مسأله 1184ـ مسافرى که اجمالاً مى داند بايد نماز را شکسته بخواند اگر بعضى از جزئيّات آن را نداند (مثلاً نداند که شرط اين مسأله سفر هشت فرسخى است) چنانچه تمام بخواند احتياط آن است که بطور شکسته اعاده کند.
مسأله 1183ـ کسى که مى داند مسافر است و نماز را بايد شکسته بخواند اگر عمداً تمام بخواند باطل است، همچنين اگر فراموش کند که نماز مسافر شکسته است و تمام بخواند بايد اعاده کند و نيز اگر حکم نماز مسافر را مى دانست امّا توجّه نداشت که در حال سفر است و نمازش را تمام بخواند، امّا اگر اصلاً اين حکم را نمى دانست که وظيفه مسافر نماز شکسته است و هنوز اين مسأله را نشنيده بود اگر به جاى نماز شکسته نماز را تمام بخواند نمازش صحيح است.
مسأله 1182ـ در چهار محل مسافر مخيّر است نماز را تمام يا شكسته بخواند: «شهر مكّه»، «شهر مدينه» (در اين دو شهر تفاوتى بين شهر قديم و جديد نيست)، «مسجد كوفه» و «حرم حضرت سيّد الشّهداء(عليه السلام)» و منظور از حرم، قسمت زیر گنبد و رواقها است. البته افضل در اين موارد، نماز تمام است.
مسأله 1177ـ مسافرى که قصد کرده ده روز در جايى توقّف کند، چنانچه بعد از گذشتن ده روز يا بعد از خواندن يک نماز چهار رکعتى به جايى که کمتر از چهار فرسخ است برود و به محلّ اقامه خود بازگردد، بايد نماز را تمام بخواند و هرگاه بخواهد از محلّ اقامت به جاى ديگرى برود که کمتر از هشت فرسخ است و در محلّ دوم ده روز بماند بايد نماز خود را در مسير راه و در جاى دوم تمام بخواند، امّا اگر هشت فرسخ يا بيشتر باشد در مسير راه شکسته مى خواند و در محلّ دوم که قصد اقامه کرده تمام مى خواند.
مسأله 1174ـ هرگاه مسافر به نيّت نماز شکسته مشغول نماز شود و در بين نماز تصميم بگيرد ده روز يا بيشتر در آنجا بماند بايد نماز را چهار رکعتى تمام کند و اگر بعکس قصد ده روز کرده بوده و مشغول نماز چهار رکعتى شده بود ولى در وسط نماز از قصد خود برگشت، چنانچه مشغول رکعت سوم نشده بايد نماز را دو رکعتى تمام کند و بقيّه نمازها را نيز شکسته بخواند و اگر به رکوع رکعت سوم رفته نمازش باطل است و تا وقتى که آنجاست بايد شکسته بخواند.
مسأله 1170ـ هرگاه مسافرى بداند مثلاً ده روز يا بيشتر به آخر ماه مانده و قصد کند که تا آخر ماه در محلّى بماند، بايد نماز را تمام بخواند، همچنين اگر نداند آن روز چندم ماه است و تا آخر ماه چقدر مانده، ولى قصدش اين است که به هر حال تا آخر ماه بماند، چنانچه در واقع تا آخر ماه ده روز يا بيشتر باشد، بايد نماز را تمام بخواند.
مسأله 1169ـ هرگاه مسافرى قصد ندارد ده روز در جايى توقف کند ولى قصدش اين است که مثلاً اگر رفيقش بيايد يا منزل خوبى پيدا کند ده روز بماند بايد نماز را شکسته بخواند.
مسأله 1166ـ مسافرى که قصد دارد ده روز در محلّى بماند مى تواند قصد کند در چند جا توقّف کند به شرط اين که فاصله آنها کم باشد (مثلاً يکى دو کيلومتر و يا بيشتر) بطورى که بگويند او مسافر نيست، همچنين هيچ تفاوتى ميان شهرهاى بزرگ و کوچک نيست يعنى «بلاد کبيره» و «صغيره» تفاوتى در احکام مسافر ندارد.
مسأله 1133ـ اگر مسافر به وطن خود وارد شود سفر او قطع مى گردد و همچنين اگر به محلّ اقامه ده روز برسد، حتّى اگر ترديد دارد که از وطنش بگذرد يا در جايى ده روز اقامه کند باز هم نماز او تمام است.
