متعارض بودن ماده‌قانون با فتوای مرجع تقلید قاضی

اگر قاضى غیر مجتهد مأذون که از جانب ولی‌فقیه به قضاوت منصوب‌شده، به هنگام صدور رأی مثلاً در زمینه حدود، قصاص، معاملات و مانند آن متوجّه شود که مادّه قانونى مربوطه که مصوَّب مجلس شوراى اسلامى و شوراى نگهبان است (با فتواى مرجع تقلیدش متعارض است)، با توجّه به این‌که اگر در این مواقع از صدور رأی خوددارى کند، یا بدون توجّه به قانون مربوطه صرفاً با استناد به فتواى مرجع تقلیدش حکم دهد، قانوناً مرتکب تخلّف انتظامی شده تکلیف او چیست؟

فراموش کردن مرجعی که در احتیاط واجب به فتوای ایشان رجوع کرده

اگر مقلد، در چندین مسئله که حکمشان احتیاط واجب است، در هرکدام به فتوای مرجع تقلیدی دیگر رجوع کند، آیا لازم است که هنگام اجرای آن احکام، یادش باشد به کدام مرجع رجوع کرده یا همین‌که فتوای رجوع شده به آن در ذهنش باشد کافی است؟ مثلاً راجع به وجوب شرکت در نماز جمعه، لازم است همیشه بداند که به مقام معظم رهبری رجوع کرده یا اگر این را فراموش کند، ولی حکم در ذهنش باشد کافی است؟

تخصصی شدن مرجعیت در زمینه‌های مختلف

با توجّه به پیشنهاد برخى از شخصیت‌ها، در زمینه تخصّصى شدن مرجعیت تقلید، نظر خود را دراین‌باره بفرمایید. تخصّصى شدن مراجع تقلید در زمینه‌های مختلف علمى چه حکمى دارد؟

رجوع در چند مسئله به مرجع تقلید دیگر

بعضى از فقها در مسئله سودهاى بانکى و نیز چند مسئله دیگر که محل ابتلاى من است، با مرجع این‌جانب اختلاف‌نظر دارند، آیا در این چند مسئله می‌توانم به مرجع دیگرى رجوع کنم؟

تقلید از دو یا چند مرجع تقلید

آیا یک فرد می‌تواند از دو یا چند مجتهد تقلید کند؟

شرایط تبعیت از چند مرجع

تبعيض در تقليد در چه مواردى و تحت چه شرايطى درست مى‌باشد؟

احتمال تساوی مجتهدین

اگر مكلّف تنها احتمال تساوى مجتهدين را بدهد، آيا در اين صورت تبعيض در تقليد جايز مى‌باشد؟

تبعیت از چند مجتهدی که یقین یا اطمینان به تساوی در اعلمیتشان دارد

در صورت يقين يا اطمينان به تساوى چند نفر از مجتهدين در اعلمیت، آيا تبعيض در تقليد جايز است؟

منظور از ارتباط خاص بین احکام

در مورد مسئله 19 رساله توضيح المسائل (تقليد از دو مجتهد مساوى) در قسمتى از جواب يك استفتا فرموده‌ايد: «احكامى كه ارتباط خاصی با يكديگر دارند از مجتهد واحد تقليد كنيد» منظور از ارتباط خاص، چيست؟ آيا منظور تقسيم‌بندى‌هاى کلی مثل طهارت، نماز و روزه و مانند آن است؟

تقلید از دو مرجع در عمل به احتیاط

آیا کسى که می‌خواهد عمل به احتیاط بنماید می‌تواند مثلاً احتیاطات بیع را از فلان مرجع و احتیاطات صلاة را از مرجع دیگر اخذ کند؟

بازگشتن به تقلید از مرجع تقلید فوت‌شده بعد از عدول به زنده

شخصى پس از فوت مرجع تقلیدش از مجتهدى تقلید نموده، ولى قبل از عمل به فتواى آن مجتهد مجدداً از مرجع قبلى که فوت نموده تقلید کرده است، آیا عدول با توصیف فوق‌الذکر جایز می‌باشد؟ با در نظر گرفتن این‌که در بعضى از مسائل ازجمله در مسائل تقلید، مقلّد همین مجتهد زنده می‌باشد.

