اگر انسان برای حفظ جان یا آبروی خود یا مسلمانی و همچنین مالی که نگهداریاش واجب است مجبور به قسم دروغ به بیزاری و براعت از خداوند و دین اسلام که درهرصورت حرام است باشد آیا در اینگونه موارد اینگونه قسم خوردن واجب است؟ آیا قسم خوردن دروغ برای حفظ آبرو و جان فقط مؤمن موردی ندارد یا برای همه انسانها مجاز است؟
چندین سال پیش یک شهادت دروغ داده و قاتلی که خانواده مقتول خواستار اعدام او بودند را از اعدام تبرئه کردم البته او در حکم مفسد فی الارض نبود و در دعوا طرف کشته شده بود، و خود قاتل دیه مقتول را هم پرداخت کرد، امروز میخواهم توبه کنم آیا لازم است بروم و واقعیت را بگویم و حلالیت بطلبم؟ از طرفی ممکن است با گفتن واقعیت مفسده ای درست شود و از طرفی حق قصاص از آنها سلب شده، برای توبه باید چه کنم؟
اگر شخصی ببیند دوست او مرتکب گناه می شود، آیا می تواند با دورغ مثلا با گفتن این که خواب دیدم شما مبتلا به آتش و مانند آن شده اید، او را از انجام گناه بازدارد؟چه منحصر و چه غیر منحصر به این راه؟مصداق دروغ مصلحتی است؟
اینجانب در بازار کار میکنم , اخیرا یک مقدار جنس از تهران خریدم, بین راه تهران به مقصد , پلیس جلوی ماشین را گرفت و به اتهام قاچاق کالا اجناس و ماشین را توقیف کرد و من را به تعزیرات معرفی کرد , و تعزیرات هم به من گفت اگر مقدار بار از 10 میلیون به بالا باشد حتما باید ماشین هم توقیف شود , از ان طرف به تعداد هر روز توقیف ماشین باید به راننده پول بدهم و این خیلی برایم مشکل هست , از طرفی باید به مقدار قیمت اجناس و ماشین وثیقه بگذارم تا وقتی که این پروسه تمام شود و تبرئه شوم و درحالی که این مقدار پول را هم ندارم که وثیقه بگذارم . ایا میتوانم مقدار ارزش اجناس را 10 میلیون اعلام کنم که هم ماشین ازاد شود و هم من وثیقه کمتری بگذارم ؟
من قبل از ازدواجم با يکى ديگر نامزد بودم ولى خانوادها مانع ازدواج شدند اما من زن بودم ولی به هيچکس نگفتم چون ميترسيدم تا اينکه باکسى که دارم زندگى ميکنم آشنا شدم ولى هيچى به او نگفتم تا اينکه نامزد شديم فريبش دادم گفتم کار خودت است و حالا زندگى خوبى دارم دوتا دختر دارم، آیا با توجه به این دروغ و تدلیس عقدمان صحیح است و می توانم مهریه بگیرم؟
اگر انسان در شهری مشغول تحصیل باشد و بهدروغ چیزی بگوید و مرخصی بگیرد برود به وطن خود، در این صورت که باکار حرام مرخصی گرفته نمازش رو باید قصر بخواند یا کامل؟
میدانیم که امیرالمؤمنین در زمان خلافتشان فدک را پس نگرفت؛ حال اگر شخص روزهدار بگوید که امام فدک را نخواست، آیا این گفتارش دروغ بستن به امام محسوب میشود و روزهاش اشکال دارد؟
امام راحل(قدس سره) مى فرمودند: «گاه مى توان براى حفظ نظام، برخى از واجبات را نیز ترک کرد.» آیا این موضوع در خبر هم صادق است؟ آیا خبرنگار نیز مى تواند براى حفظ نظام به دروغ متوسّل شود؟
بسیارى از سخنرانیها، بیانیهها، مصاحبهها و مانند آن داراى متونى طولانى است; درحالیکه خبرنگار مجبور به خلاصه کردن آن است. در خلاصه گیرى، امکان فاصله گرفتن از مضمون و احیاناً القاى یک مفهوم دیگر وجود دارد. آیا این کار نیز خیانتدرامانت محسوب میشود؟
گفتن دروغ هاى تبلیغاتى براى مصرف کالا، در دو صورت زیر چه حکمى دارد؟
1ـ دروغ هاى واضحى که همه از دروغ بودن آن آگاهند.
2ـ دروغ هایى که غیر از افراد خبره کسى از آن آگاهى ندارد.
با توجه به این که عده ای در پرسشنامه های اعلام وضعیت اقتصادی جهت اخذ یارانه های مصوب، متوسل به دروغ شده و آمار غلط و خلاف واقع ارائه کرده اند؛ مبالغ مأخوذه توسط آن ها چه حکمی دارد؟
دروغ گفتن در موار ذیل چه حکمی دارد؟
الف) براى حفظ جان مسلمان؟
ب) برای حفظ جان کافر ذمّی؟
ج) در جایى که انسان مى تواند با دروغ گفتن و به خطر انداختن جان خود و یا شخص دیگر، موجب نجات جان چند مسلمان بشود؟ ضمنا در این صورت با به خطر افتادن جان شخص دیگر و تلف شدن او، دیه به عهده کیست؟
این جانب مدّتى است که در یکى از باجه هاى مخابرات مشغول به کار هستم. کارفرمایم معتقد است که از نرخ هاى مخابرات بیشتر باید گرفت. ضمنا کار دیگرى که انجام مى دهیم، خدمات فورى است؛ مثلا کارهایى از قبیل خلافى ماشینها باید زود گرفته شود، ولى به دلایلى زود انجام نمى شود. وى مى گوید: «ارباب رجوع را با دروغ بفرست تا بروند» حال اگر من دروغ بگویم، گناه کرده، و به خلق خدا نیز ظلم نموده ام، و اگر راستش را بگویم، ارباب رجوع با من درگیر شده، کارم را هم از دست مى دهم. و مشکل دیگر این است که اگر کسى تلفن بزند و مبلغ آن 27 تومان شود، به خاطر نبودن پول خُرد، مجبور هستم 30 تومان بگیرم؛ با توجه به این مطلب وظیفه کارگر چیست؟
امام راحل(قدس سره) مى فرمودند: «گاه مى توان براى حفظ نظام، برخى از واجبات را نیز ترک کرد.» آیا این موضوع در خبر هم صادق است؟ آیا خبرنگار نیز مى تواند براى حفظ نظام به دروغ متوسّل شود؟