مسأله 1381ـ هرگاه در ماه رمضان بعد از اذان صبح بيدار شود و ببيند محتلم شده روزه اش صحيح است، خواه بداند پيش از اذان محتلم شده، يا بعد از آن و يا شک داشته باشد.
مسأله 1378ـ هرگاه چنين کسى بخوابد و بيدار شود و بداند يا احتمال دهد که اگر دوباره بخوابد پيش از اذان صبح براى غسل کردن بيدار مى شود چنانچه بخوابد و بيدار نشود احتياطاً بايد روزه آن روز را قضا کند، هم چنين است اگر براى دفعه سوم بخوابد و بيدار نشود، ولى در هيچ يک از اينها کفّاره بر او واجب نمى شود.
مسأله 1377ـ کسى که در شب ماه رمضان جنب است و مى داند يا احتمال مى دهد که اگر بخوابد پيش از اذان صبح بيدار مى شود، چنانچه تصميم داشته باشد که بعد از بيدار شدن غسل کند و با اين تصميم بخوابد و تا اذان بيدار نشود روزه اش صحيح است، ولى اگر تصميم بر غسل نداشته باشد يا مردّد باشد که غسل بکند يا نه، در اين صورت اگر بيدار نشود روزه اش اشکال دارد.
مسأله 1376ـ کسى که در شب ماه رمضان جنب است و مى داند اگر بخوابد تا صبح بيدار نمى شود نبايد بخوابد و چنانچه بخوابد و بيدار نشود روزه اش اشکال دارد و بنابر احتياط واجب بايد قضا و کفّاره به جا آورد، امّا اگر احتمال دهد که بيدار مى شود، مى تواند بخوابد، و احتياط اين است که در دفعه دوم که بيدار شد نخوابد تا غسل کند.
مسأله 1374ـ کسي که در شب ماه رمضان وقت براي غسل ندارد اگر خود را جنب کند، چنانچه وقت برای تیمم داشته باشد و تیمم کرده است روزه اش صحیح است هر چند کاری بر خلاف احتیاط انجام داده است.
مسأله 1373ـ اگر جنب در ماه رمضان غسل را فراموش کند و بعد از یک یا چند روز یادش بیاید، بنابر احتیاط واجب باید روزه هر چند روزی را که یقین دارد جنب بوده قضا نماید، مثلًا اگر نمی داند سه روز جنب بوده یا چهار روز، بنابر احتیاط واجب باید سه روز را قضا کند و قضای روز چهارم احتیاط مستحب است.
مسأله 1371ـ اگر شخص جنب عمداً تا صبح غسل نکند بنابر احتياط واجب روزه اش باطل است ولى اگر توانايى برغسل ندارد يا وقت تنگ است تيمّم نمايد، امّا اگر از روى عمد نباشد روزه اش صحيح است و زنى که از حيض يا نفاس پاک شده و تا اذان صبح غسل نکرده در حکم کسى است که باقى بر جنابت مانده است.
مسأله 1370ـ اگر فراموش کند که روزه است و به نيّت غسل سر را زير آب کند روزه و غسل او هر دو صحيح است، ولى اگر بداند روزه واجب معيّن است و عمداً چنين کند بنابر احتياط واجب هم روزه را بايد قضا کند و هم غسل را دوباره انجام دهد.
مسأله 1369ـ اگر روزه دار بى اختيار در آب بيفتد، يا او را در آب بيندازند و سر او زير آب رود، يا فراموش کند که روزه است سر در آب فرو برد، روزه او باطل نمى شود، ولى اگر يادش بيايد بنابر احتياط واجب بايد فوراً سر را از آب بيرون آورد.
مسأله 1366ـ اگر نصف سر را يک دفعه و نصف ديگر را دفعه ديگر، در آب فرو برد، روزه اش صحيح است، ولى اگر تمام سر را زير آب ببرد امّا مقدارى از موها بيرون بماند روزه اش اشکال دارد.
