فضیلت زیارت امام رضا علیه السلام از منظر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

فضيلت زيارت امام رضا عليه السلام بيش از آن است كه احصا شود و ما در اين جا تنها به ذكر چند روايت تبرك مى جوييم .[1]

زیارت امام رضا علیه السلام و شفاعت

در روايات اهل بيت عليهم السلام با مضامين و تعابير مختلف به زيارت و تعمیر قبور آن بزرگواران اهميت زيادى داده شده است.[2]

 از روايات متعددى به دست مى آيد كه اگر انسان بخواهد كاملا به عهد و پيمانش نسبت به هر كدام از ائمه وفا كند، بايد به زيارت قبورشان رود و بداند كه هر كس با ميل و رغبت به زيارتشان رود و مكتب آنان را تصديق نمايد مشمول شفاعتشان در روز قيامت قرار مى گيرد.[3]

«أَبُو عَلِيٍّ اَلْأَشْعَرِيُّ عَنْ عَبْدِ اَللَّهِ بْنِ مُوسَى عَنِ اَلْحَسَنِ بْنِ عَلِيٍّ اَلْوَشَّاءِ[4] قَالَ سَمِعْتُ اَلرِّضَا عَلَيْهِ اَلسَّلاَمُ يَقُولُ: إِنَّ لِكُلِّ إِمَامٍ عَهْداً فِي عُنُقِ أَوْلِيَائِهِ وَ شِيعَتِهِ وَ إِنَّ مِنْ تَمَامِ اَلْوَفَاءِ بِالْعَهْدِ وَ حُسْنِ اَلْأَدَاءِ زِيَارَةَ قُبُورِهِمْ فَمَنْ زَارَهُمْ رَغْبَةً فِي زِيَارَتِهِمْ وَ تَصْدِيقاً بِمَا رَغِبُوا فِيهِ كَانَ أَئِمَّتُهُمْ شُفَعَاءَهُمْ يَوْمَ اَلْقِيَامَةِ؛ حسن بن وشّاء گويد: از امام رضا عليه السّلام شنيدم كه مى فرمود: براى هر امامى برعهدۀ اوليا و شيعياش پيمانى است و از تمام و كامل بودن وفاى به عهد و بهتر ادا نمودن آن زيارت قبور آن بزرگواران است. پس هركس با ميل و رغبت آنها را زيارت نمايد و مواردى را كه آنها رغبت دارند قبول نمايد ائمۀ ايشان در روز قيامت شفيعانشان خواهند بود».[5]

زیارت امام رضا (ع) و بخشش گناهان

در روايات اسلامى امور زيادى به عنوان كفاره گناه ذكر شده است؛ از جمله زيارت قبور معصومان عليهم السلام.[6]

ما با زيارت ائمۀ معصومین مى توانيم مطمئن باشيم با هر زيارت، گويا به محضر خداوند و معصومين عليهم السلام شرفياب شده ايم و روح و جانمان را صفا و صيقل تازه اى داده ايم و زنگار ها و تيرگى هاى گناه را از خود زدوده ايم و اين جاست كه زيارت، جايگاه واقعى خود را پيدا مى كند و هدف اصلى آن تحقق مى يابد.[7]

در حديثی از پیامبر اکرم صلى الله عليه و آله آمده است: «پاره اى از بدن من در خراسان مدفون خواهد شد، هر گناهكارى كه به زيارتش رود خداوند گناهانش را بيامرزد».^[8]

در روايت ديگرى از امام رضا عليه السلام مى خوانيم: « اَلا فَمَنْ زارَنى وَهُوَ عَلى غُسْلٍ خَرَجَ مِنْ ذُنُوبِه كَيَوْمٍ وَلَدَتْهُ امُّهُ ؛ آگاه باشيد كسى كه با غسل زيارت، مرا زيارت كند از گناهانش پاك مى شود، همانند روزى كه از مادر متولد شده است».[9]

و نیز، عبدالعظيم حسنى[10] مى گويد: «از امام حسن عسكرى عليه السلام شنيدم كه فرمود: «اهل قم واهل آبة[11]مغفور لهم لزيارتهم لجدى على بن موسى الرضا عليه السلام بطوس ؛ مردم قم و مردم آبة مورد غفران وبخشش الهى قرار گرفته اند؛ زيرا توفيق زيارت قبر جدم على بن موسى الرضا عليه السلام را در طوس يافته اند».[12]

زیارت امام رضا (ع)، هم سنگ زیارت پیامبر اکرم(ص)

امام صادق عليه السلام فرمود: «كسى كه يكى از ائمه عليهم السلام را زيارت كند مثل آن است كه رسول خدا صلى الله عليه و آله را زيارت كرده است».^[13]

زيد شحام[14] از امام صادق عليه السلام نقل مى كند كه زائر ما اهل بيت، مثل كسى است كه رسول الله صلى الله عليه و آله را زيارت كرده باشد و زائر رسول الله صلى الله عليه و آله زائر خدا در عرش اوست .[15]

از خود حضرت رضا عليه السلام روايت شده: «بقعه اى در خراسان است...هر كس مرا در آن بقعه زيارت كند گويا رسول خدا را زيارت كرده است».^[16]

