روز هنر انقلاب اسلامی؛ سالروز شهادت سید مرتضی آوینی

روز هنر انقلاب اسلامی؛ سالروز شهادت سید مرتضی آوینی(20فروردین) / اجمالی از حیات و سیره شهید آوینی / هنر انقلابی / یک تفاوت لغوی / چیستی و منشأ هنر؟ / مهندسی احساسات توسط هنرمند / نگاه شهید آوینی به نظریه «هنر برای هنر» و «آزادی هنرمند از تعهد» / تعهد هنرمند باید به کدام جهت باشد؟

لازم الاجرا بودن تعهد از نوع هبه معوض

اگر مالکى تعهّد نماید که ساختمانى را در ملک خود و با هزینه شخصى احداث، و آن را مجّاناً به شخصى واگذار نماید، و آن شخص تعهّد نماید که مصالح ساختمان را با استفاده از مجارى قانونى در اختیار صاحب ملک قرار دهد، امّا بهاى مصالح را صاحب ملک بپردازد آیا به نظر حضرت عالى چنین تعهّدى لازم الوفا است؟ اصولا چنین تعهّدى از نظر شرعى در قالب کدام یک از عقود اسلامى قرار مى گیرد؟

تعهد به دادن امتیاز خاص به خریداران سهام بدون محاسبه سود واقعی معامله

مؤسّسان شرکتى در زمان تأسیس شرکت و براى ترغیب و تشویق مردم به خرید سهام آن، امتیاز خاصی به شرح زیر براى خریداران سهام در نظر می‌گیرند. «درصورتی‌که سهامدارى مایل به فروش سهم خود باشد، مؤسّسان خرید سهام وى را پس از 6 ماه از تشکیل شرکت تضمین نموده و علاوه بر پرداخت ارزش اسمى سهم سالانه، مبلغى معادل 20% قیمت سهام به‌عنوان ارزش‌افزوده به وى پرداخت خواهند کرد.» برخى از سهامداران به علّت وجود چنین امتیازى، اقدام به خرید سهام شرکت موردنظر می‌نمایند. با توجّه به وجود شبهه شرعى براى برخى از مؤسّسان و خریداران سهام، خواهشمند است نظر مبارکتان را در خصوص پرسش‌های ذیل اعلام فرمایید: 1ـ مؤسّسان شرکت، 20% موردنظر را تحت عنوان «ارزش‌افزوده» مطرح نموده‌اند. با توجّه به این‌که هنگام پرداخت این مبلغ در مورد این موضوع که 20% به ارزش سهم افزوده‌شده، یا نه تحقیق و بررسى صورت نمی‌گیرد و برفرض انجام بررسى، نتیجه دیگرى عاید می‌شود (بدین معنا که ارزش واقعى سهم کمتر از مجموع مبلغ اسمى سهم و 20% موردنظر می‌باشد)، تعهّد مزبور از جهت شرعى چه حکمی‌دارد؟ 2ـ حکم شرعى پرداخت یا دریافت ارزش‌افزوده تضمین‌شده، بدون این‌که مبتنى بر معامله خاصی بوده و سود واقعى آن معامله محسوب شود، چیست؟

ضمان آور نبودن عدم عمل به تعهد انجام عبادت تبرعی

فرموده‌اید عمل به تعهد مشارکت در ختم قرآن واجب نیست، حال سؤال این است که اگر شخصی به پسر بزرگ میت بگوید که من تبرعا بخشی از نماز قضای پدرتان را می‌خوانم در این صورت نیز عمل به این تعهد لازم نیست هرچند تخلف از عهد در این صورت موجب ضمان پسر بزرگ میت گردد؟

