عدم وجود مانع در اعضای وضو

مسأله 316ـ شرط دوازدهم آن است که مانعى از رسيدن آب نباشد و هرگاه مى داند چيزى به اعضاى وضو چسبيده، ولى شک دارد که آيا مانع رسيدن آب هست يا نه بايد آن را برطرف کند.

شخصی که آب برای او ضرر دارد

مسأله 313ـ شرط يازدهم آن است که استعمال آب براى او مانعى نداشته باشد، بنابر اين اگر خوف ضرر دارد، يا مى ترسد اگر آب را به مصرف وضو برساند تشنه بماند، بايد تيمّم کند.

وضو گرفتن از آب صحن حرمي که قبلاً قبرستان بوده

مسأله 295ـ اگر در صحن يکي از امامان(عليهم السلام) يا امام زادگان که سابقا قبرستان بوده حوض يا نهري بسازند، چنانچه انسان نداند که زمين صحن را مخصوص قبرستان وقف کرده اند، وضو گرفتن از آن حوض يا نهر اشکال ندارد.

آگاهي از عدم ملکيت آب بعد از وضو

مسأله 293ـ اگر گمان مى کرد آب از خود اوست و بعد از وضو معلوم شد مال ديگرى است،وضوى او صحيح است و بايد قيمت آن را به صاحبش بدهد.

وضو با آب غصبي که غصبي بودن آن را فراموش کرده

مسأله 292ـ هرگاه فراموش کند آب غصبى است و با آن وضو بگيرد وضويش صحيح است، مگر اين که خودش آب را غصب کرده باشد که در اين صورت اشکال دارد.

وضو گرفتن ميهمان محصلين از آب مدرسه

مسأله 290ـ هرگاه کسى محصّل مدرسه اى نيست ولى ميهمان محصّلين است، وضو گرفتن او در آن مدرسه اشکال ندارد، به شرط اين که پذيرفتن چنان ميهمانى برخلاف شرايط وقف نباشد، همچنين در مورد کسى که ميهمان مسافران مسافرخانه و يا ساکنان تيمچه ها است.

وضو با آب مسجد، حسينيه و مسافر خانه

مسأله 289ـ کسى که نمى خواهد در مسجد يا حسينيه اى نماز بخواند اگر نمى داند آب آن وقف عموم است يا فقط براى کسانى است که در آنجا نماز مى خوانند، نمى تواند آنجا وضو بگيرد، همچنين وضو گرفتن از آب تيمچه ها و مسافرخانه ها براى کسانى که ساکن آنجا نيستند، مگر اين که از عمل افراد متديّن بفهمد که وقف آن، عام است.

وضو با آب مدارس وقفي

مسأله 288ـ وضو گرفتن از آب مدارس علوم دينى که نمى داند آب آن را براى همه مردم وقف کرده اند يا فقط براى طلاب همان مدرسه، اشکال دارد، مگر در صورتى که معمولاً مردم متديّن از آب آنجا وضو بگيرند بطورى که نشانه عمومى بودن وقف باشد.

وضو با آبي که صاحب آن قبلا اجازه آن را داده

مسأله 287ـ اگر صاحب آب قبلاً اجازه داده و انسان نمى داند از اجازه اش برگشته يا نه، وضوى او صحيح است.

مباح بودن آب و فضاى وضو

مسأله 286ـ شرط سوم: آن که آب وضو و فضايى که در آن وضو مى گيرد و جايى که آب وضو در آن مى ريزد و ظرف آن بنابر احتياط واجب مباح باشد، بنابر اين وضو با آب غصبى يا آبى که معلوم نيست صاحبش راضى باشد، اشکال دارد.

پاک و مطلق بودن آب

مسأله 284ـ شرايط وضو دوازده چيز است: شرط اوّل: پاک بودن آب وضو. شرط دوم: اين که مطلق باشد، بنابراين وضو با آب نجس يا مضاف باطل است، اگرچه نداند يا فراموش کرده باشد و اگر نمازى با آن خوانده بايد اعاده کند.

رساندن آب به پوست صورت

مسأله 260ـ کسانى که محاسن دارند، چنانچه پوست صورت از لاى موها پيدا باشد بايد آب را به پوست برسانند و اگر پيدا نباشد شستن روى مو کافى است و رسانيدن آب به زير آن لازم نيست.

آب باقي مانده در لباس بعد از شستن با آب قليل

مسأله 232ـ هرگاه لباس و مانند آن را با آب قليل آب بکشند و به اندازه معمول فشار دهند تا آب از آن خارج شود،آبى که درآن باقى مى ماند، پاک است.

شستن محل غائط با آب بهتر است

مسأله 72ـ در مواردى که مى توان مخرج غائط را با غير آب تميز کرد، شستن با آب بهتر است.

شک در نجاست آبي که قبلاً پاک بوده

مسأله 60ـ آبي که قبلاً پاک بوده شک داريم نجس شده يا نه، پاک است و آبي که قبلاً نجس بوده شک داريم پاک شده يا نه نجس است.

باريدن باران بر حوضي که آب آن نجس است

مسأله 48ـ هرگاه باران بر حوضى که آب آن نجس است ببارد و با آن مخلوط گردد پاک مى شود.

شستن اشياء نجس با آب شير

مسأله 195ـ شيرى که متّصل به کر مى باشد آبى که از آن مى ريزد حکم آب کر و جارى را دارد، بنابر اين هر چيز نجسى را با آن بشويند همين که عين نجاست برطرف شد، پاک مى شود.

