دعای روز دوازدهم ماه مبارک رمضان
«اللهُمَّ زَيِّنّى فيهِ بِالسَّتْرِ وَالْعَفافِ، وَاسْتُرْنى فيهِ بِلِباسِ الْقُنُوعِ وَالْكَفافِ، وَاحْمِلْنى فيهِ عَلَى الْعَدْلِ وَالْإِنْصافِ، وَ امِنّى فيهِ مِنْ كُلِّ ما اخافُ، بِعِصْمَتِكَ يا عِصْمَةَ الْخآئِفينَ ؛ خدايا در اين ماه مرا با پوشش و عفّت زينت ده، و با لباس قناعت و كفاف بپوشان و بر رعايت عدالت و انصاف وادار كن، و از هر چه مى ترسم ايمن گردان به نگهداريت اى نگهدارنده ترسيدگان».[1]
باز خوانی مفهوم عفاف و نقش آن در تحقق سبک زندگی اسلامی، ترسیم پیامدهای اجتماعی افشای عیوب مردم و نیز تبیین ارتباط عدالت و امنیت از جمله مهمترین نکاتی است که در دعای روز دوازدهم ماه مبارک رمضان مورد توجه قرار گرفته است.
مفهوم «ستر» و «عفاف»
«ستر» به معناى پرده ایست كه اشياى مختلف را با آن مى پوشند.[2]«عفاف» نیز به معناى خوددارى كردن از حرام و هرگونه كار خلاف است؛ خواه در مسائل جنسى باشد يا غير آن.[3]
لزوم پرده پوشی عیوب ديگران
همانگونه که خداوند «ستّار العيوب» است ؛ انسان ها نیز نباید پرده درى كنند و عيوب دیگران را فاش سازند و آبروى یکدیگر را ببرند.[4]
لیکن در عمل شاهدیم بسيارى از مردم سعى مى كنند به اسرار زندگى و عيوب پنهانى دیگران پى ببرند و بر ملا سازند؛[5] در حالی که چنانچه عیوب مستور بماند جوامع بشری مى توانند با هم زندگى كنند، ولى بر ملاشدن عيوب پنهانى، سبب بدبينى و بى اعتمادى به یکدیگر است، که از این رهگذر شيرازه امور اجتماعى، از هم مى پاشد.[6]
هم چنین افشای اسرار و عيوب ديگران سبب كينه توزى و عداوت در صحنه اجتماع و گاه منجر به درگيرى هاى شديد مى شود.حال آنکه اگر سلامت جامعه و امنيت و آرامش را طالب باشيم، بايد از اين امر به شدت بپرهيزيم.[7]
از سوی دیگر پرده درى ها از يك سو، احترام و شخصيت افراد را در هم مى شكند و آنها را در ارتكاب گناه جسور مى كند، زيرا پرده پوشی عیوب، همواره سبب احتياط افراد است، امّا اگر كار به رسوايى كشيد ديگر كسى ملاحظه دیگران را نمى كند.[8]
کفاف و عفاف؛ بهترین زینت در سبک زندگی اسلامی
كفاف و عفاف در جنبه هاى مختلف زندگى ، برتر از هر چيز است؛[9] زیرا عفاف به معنى اقتصار و قناعت كردن بر تناول شى ء قليل و مختصر است، كه باقيمانده از چيزى است. سپس معنى از اين فراتر رفته و به حالت كنترل در مقابل شهوات به معنى عام اطلاق شده است، شهوت مال، جاه، خوردن، تكلم كردن، شهوت جنسى و غيره، عفّت و عفاف در همه اينها كنترل كننده است.[10]
نسبت عدالت و امنیت در جامعۀ اسلامی
« امنيت»؛ اعم امنيت از مجازات پروردگار و يا امنيت از حوادث دردناك اجتماعى،هم چون جنگ ها، تجاوزها، مفاسد، جنايات، و حتى امنيت و آرامش روحى، تنها زمانی به دست مى آيد كه در جوامع انسانى دو اصل حكومت كند؛ ايمان و عدالت اجتماعى.[11]
اگر پايه هاى ايمان به خدا متزلزل گردد و احساس مسئوليت در برابر پروردگار از ميان برود و عدالت اجتماعى جاى خود را به ظلم و ستم بسپارد، امنيت در چنان جامعه اى وجود نخواهد داشت، و به همين دليل با تمام تلاش و كوششى كه جمعى از انديشمندان جهان براى برچيدن بساط ناامنى هاى مختلف در دنيا مى كنند روز به روز فاصله مردم جهان از آرامش و امنيت واقعى بيشتر مى گردد، زیرا پايه هاى ايمان لرزان شده و ظلم جاى عدالت می نشیند.[12]
سخن آخر:( بهترين نگهدارنده)
از ديدگاه قرآن برقرارى و سر بلندى ملت ها در صورتى است كه خود را به بزرگ ترين نيروها و قدرت ها متكى سازند، و در همه حال از او مدد بگيرند به قدرتى تكيه كنند كه فنا و زوال در او راه ندارد، و تنها در برابر او سر تعظيم فرود آورند، كه اگر چنين كنند از هيچ كس ترس و وحشتى نخواهد داشت و پيدا است كه چنين مبدئى جز آفريدگار بزرگ نمى تواند باشد، آرى اين تكيه گاه، خداوند است ؛«لا تَعْبُدُونَ إِلَّا اللَّهَ ».[13]،[14]
پژوهش؛ تهیه و تنظیم؛ معاونت تحریریه خبر پایگاه اطلاع رسانی
دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی makarem.ir
[1] كليات مفاتيح نوين ؛ ص814.
[2] پيام امام امير المومنين عليه السلام ؛ ج 4 ؛ ص512.
[3] همان؛ ص 724.
[4] برگزيده تفسير نمونه ؛ ج 1 ؛ ص470.
[5] اخلاق در قرآن ؛ ج 3 ؛ ص351.
[6] همان.
[7] همان.
[8] پيام امام امير المومنين عليه السلام ؛ ج 1 ؛ ص424.
[9] همان ؛ ج2 ؛ ص508
[10] اخلاق اسلامى در نهج البلاغه (خطبه متقين) ؛ ج 1 ؛ ص340.
[11] تفسير نمونه ؛ ج 5 ؛ ص321.
[12] همان.
[13] سورۀ بقره؛ آیۀ83.
[14] تفسير نمونه ؛ ج 1 ؛ ص333.