مسأله 1365ـ روزه دار بنابر احتياط واجب تمام سر را عمداً در آب فرونبرد، حتّى اگر بقيّه بدن بيرون ازآب باشد، امّا اگر تمام بدن و قسمتى از سر زير آب برود ولى مقدارى از سر بيرون باشد روزه باطل نمى شود، فرو بردن سر در مايعاتى مانند گلاب و آبهاى مضاف ديگر حکم آب مطلق را دارد.
مسأله 1362ـ لازم است تمام افراد از كشيدن سيگار و استعمال هر گونه دخانيات در هر حال پرهيز كنند بعلاوه سبب باطل شدن روزه مى شود بنابر احتياط واجب و نيز احتياط واجب آن است كه روزه دار بخار غليظ را به حلق نرساند، ولى رفتن به حمّام اشكال ندارد، هرچند فضاى حمّام را بخار گرفته باشد.
مسأله 1360ـ رساندن غبار غليظ به حلق هرگاه در حلق تبديل به گِل شود و فرو رود روزه را باطل مى كند، در غير اين صورت روزه صحيح است، خواه غبار چيزى باشد كه خوردن آن حلال است مانند آرد، يا غبار چيزى كه خوردن آن حرام است. امّا اسپری هایی که برای افراد مبتلا به آسم استفاده می شود با توجّه به اینکه معمولاً گاز رقیقی بیش نیست، روزه را باطل نمی¬کند.
مسأله 1359ـ اگر در نقل احکام شرعيّه عمداً دروغ گويد، مثلاً واجبى را غير واجب و حرامى را حلال ذکر کند، اگر منظورش نسبت دادن آن حکم به خدا يا پيغمبر(صلى الله عليه وآله)باشد، روزه اش اشکال دارد و اگر قصدش نسبت دادن فتوا به مجتهد است کار حرامى کرده، امّا روزه اش باطل نمى شود و کسى که بدون اطّلاع، حکم مشکوکى را نقل مى کند، نيز همين حکم را دارد.
مسأله 1358ـ اگر از شخص روزه دار سؤال کنند که آيا پيغمبر اکرم(صلى الله عليه وآله) چنين مطلبى را فرموده، و او عمداً بگويد: آرى، در حالى که پيغمبر(صلى الله عليه وآله) نگفته باشد، يا بگويد: نه، درحالى که پيغمبر(صلى الله عليه وآله) گفته باشد، روزه اش اشکال دارد.
مسأله 1356ـ اگر چيزى را به اعتقاد اين که راست است از قول خدا يا پيغمبر(صلى الله عليه وآله)نقل کند و بعد بفهمد دروغ بوده روزه اش صحيح است، ولى بعکس اگر چيزى را دروغ مى دانست و به خدا و پيغمبر نسبت داد و بعداً معلوم شد صحيح بوده، روزه اش اشکال دارد.
مسأله 1355ـ هرگاه بخواهد خبرى را نقل کند که از راست يا دروغ بودن آن اطّلاعى ندارد، بايد از کسى که آن خبر را گفته، يا از کتابى که در آن نوشته شده نقل نمايد، مثلاً بگويد: فلان راوى چنين مى گويد و يا در فلان کتاب چنان نوشته شده است که پيامبر(صلى الله عليه وآله) فرمود...
مسأله 1354ـ هرگاه روزه دار دروغى به خدا و پيغمبر اکرم(صلى الله عليه وآله) و جانشينان معصوم او(عليهم السلام) نسبت دهد خواه با گفتن باشد، يا نوشتن، يا اشاره و مانند آن، بنابراحتياط واجب روزه اش باطل مى شود، هر چند بلافاصله توبه کند. دروغ بستن به ساير انبيا و فاطمه زهرا(عليها السلام) نيز همين حکم را دارد.
مسأله 1353ـ اگر روزه دار بدون قصد بيرون آمدن منى مثلاً با همسر خود بازى و شوخى كند در صورتى كه عادت نداشته باشد كه به اين مقدار بازى و شوخى منى از او خارج شود ولى اتّفاقاً منى بيرون آيد روزه اش صحیح است.
