شرح دعای روز نهم ماه مبارک رمضان از منظر معظم له

شرح دعای روز نهم ماه مبارک رمضان از منظر معظم له


دعای روز نهم ماه مبارک رمضان/ گسترۀ«رحمانیت»/توبه ؛ دریچه ای به سوی رحمت الهی/ هدایت و رحمت/ دعا ؛كلید گشایش درهای رحمت الهی/رحمت واسعه الهی چگونه با عقاب اخروی گنهکاران سازگار است؟/حقیقت هدایت به دلایل روشن الهی/سبک زندگی اسلامی به مثابۀ جلب رضایت الهی‌

دعای روز نهم ماه مبارک رمضان

‏«اللهُمَّ اجْعَلْ لى‏ فيهِ نَصيباً مِنْ رَحْمَتِكَ‏ الْواسِعَةِ، وَاهْدِنى‏ فيهِ لِبَراهينِكَ السَّاطِعَةِ، وَخُذْ بِناصِيَتى‏ الى‏ مَرْضاتِكَ‏ الْجامِعَةِ، بِمَحَبَّتِكَ يا امَلَ الْمُشْتاقينَ‏؛ خدايا در اين ماه بهره ‏اى از رحمت وسيعت برايم قرار ده و با دلايل روشنت هدايتم كن‏ و به سوى خشنودى فراگير خود ببر به محبّتت اى آرزوى مشتاقان».[1]

تشریح مقام رحمانیت الهی، باز خوانی آثار توبه در جلب رحمت خداوند، نسبت هدایت با رحمت و جایگاه دعا در گشایش رحمت الهی و پیوند جلب رحمت الهی با سبک زندگی اسلامی از جمله مهم ترین نکات دعای روز نهم ماه مبارک رمضان به شمار می آید.

گسترۀ«رحمانیت»

لطف و رحمت‏ خداوند به قدرى وسيع و گسترده است كه حتی کسانی که در دشمنى و مخالفت با خداوند، چيزى فروگذار نكرده ‏اند از رحمت عامه خدا بی نصیب نمی مانند؛ لذا خداوند كتاب را پى‏ درپى برهمگان نازل مى ‏كند، تا دل هايى كه اندك آمادگى دارند، تكان بخورند و به راه آيند، و اين است مقام رحمت عامه و رحمانيت پروردگار كه دوست و دشمن را در بر مى ‏گيرد.[2]

توبه ؛ دریچه ای به سوی رحمت الهی

 يأس از رحمت خدا بالاترين گناهان است، زيرا كسى كه از رحمت حق مأيوس شود از هيچ گناهى إبايى ندارد، چون مى‏ گويد: آب از سر من گذشته و من غرق شده ‏ام چه يك قامت چه صد قامت.[3]

حال آنکه خداوند درهاى توبه و استغفار را به روى بندگانش گشوده و آنها را به رحمت خود اميدوار ساخته و در اميدبخش‏ترين آيۀ قرآن می فرماید: « «قُلْ يا عِبادِيَ الَّذينَ أَسْرَفُوا عَلى‏ أَنْفُسِهِمْ لا تَقْنَطُوا مِنْ رَحْمَةِ اللَّهِ إِنَّ اللَّهَ يَغْفِرُ الذُّنُوبَ جَميعاً إِنَّهُ هُوَ الْغَفُورُ الرَّحيمُ؛ اى بندگانى كه راه اسراف به خود را درپيش گرفته‏ايد و مرتكب گناهان شده ‏ايد از رحمت‏ خداوند مأيوس نشويد، چرا كه او همه گناهان (توبه كنندگان) را به يقين او آمرزنده مهربان است».[4]،[5]

هدایت و رحمت

«هدايت» مقدمه‏ اى است براى «رحمت‏ پروردگار»، چرا كه انسان نخست در پرتو نور قرآن‏ حقيقت را پيدا مى ‏كند و به آن معتقد مى‏ شود، و در عمل‏ خود آن را به كار مى‏ بندد، و به دنبال آن مشمول رحمت واسعه و نعمت هاى بى‏ پايان پروردگار مى‏ گردد.[6]