شرط پاک کنندگی آب

مسأله 169ـ آب پاک و مطلق هرچيز نجسى را پاک مى کند، به شرط اين که هنگامى که چيز نجس را با آن مى شويند آب مضاف نشود و بو يا رنگ يا طعم نجاست به خود نگيرد و با آب کشيدن عين نجاست برطرف شود، مثلاً اگر خون در آن است آنقدر بشويند که خون برطرف گردد، البته در آب قليل شرايط ديگرى نيز هست، که بعداً اشاره مى شود.

ذرات کوچکي که تنها با آب پاک مي شوند

مسأله 205ـ ذرّات کوچکى از نجاست که جز با آب، پاک نمى شود هرگاه در کف پا يا ته کفش باقى بماند ضررى ندارد، همچنين باقى ماندن بو و رنگ.

تطهير مخرج بول با غير آب

مسأله 73ـ مخرج بول با غير آب پاك نمى شود و تطهیر با شیلنگ های متّصل به آب لوله کشی که در حکم جاری است و همچنین آب قلیل، يك مرتبه كافى است؛ هر چند بهتر است با آب قلیل دوبار باشد.

مستحبّات نوشيدن آب

مسأله 62ـ مستحبّ است آب نوشيدنى کاملاً تميز بوده باشد، خوردن آبهاى آلوده که موجب بيمارى مى گردد حرام است، آبهاى شست و شو نيز شايسته است تميز باشد از آبهاى متعفّن و آلوده تا آنجا که ممکن است، بايد پرهيز شود.

آبي که در اثر مجاورت با عين نجاست تغيير کرده

مسأله 58ـ هرگاه آبى بر اثر مجاورت و نزديکى با عين نجس بوى نجس بگيرد پاک است، مگر اين که عين نجس به آن برسد، درعين حال اجتناب از آن بهتر است.

حکم آبي که معلوم نيست از اقسام کدام يک از آبهاست

مسأله 57ـ آبى که معلوم نيست مطلق است يا مضاف و حالت سابقه آن هم معلوم نيست چيزى را پاک نمى کند، وضو و غسل هم با آن باطل است، امّا اگر چيز نجسى به آن رسد نجس نمى شود.

شک در مضاف شدن آبي که قبلاً مطلق بوده

مسأله 56ـ هرگاه آبى مطلق بوده، شک کنيم مضاف شده يا نه ـ مانند سيلابهايى که نمى دانيم به آن آب مى گويند يا نه ـ حکم آب مطلق را دارد، يعنى مى توان چيزهاى نجس را با آن شست و وضو گرفت و غسل کرد، امّا بعکس اگر آبى مضاف بوده، شک داريم مطلق شده، حکم آب مضاف را دارد.

ملاقات آب مضاف با شىء نجس

مسأله 54ـ هرگاه آب مضاف با چيز نجسى ملاقات کند نجس مى شود، مگر در سه صورت: اوّل اين که از بالا به پايين بريزد، مثلاً گلاب را از گلابدان روى دست نجسى بريزيم، گلابهايى که در گلابدان است نجس نمى شود. دوم اين که مانند فوّاره با فشار از پايين به بالا رود، در اين صورت نيز تنها آن قسمت که با نجس ملاقات کرده نجس مى شود. سوم آن که بقدرى زياد باشد که بگويند نجاست به آن سرايت نکرده، مثل اين که استخر بزرگى از آب مضاف باشد و نجس در گوشه اى از آن بيفتد يا لوله طولانى از نفت باشد و نجس با يک طرف آن ملاقات کند، در اين گونه موارد، بقيّه نجس نمى شود.

نجس شدن آب چاه

مسأله 52ـ هرگاه آب چاه بر اثر ريختن عين نجس در آن بو يا رنگ يا طعم نجاست گيرد و بعداً اين تغيير، خود به خود از بين برود آب چاه پاک نمى شود، مگر اين که آبهاى تازه اى از آن بجوشد و با آن مخلوط گردد.

آب چاههاى عميق

مسأله 51ـ چاههاى عميق و نيمه عميق و معمولى که آب آن با موتور و تلمبه کشيده مى شود هرگاه آبى که از آن کشيده اند، به مقدار کر باشد پاک کننده است و اگر کمتر از کر باشد مادام که آب جريان مستمر دارد حکم آب چاه را دارد و با ملاقات نجاست نجس نمى شود.

حکم آب چاه و شرایط پاک کنندگی آن

مسأله 49ـ آب چاه پاک و پاک کننده است، هرچند کمتر از کر باشد و اگرچيز نجسى که عين نجاست در آن نيست با آن شسته شود پاک مى گردد، مگر اين که به واسطه رسيدن عين نجس، بو يا رنگ ويا طعم نجس به خود بگيرد.

جمع شدن آب باران در محلي که به باران متصل است

مسأله 46ـ هرگاه آب باران در جايى جمع شود و متّصل به باران باشد، حکم آب باران را دارد و هرچيز نجسى را پاک مى کند هرچند کمتر از کر باشد.

آب باراني که با عين نجاست برخورد کرده

مسأله 44ـ هرگاه روى زمين يا پشت بام عين نجس باشد و باران روى آن ببارد احتياط واجب اجتناب است، امّا آن مقدار که روى نجس نباريده پاک است و اگر باهم مخلوط شود و از ناودان جارى گردد آن هم پاک است.