اينها را بدهد کافى است.