عدول به حیّ حتی در مواردی که خلاف نظر میت است

آیا آنچه مشمول مسئله بقاء بر میت نیست و اگر خلاف نظر میت هم باشد باید از حیّ تقلید شود فقط اصل مسئله بقاء است یا مسائلی که نتیجتاً در بقاء یا عدم بقاء تأثیر دارد هم همین‌طور است؟ مثلاً حیِّ و میت در جواز رجوع به فالاعلم در احتیاطات اعلم اختلاف دارند و میت قائل به جواز و اعلم است و حیّ قائل له عدم جواز و فالاعلم است؟

تغییر مرجع تقلید به جهت فتوایی که اعمال قبلی صحیح شود

اگر بر انسان طبق فتواى مرجع قبلى خود، احکامى از قبیل خمس و غیره واجب و یا بعضى از اعمالش باطل و یا مشکوک به نظر برسد، ولى طبق فتواى مرجع فعلى اعمالش صحیح و یا خمس و غیره واجب نباشد، لطفاً مرقوم فرمایید آیا می‌تواند طبق فتواى مرجع بعدى خود عمل و درنتیجه اعمالش صحیح و خمس و امثال آن را پرداخت ننماید؟

حکم بقا بر تقلید از مرجع متوفی در مسئله سیگار

من مقلد آقای بهجت بودم و ده ساله که دخانیات و ازجمله سیگار می‌کشم، الآن اگر بخواهم از آقای مکارم تقلید کنم چون نمی‌توانم ترک کنم چه حکمی دارد؟

وظیفه مکلف بعد از تغییر مرجع تقلید خود

اگر کسی مرجع تقلید خود را عوض کند در این صورت تکلیف مکلف نسبت به اعمال سابق چیست؟

عدم‌کفایت احتمال اعلمیت در عدول

اگر مقلّد زيد باشيم، ولى احتمال اعلمیت بكر را بدهيم، آيا مى‌توانيم به بكر عدول كنيم؟

عدول از مرجع در مسئله جزئی

آيا تبعيض در يك مسئله جزئى از يك باب فقه جايز مى‌باشد، به‌طوری‌که امروز در آن مسئله از مجتهدى تقليد كرده و فردا در همان مسئله از مجتهدى ديگر تقليد كند؟

حکم تغییر مرجع تقلید

تغییر تقلید از مجتهدی به مجتهد دیگر چه حکمی دارد؟

تقارن تبعیض در تقلید و بقاء بر میت

مرجع بنده تبعیض در تقلید را خلاف احتیاط می‌داند و از مجتهدی که جایز می‌دانست تقلید نموده و در مسئله تقلید از میت از سومی تقلید کردم و میت تقلید از اعلم را واجب نمی‌داند و بنده در مسئله تبعیض از دومی و تقلید از غیر اعلم از آخری تقلید کردم و از تعدادی مجتهد تقلید کردم. آیا تمام تقلیدم صحیح است؟

شک در عمل به فتوای مجتهد متوفی در بقا بر تقلید

بسیارى از کسانى که بر تقلید میّت باقی‌مانده‌اند، مایل‌اند در تمام مسائل از مرجع تقلید زنده پیروى کنند; زیرا در برخى از مسائل دچار شک و تردید می‌شوند که آیا در زمان مرجع متوفی به فتواى او در خصوص فلان مسئله عمل کرده‌اند، یا خیر؟ آیا راهى وجود دارد که به‌طورکلی از مرجع زنده تقلید کنند؟