مسأله 1124ـ اگر ميان دو محلّى که فاصله آن کمتر از چهار فرسخ است چند مرتبه رفت و آمد کند نماز او شکسته نخواهد بود، هرچند روى هم رفته هشت فرسخ و بيشتر شود مگر اين که عرفاً به او مسافر بگويند و در اين صورت بنا بر احتياط هم نماز را تمام و هم شکسته بخواند.
مسأله 825ـ هرگاه نتواند مسجد را تطهير کند مثل اين که مسافر و در حال عبور باشد، يا احتياج به کمک دارد و پيدا نکند، احتياط واجب آن است که به ديگران که مى توانند تطهير کنند اطّلاع دهد.
مسأله 677ـ وقت مخصوص و مشترک که معنى آن در مسأله پيش گفته شد براى اشخاص فرق مى کند مثلاً براى مسافر در مورد نماز ظهر و عصر و عشا به اندازه دو رکعت است و براى حاضر به اندازه خواندن چهاررکعت.
مسأله 676ـ نماز مغرب و عشاء نيز هر کدام وقت مخصوص و وقت مشترکى دارند، وقت مخصوص نماز مغرب از اوّل مغرب است تا به اندازه سه رکعت و اگر کسى مسافر باشد و تمام نماز عشا را در اين وقت بخواند باطل است، هرچند از روى سهو باشد. و وقت مخصوص نماز عشا موقعى است که به اندازه خواندن نماز عشا به نصف شب باقى مانده باشد و اگر کسى عمداً تا اين موقع نماز مغرب را تأخير اندازد بايد اوّل نماز عشا را بخواند و بعد نماز مغرب را قضا کند و در ميان اين دو، وقت مشترک است، اگر کسى در اين وقت اشتباهاً نماز عشا را قبل از نماز مغرب بخواند و بعد از نماز متوجّه شود، نمازش صحيح است و بايد نماز مغرب را بعداً به جا آورد.
در بعضی از مناطق جهت بدرقه مسافر پشت سر آن آب می‌ریزند که زود برگردد آیا در روایات و سیره امامان علیهم‌السلام چنین کاری در آداب بدرقه کردن مسافر آمده است؟ یا اینکه این کارها جز دین نیست و از خرافات است؟
در صورتی که راننده تاکسی به خاطر کمربند نبستن مسافر جریمه بشود، آیا باید مسافر جریمه رو پرداخت کند؟
با توجه به اینکه راننده به مسافر هشدار نداده که کمربندش را ببندد؟
در مورد مسافری که جاهل به خصوصیات است و روزه می گیرد و بعد از وقت علم پیدا می کند، (فکر می کرده در وطن شوهر نماز و روزه تمام است) در استفتائی که از طریق سایت کرده ایم فرموده اید ((بنا به فتوا باید روزه هایش را قضا کند)) آیا نظر شما در عروه صحیح است یا باید روزه ها را قضا کند؟
در زمان دانشجویی بر اساس گفته‌های امام‌های جماعت و نوشته‌های نصب‌شده در نمازخانه دریافتم که اگر قصد 10 روز در محل تحصیل نداشته باشیم، به دلیل آنکه تابستان‌ها در محل تحصیل حضور نداریم، نمازمان شکسته است، اما اکنون فهمیده‌ام که فتوای شما به کامل بودن نماز است، آیا من بازهم مقصر هستم؟
کسی که بعدازظهر حرکت می‌کند و وقت افطار داخل هواپیما می‌باشد و افطار نمی‌کند و وقتی‌که به مقصد می‌رسد در مقصد هنوز وقت افطار نشده آیا باید روزه را ادامه دهد؟
ادامه نماز جماعت بعد از قطع اتصال در مکان‌هایی مانند حرم که اکثراً مسافران نیز در جماعت شرکت دارند و بعد از رکعت دوم سلام داده و نمازشان را تمام می‌کنند به جماعت صحیح است یا قهرا فرادا می‌شود و آیا اتصال مجدد بعد از اقتدای آنها قبل از رکوع رکعت سوم برقرار نمی‌شود؟
براى پرستارانى كه مأموریت دارند همراه بيمار به شهرستان‌های هم‌جوار سفر كنند، گاه اتفاق مىافتد كه در یک هفته ده بار اعزام می‌شوند و گاه ممكن است در یک هفته اصلاً اعزام نشوند، نماز و روزه چنين پرستارانى چه حكمى دارد؟