زیارتی که پاداش آن بهشت است

از حضرت جواد عليه السلام نيز روايت شده كه فرمود: «من از جانب خداوند متعال ضمانت بهشت مى كنم براى كسى كه قبر پدرم را در طوس زيارت كند در حالى كه به حق آن حضرت معرفت داشته باشد».^[17]

کلام نورانی امام جواد علیه السلام نشان می دهد اين همه ثواب كه در روايات براى زیارت امام رضا علیه السلام آن بيان شده، يك زيارت ساده معمولى نيست بلكه زيارتى است كه «عارفا بحقها» باشد، يعنى وقتى به اينجا براى زيارت مى آيد، در افعال خود باز نگرى كرده و با توبه به اصلاح خويشتن بپردازد كه اين سبب مى شود، اينجا درى از در هاى بهشت باشد.[18]

ثواب زیارت امام رضا علیه السلام برابر با هزار حج

عيسى بن راشد از امام صادق عليه السلام نقل مى كند كه هر كس قبر هر كدام از ائمه عليهم السلام را زيارت كند و نزد آن، دو ركعت نماز بخواند ثواب حج و عمره برايش نوشته مى شود.[19]

در روایتی بزنطی می گوید: نامه حضرت رضا «علیه السلام» را خواندم، در آن نامه چنین آمده بود: «به شیعیان من بگو زیارت من به اندازه هزار حج پاداش دارد» بزنطی می گوید از امام جواد «علیه السلام» از روی تعجب پرسیدم: به اندازه هزار حج؟ آن حضرت فرمود: «آری: به خدا سوگند کسی که او را زیارت کند در حالی که حق او را می شناسد، به اندازه هزار، هزار حج (یک میلیون حج) پاداش دارد».[20]

چرا زیارت امام رضا از زیارت امام حسین بالاتر است؟

رواياتى در فضيلت زيارت امام رضا(علیه السلام) وارد شده كه درباره زيارت هيچ يك از معصومين عليهم السلام وارد نشده است و اين به دلايل مختلفى است از جمله آنکه، فقط شيعيان خالص اثنا عشرى به زيارت مرقدش مى شتابند و از بركات تربتش بهره مى گيرند و به پيروى از مكتبش افتخار مى كنند.[21]

«عَنْ عَلِیِّ بْنِ مَهْزِیَارَ قَالَ قُلْتُ لِأَبِی جَعْفَرٍ ع جُعِلْتُ فِدَاکَ زِیَارَةُ الرِّضَا ع أَفْضَلُ أَمْ زِیَارَةُ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ الْحُسَیْنِ ع فَقَالَ زِیَارَةُ أَبِی أَفْضَلُ وَ ذَلِکَ أَنَّ أَبَا عَبْدِ اللَّهِ ع یَزُورُهُ کُلُّ النَّاسِ وَ أَبِی لَا یَزُورُهُ إِلَّا الْخَوَاصُّ مِنَ الشِّیعَةِ؛ علی بن مهزیار گوید به امام جواد علیه السلام عرض کردم فدایت شوم زیارت حضرت رضا علیه السلام افضل است یا زیارت مام حسین علیه السلام حضرت فرمودند :زیارت پدرم امام رضا علیه السلام افضل است چون امام حسین علیه السلام را تمامی مردم زیارت می کنند و پدرم را تنها شیعیان خاص زیارت می کنند» [22].

خلاصه هر قدر در فضيلت اين زيارت گفته شود كم است، ولى نبايد فراموش كرد كه شرط گرفتن نتيجه آن است كه زیارت با معرفت باشد و زاير محتواى زيارت آن حضرت را درك كند و در مسير آن حركت نمايد.[23]

سخن آخر: («ناصرم» خادم درگاه توأم اي محبوب)

بر در دوست به اميد پناه آمده‎ايم 

همره خيل غم و حسرت و آه آمده‎ايم

چون نديديم پناهي به همه مُلک جهان

لاجرم سوي رضا بهر پناه آمده ‎ايم

از بيابان خطرخيز ديار ظلمات

تا به سرچشمه نور، اين همه راه آمده ‎ايم

بهر ديدار چو بوديم تهي از حسنات

بر درش توبه کنان غرق گناه آمده ‎ايم

چون نبوديم در اين لشکر زوّار، امير

لاجرم جزء سياهي سپاه آمده ‎ايم

ما نداريم به جز کوي رضا بارگهي

به سر کوي تو با عشق و رضا آمده‎ ايم

دست ما گير و به مقصد برسان اي مولا!

لنگ لنگان به تعب نيمه راه آمده ‎ايم

هر طرف کوس فنا مي ‎زند آهنگ رحيل
ما به درگاه رضــا بهـر بقا آمده‎ایم

«ناصرم» خادم درگاه توأم اي محبوب

بي ‎نواييم پي برگ و نوا آمده‎ ايم[24]

پژوهش؛ تهیه و تنظیم؛ معاونت تحریریه خبر پایگاه اطلاع رسانی

دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی makarem.ir

منابع:

1. کلیات مفاتیح نوین

2. همراه زائران قم و جمكران

فهرست عناوین:

کلمات کلیدی+زیارت+امام رضا+شفاعت+بخشش گناهان+پاداش+هزار حج+فضیلت+مکارم شیرازی+شعر+روایات+معرفت+هزار حج