تعهد امتیاز خاص به خریدارن سهام بدون محاسبه سود واقعی معامله

مؤسّسان شرکتى در زمان تأسیس شرکت و براى ترغیب و تشویق مردم به خرید سهام آن، امتیاز خاصی به شرح زیر براى خریداران سهام در نظر می‌گیرند. «درصورتی‌که سهامدارى مایل به فروش سهم خود باشد، مؤسّسان خرید سهام وى را پس از 6 ماه از تشکیل شرکت تضمین نموده و علاوه بر پرداخت ارزش اسمى سهم سالانه، مبلغى معادل 20% قیمت سهام به‌عنوان ارزش‌افزوده به وى پرداخت خواهند کرد.» برخى از سهامداران به علّت وجود چنین امتیازى، اقدام به خرید سهام شرکت موردنظر می‌نمایند. با توجّه به وجود شبهه شرعى براى برخى از مؤسّسان و خریداران سهام، خواهشمند است نظر مبارکتان را در خصوص پرسش‌های ذیل اعلام فرمایید: 1 ـ مؤسّسان شرکت، 20% موردنظر را تحت عنوان «ارزش‌افزوده» مطرح نموده‌اند. با توجّه به اینکه هنگام پرداخت این مبلغ در مورد این موضوع که 20% به ارزش سهم افزوده‌شده، یا نه تحقیق و بررسى صورت نمی‌گیرد و برفرض انجام بررسى، نتیجه دیگرى عاید می‌شود (بدین معنا که ارزش واقعى سهم کمتر از مجموع مبلغ اسمى سهم و 20% موردنظر است)، تعهّد مزبور از جهت شرعى چه حکمی‌دارد؟ 2 ـ حکم شرعى پرداخت یا دریافت ارزش‌افزوده تضمین‌شده، بدون اینکه مبتنى بر معامله خاصی بوده و سود واقعى آن معامله محسوب شود، چیست؟

عمل بر خلاف تعهد و دریافت اجرت

دریکی از دانشگاه‌های معتبر کشور برای تحصیلات تکمیلی پذیرفته شدم در ابتدای پذیرش از ما تعهد گرفتند که حق کار کردن حتی به‌صورت پاره وقت را نداریم. با توجه به اینکه متاهل هستم آیا با این تعهدی که داده‌ایم اگر سر کار برویم مشکل دارد؟ آیا درآمد ما حرام یا شبه ناک است؟

پیمان تعهد معامله در بورس

در بورس آتی کالا (مثلاً زعفران) قراردادی بین خریدار و فروشنده برقرار می‌شود که در آینده و سررسید معلوم، فلان جنس با مشخصات معلوم به فلان هزینه معلوم معامله شود. (مثلاً در آبان ماه، 100 گرم زعفران به هزینه‌ی 14000 تومان معامله شود). ولی الان نه هزینه‌ای داده می‌شود و نه جنس آماده است. درواقع یک‌جور پیمان و تعهد معامله است. همچنین برای این کار مقدار معلومی وجه تضمین اولیه (مثلاً 600 هزار تومان) به ازای هر قرارداد در حساب مشترک بین فرد و بانک مرکزی قرارداده می‌شود تا تضمینی برای معامله در سررسید باشد. اولاً در صورت پذیرفتن تمامی جوانب معاهده بین طرفین، آیا این معامله اشکال دارد؟ ثانیاً طبق قواعد بورس آتی، چنانچه قیمت تسویه روزانه از قیمت معاهده صورت گرفته روز قبل، بیشتر شود (مثلاً قرارداد 14000 تومان بوده و قیمت امروز 15000 تومان شود)، ما به تفاوت آن با ضریب 10 (10 برابر مابه تفاوت یعنی 10*1000 تومان) از وجه تضمین اولیه فروشنده کم و به خریدار داده می‌شود. (این مسئله موردتوافق طرفین از ابتدا است). آیا این نوع سود و ضرر اشکال دارد؟

تعهد گرفتن از زن به ترک تزویج به مدت معین بعد از طلاق

اگر کسی که میخواهد زنش را طلاق بدهد از زنش بخواهد که به او تعهد محضری بدهد که تا پنج سال ازدواج نکند آیا این از نظر اسلام و شرع و قانون درست و قابل اجراست؟

تعهد در عقد خارج لازم توسط زوج به قصد افزایش مهریه بعد از عقد ازدواج

حسب نظریه شورای نگهبان ، افزایش مهریه بعد از عقد نکاح شرعی نیست، حال اگر زوج علاوه بر عقد نکاح و به موجب قرارداد عادی مستقل تعهد به تملیک ملکی به زوجه بنماید و زوجه قبول نماید ، اساسا این قرارداد و تعهد باطل است یا صرفا به عنوان مهریه تلقی نمی شود و به عنوان تعهد مستقل صحیح می باشد ؟