مراتب بقاء بر میت

شخصى از مرجعى تقلید می‌کرده است، پس از فوت او با اجازه مرجع دوّم زنده به تقلید مرجع اوّل باقی‌مانده است، سپس مرجع دوّم از دنیا رفته است و اکنون از مرجع سوّم که زنده است تقلید می‌کند، اکنون آیا با اجازه مرجع زنده باید بر تقلید از مرجع اوّل باقى بماند یا مرجع دوّم؟

بقاء بر میت فقط در خصوص مسئله‌ای که عمل کرده‌اند

افرادی که از مجتهد متوفی در زمان حیاتش تقلید کرده‌اند در صورت بقاء بر او آیا باید به ابواب فقهی که عمل کرده بودند باقی بمانند؟

بقا بر تقلید مراجع متوفی که باهم مساوى یا مشکوک الاعلمیّه بوده‌اند

وظیفه مکلّفى که از چند مجتهد، یکى پس از فوت دیگرى، تقلید نموده و از هرکدام مسائلی را در زمان حیاتشان یاد گرفته، نسبت به بقاء بر تقلید درصورتی‌که هر سه میّت باهم مساوى یا مشکوک الاعلمیّه و اعلم از حىّ بوده‌اند.

بقا بر تقلید مراجع متوفی مساوی یا مشکوک الاعلمیّه

وظیفه مکلّفى که از چند مجتهد، یکى پس از فوت دیگرى، تقلید نموده و از هرکدام مسائلی را در زمان حیاتشان یاد گرفته، نسبت به بقاء بر تقلید درصورتی‌که دو نفر از این مراجع متوفی باهم مساوى یا مشکوک الاعلمیّه بوده‌اند و هر دو، از میّتِ سوم و از حىّ اعلم بوده‌اند چیست؟

بقا بر تقلید مرجع میّت قبلى که اعلم از میت بعدى و از حی بوده

وظیفه مکلّفى که از چند مجتهد، یکى پس از فوت دیگرى، تقلید نموده و از هرکدام مسائلی را در زمان حیاتشان یاد گرفته، نسبت به بقاء بر تقلید درصورتی‌که هر یک از مراجع میّت قبلى، اعلم از بعدى بوده‌اند و اعلم از حىّ بوده‌اند؟

بقاء بر مجتهد مرده‌ای که احتیاط واجب را به او رجوع می‌کرده است

اگر شخصی برای رجوع در احکامی که احتیاط واجب دارد یک مرجع فالاعلم داشته باشد حالا اگر مرجع فالاعلم فوت کند آیا شخص مقلد می‌تواند بر او باقی باشد؟

اختلاف‌نظر مرجع حی و میت در موارد موضوع بقاء

آیا آنچه مشمول مسئله بقاء بر میت نیست و اگر خلاف نظر میت هم باشد باید از حی تقلید شود، فقط اصل مسئله بقاء است یا مسائلی که نتیجتاً در بقاء یا عدم بقاء تأثیر دارد هم همین‌طور است؟ مثلاً حی و میت در جواز رجوع به فالاعلم در احتیاطات اعلم اختلاف دارند و میت قائل به جواز و اعلم است و حی قائل به عدم جواز و فالاعلم است.

بقا بر تقلید مرجع که قبل از بلوغ انتخاب‌شده

بچه مميزي که مرجع تقليد انتخاب کرده، ولي قبل از بلوغ مرجعش فوت می‌کند. آيا بعد از بلوغ می‌تواند به تقليد از او باقي باشد؟

ملاک تشخیص اعلمیت مجتهد متوفی

آیا ملاك در اعلمیت مجتهد متوفى نظر مقلّد است یا مجتهد زنده؟

شرط عمل به فتوای در بقا بر تقلید مجتهد اعلم

آيا در مورد وجوب بقاء بر مجتهد متوفاى اعلم نيز شرط عمل به مسائل او وجود دارد؟