دعا ؛كلید گشایش درهای رحمت الهی

دعا در نزد خداوند جايگاهى بس عظيم دارد.[7] حضرت على عليه السلام در این زمینه مى ‏فرمايد: «الدُّعا مِفْتاحُ الرَّحْمَةِ وَ مِصْباحُ الظُّلْمَةِ»؛ دعا كليد رحمت‏ خداوند و چراغ روشنى براى تاريكى ‏هاى دنيا و آخرت است.[8]

رحمت واسعه الهی چگونه با عقاب اخروی گنهکاران سازگار است؟

بی شک «رحمت‏ خداوند»، «حكمت» او را از بين نمى‏ برد، زيرا رحمت او هم چون حس ترحم ما از احساسات و رقت قلب سرچشمه نمى‏ گيرد، بلكه رحمت او هميشه آميخته با حكمت است، و حكمت ايجاب مى‏ كند، كه گنهكاران (جز در موارد خاصى) به مجازات برسند.[9]

حقیقت هدایت به دلایل روشن الهی

منظور از هدايت‏ دلائل روشن و براهين‏ آشكارى است كه در آئين اسلام وجود دارد و منظور از دين حق آئينى است كه اصولش حق و فروعش نيز حق و بالآخره تاريخ و مدارك و اسناد و نتيجه و برداشت آن نيز حق است.[10]

لذا هدايت‏ يك انسان، تنها تعليمات صحيح و آيات تكان دهنده و اعجاز آميز و دلائل‏ روشن‏ كافى نيست، بلكه آمادگى و استعداد پذيرش و شايستگى براى قبول حق نيز لازم است، همانگونه كه براى پرورش سبزه و گل تنها بذر آماده كافى نمى ‏باشد، زمين مستعد نيز لازم است.[11]

سبک زندگی اسلامی به مثابۀ جلب رضایت الهی

بی تردید باورى كه مبدأ حركت و تلاش براى كسب رضايت‏ الهى‏ باشد باورى است كه در زندگى بازتاب داشته باشد.[12] که می توان به آن حیات طیبه اطلاق نمود.[13]

از این رو باید به طور مداوم نفس خود را مورد عتاب قرار دهیم آيا زندگى تكرارى را ادامه می دهیم يا برنامه و راه تازه‏ اى به‏ سوى خدا گشوده ‏ایم؟ آيا گرهى از مشكل مردم باز كرده‏ام؟ آيا كارى كه باعث جلب رضايت‏ الهى‏ باشد از ما سرزده است؟[14]

پژوهش؛ تهیه و تنظیم؛ معاونت تحریریه خبر پایگاه اطلاع رسانی

دفتر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی makarem.ir

 

[1] كليات مفاتيح نوين ؛ ص814.

[2] برگزيده تفسير نمونه ؛ ج‏4 ؛ ص359.

[3] پيام امام امير المومنين عليه السلام ؛ ج‏12 ؛ ص515.

[4] سورۀ زمر؛ آيه 53.

[5] پيام امام امير المومنين عليه السلام ؛ ج‏12 ؛ ص515.

[6] برگزيده تفسير نمونه ؛ ج‏3 ؛ ص551.

[7] مثالهاى زيباى قرآن ؛ ج‏1 ؛ ص275.

[8] بحارالانوار، ج 90، ص 30.

[9] تفسير نمونه ؛ ج‏3 ؛ ص85.

[10] همان ؛ ج‏7 ؛ ص370.

[11] همان ؛ ج‏8 ؛ ص299.

[12] انوار هدايت، مجموعه مباحث اخلاقى ؛ ص104.

[13] اخلاق در قرآن ؛ ج‏1 ؛ ص55.

[14] انوار هدايت، مجموعه مباحث اخلاقى ؛ ص450.

captcha