لزوم عمل به تعهد تزویج در ضمن شرط عقد لازم

در صورتی که شخص به صورت شرط ضمن عقد لازم متعهد شود که با خانم معینی ظرف یک سال ازدواج کند، اما اکنون از ازدواج سرباز می زند، آیا حاکم شرع می تواند وی را الزام کند به ازدواج؟ در صورتی که پاسخ مثبت است روش الزام به چه شیوه ای است؟

تخلف از تعهد تزویج در شرط ضمن عقد لازم

خانمی به صورت شرط ضمن عقد لازم متعهد می شود ظرف یک سال با آقای الف ازدواج کند، ولی از این تعهد تخلف می کند و با آقای ب ازدواج می کند. الف ادعا می کند ازدواج دوم چون سبب تضییع حق ناشی از شرط وی شده است، غیر نافذ است، آیا این ادعا قابل استماع است؟

تعهد به ازدواج و تعیین جریمه در صورت تخلف

چنانچه مردی به خانمی نوشته ای بدهد که تا تاریخی معلوم وی را با مهریه ای معلوم (مثلاً 500 سکه طلا) عقد خواهد کرد و اگر تا آن تاریخ، وی را عقد نکرد، باید به وی 500 سکه طلا بدهد اما مرد بنا به هر دلیلی زن را عقد نکرده است.حال، آیا گرفتن سکه ها از مرد با عنایت به اینکه هیچگونه عقد و صیغه ای صورت نگرفته است؛ از لحاظ شرعی چه حکمی دارد؟

عمل نکردن به تعهد

فرموده اید عمل به تعهد مشارکت در ختم قرآن واجب نیست، اگر شخصی به پسر بزرگ میت بگوید که من تبرعا بخشی از نماز قضای پدرتان را می خوانم در این صورت نیز عمل به این تعهد لازم نیست و حال اینکه تخلف از عهد در اینصورت موجب ضمان پسر بزرگ میت است.

مشخص نبودن کم و کیف تعهد قبل از معامله

شخصى با اذن مالک در زمین او چهار واحد آپارتمانى احداث می‌‌کند، قبل از احداث آپارتمان‌ها تعهّد می‌‌کند یک واحد از چهار واحد مذکور را مترى 15000 تومان در سهم مالک زمین قرار دهد، در زمان این تعهّد هنوز هیچ‌کدام از واحدها احداث نشده و اوصاف کمّى و کیفى آپارتمان (که تعهّد به تحویل آن شده است) نزد طرفین معلوم نبوده و طرفین از وضعیت ظاهرى بناى داخلى ساختمان و مساحت آن هیچ‌گونه اطّلاعى نداشته‌اند و نیز معیّن نبوده که کدام‌یک از چهار واحد آپارتمان در سهم مالک زمین قرار می‌گیرد، حال آیا (تعهّد به تحویل یک واحد آپارتمان) صحیح و لازم الوفاست، یا این تعهّد از مصادیق معاملات و تعهدات غررى است؟

عمل نکردن به تعهد به جهت گران شدن جنس

فروشنده‌ای متعهد شده دو تن قلع بفروشد که 360 کیلو از آن را فروخته و فاکتور کرده است اما باقیمانده آن را به خاطر گران شدن قلع، نمی‌دهد. حکم این معامله، نسبت به کل دو تن و نسبت به این 360 کیلو که فاکتور نموده چیست؟

لازم الاجرا بودن تعهد از نوع هبه معوض

اگر مالکى تعهّد نماید که ساختمانى را در ملک خود و با هزینه شخصى احداث، و آن را مجّاناً به شخصى واگذار نماید، و آن شخص تعهّد نماید که مصالح ساختمان را با استفاده از مجارى قانونى در اختیار صاحب ملک قرار دهد، امّا بهاى مصالح را صاحب ملک بپردازد. آیا به نظر حضرت عالى چنین تعهّدى لازم الوفا است؟ اصولا چنین تعهّدى از نظر شرعى در قالب کدام یک از عقود اسلامى قرار مى گیرد؟

عمل نکردن به تعهد خواندن قضای میت

اگر شخصی به پسر بزرگ میت بگوید که من تبرعا بخشی از نماز قضای پدرتان را می خوانم،آیا عمل به تعهد لازم است؟ چنانچه تخلف از عهد نماید در اینصورت موجب ضمان پسر بزرگ میت است؟